Qisqa muddatli investitsiyalami hisohga oluvchi schyollar
5800
370
110. 170
100
Qimmatli qog'ozlar
5810
370
Qisqa muddatga berilgan qarzlar
5830
370
Boshqa joriy investitsiyalar
5890
370
1 Илхдмов III.И Инлестшяи фаолштида бухгдлтерия хисобм м яудит // Дисс -Т 2005 Moliyaviy investitsiyalar bo'yicha operatsiyalarning tekshi- ruvi bizning fikrimizcha, quyidagi yo‘nalishlar bo'yicha olib borilishi кегак: mayjudligi va to'liqligi, baholash. huquqlar va majburiyatlar. taqdim etish va yoritish (4.3-jadval). 4.3-jadval Moliyaviy investitsiyalarning audit yo‘nalisblari
№
Yo'ua- lisblar
Auditning maz- muni
Ta'minlash darajasi
1
Mavju dligi va to'liq- ligi
Ushbu yo'nalish bo‘yicha auditor- lik tekshiruvi og'zaki so‘rov- lardan boshlanishi imimkin (hisobol davrida qanday o'zgarishlar sodir etilgan, sotih olingan qimmalli qog'ozlar to'liq hisobga olingan, hisobotda aks et- lirilishi, analitik va sintetik schyol- lar qoldig'i Bosh daftarga mos, qayerda saqlanadi va boshqalar). Agar, qimmalli qog'ozlar subyek- ida saqlansa, ulami ko‘rib chiqish va sanab chiqish, ya'ni in- ventarizatsiyani o'lkazish lozim —
Barcha moliyaviy investitsi- yalar korxona uchun ahami- yatli bo'lib, balans tuzish sana- siga mavjud va kelajaqda daromad keltiradi;
moliyaviy investitsiyalar mavjudligi belgilangan tartibda o‘tkazilgan inventarizatsiya va zarur dastlabki hujjallar bilan tasdiqlangan.
barcha moliyaviy investit- siyalaming buxgalleriya hisobi va hisobotida 1o‘liq aks eltiril- ishi, hisobga olinmay qolgan moliyaviy investitsiyalar yo'qligi;
moliyaviy inveslilsiyalar hi- sobga olinadigan sintetik schyotlar qoldig'i va oborot- larining tegishli analilik hisob schyotlari qoldiq va oborol- lariga mos kelishi;
schyotlar bo‘yicha qoldiq va oborotlaming buxgalteriya hi- sobi registrlaridan Bosh daftarga va moliyaviy hisobot- lariga 1o‘liq hajmda o'tkazilishi;
moliyaviy investitsiyalar kirimi va hisobdan o‘chirilish fakllarining barchasi bnxgal-
teriya hisobi va hisobotida aks ettirilishi
2,
Baho- iash
Moliyaviy investitsiyalar bo‘yicha xarajatlar hujjatli tasdiqlan- gan bo‘li-shi, sintetik va analitik hisoblarda aks et- tirilishi, qimmatli qog'ozlarni sotib olish usuliga ko‘ra ularning qiymati me'yoriy hujjat- larga muvofiq shakllantirilgan bo‘lishi lozim. Ulami hisobolda aks ettirish uchun me'yoriy hujiatlar talabiga muvofiq baholangan.
Moliyaviy investitsiyalar (qimmatli qog‘ozlar) bux- galteriya hisohi va hisobotida me'yoriy hujjatlar talablariga muvofiq baholangan;
chet el valutasidagi qimmatli qog‘ozlarni so'mda baholash amaldagi qonunchilik talab- lariga muvofiq o‘tkazilgan;
qimmatli qog'ozlarni sotib olish usuliga ko'ra ulaming haqiqiy qiymati me'yoriy hu- jjatlar talablariga niuvofiq shakllantirilgan;
qimmatli qog'ozlar qiymati buxgalteriya hisobotiga kiritish uchun me'yoriy hujjatlar talab- lariga muvofiq va to‘g‘ri hisoblab chiqarilgan (bozor ba- hosi pasayishini hisobga olgan holda);
qimmatli qog'ozlarni sotish- dan olingan tushum buxgal- teriya hisobida dastlabki hujjat- lardagi ma'Iumotlarga mos ba- hoda aks ettirilgan.
3.
Huquq va ma- jburi- yatlar
Subyekl moliyaviy in-vestitsiyalar bo'yicha tegishli huquqlarga ega. Buxgalteriya balansida aks et- tirilgan qimmatli qog'ozlar subyek- tga tegishligi to‘g‘risida barcha guvohnomalar mayjud. Moli-
Subyekt moliyaviy investitsi- yalar uchun tegishli huquqlarga ega va ushhu huquqlar bilan bog'fiq xavf-xatar uchun mas'uldir;
buxgalteriya hisobida aks et- lirilgan moliyaviy investitsiyalar (qimmalli qog‘ozlar va berilgan qarzlar) subyektga qonun asosida tegishlidir;
- buxgalteriya balansida aks eltirilgan qimmatli qog'ozlar
yaviy investitsiya- larga egalik qilish huquq-lari tegishli shartnomalar, qabul qilish- topshirish dalolatnomalari, qimmalli qog‘ozlar va boshqalar bo'yicha tekshiri- ladi
subyektga mulkiy huquq asosida tegishli bo'lib, tegishli huquq talablariga mos shart- nomani amalga oshirish nati- jasida olgan hamda subyekl qimmatli qog'ozlar olin- ganligini tasdiqlovchi barcha zarur guvohliklarga ega;
bnxgalteriya hisobi schyot- laridagi barcha yozuvlar amal- dagi qonunchilik va me'yoriy hujjaliar lalablariga muvoliq rasmiylashtirilgan Isbollovchi va dastlahki hujjatlar biian rasmiylashlirilgan;
moliyaviy investitsiyalarga doir barcha muomalalar amal- dagi qonunchilikka zid ho'lmagan munosabatlar sharoilidan kelib chiqadi
Barcha moliyaviy inves-titsiyalar to‘g‘ri turkumlan- gan, ular 1o‘g‘risidagi ax- borotlar buxgal- teriya hisobol- larida ochib beril- gan. Audilor in- veslilsiyalarning miqdori, yo‘nailshi va maqsadga muvo- iqligini tahlil qi- lishi hamda ular hisobda lo‘g‘ri aks eliganligini o'rganib chiqishi lozim
Barcha moliyaviy investitsi- yalar to‘g‘ri turkumlangan va buxgalteriya hisobotida mohi- yali ochib berilgan;
moliyaviy investitsiyalami sotish va qaytarish bilan bog'liq daromadlar va xarajatlar moli- yaviy nalijalar to‘g‘risidagi hi- sobotda to‘g‘ri lurkumlangan;
moliyaviy inveslitsiyalar to‘g‘risidagi axborotlar buxgal- teriya hisobollariga birikliri- ladigan lushuntirishlarda ochib berilgan.
Xulosa qilib aytganda. tekshiriladigan masalalar bo'yicha yetarli dalillarga ega bo'lish aniqlangan xatoliklami mustaqil ba- holash, yo‘l qo'yilgan kamchiliklarni hamda amaldagi me'yoriy hujjatlar, shuningdek, qonunchilikdan chetga chiqishlami aniq- lashga imkon bcradi.