59
silkituvchi harakat hosil qiluvchi shibbalash qurilmalari, shuningdek
posangilashtirilmagan aylanma harakat qiluvchi qismlar, masalan qo`lda
ishlatiladigan silliqlovchi mashinalar, dastgohlarning silliqlovchi va
qirquvchi qismlaridan kelib chiqadigan titrashlar misol bo`la oladi.Hozirgi
zamon texnika taraqqiyoti davrida sanoat korxonalarida shovqinga qarshi
kurash masalalari muhim masalalar qatoriga kiradi. Bu masala asosan
mashinasozlik sanoatida transport vositalarini ishlatishda va eenergetika
sanoatida juda jiddiy masala bo`lib turibdi. Shovqinning oqibatlari ma'lum. U
birinchi navbatda ishlab-chiqarishda mehnat qilayotgan kishilarni ma'naviy
toliqtiradi, shovqin chiqaruvchi mashinalarni ishlatayotgan ishchilar va ishlab
chiqarish jarayonini boshqarayotgan operatorlar ishiga xalal berib, ularni har
xil hatoliklarga yo`l qo`yishlariga olib keladi. Bu esa o`z navbatida ishlab-
chiqarish jarohatlanishlari kelib chiqishining asosiy manbai hisoblanadi. Katta
shovqin ta'sirida insonning asab sistemalari zirqillaydi, eshitish organining
susayishiga sabab bo`ladi. Shuning uchun ham sanoat korxonalarida
shovqinni kamaytirish chora-tadbirlarini belgilash muhim ijtimoiy
ahamiyatga ega bo`lib, inson salomatligini saqlashi bilan katta ahamiyat kashf
etadi. Shovqin haqida tushuncha. Odam uchun yoqimsiz har qanday tovushlar
shovqin deb ataladi. Jismlarning bir-biriga urilishi, ishqalanishi va muvozanat
holatining buzilishi natijasida hosil bo`lgan havoning elastik tebranishi harakati
qattiq, suyuq va gazsimon muhitda to`lqin hosil qilib tarqaladi. Bunda muhit
Dostları ilə paylaş: 
