3HNO3+С6Н3OH(HСO3)2=С6Н2OH(NO2)3+2H2SO4+H2O C6H2OH(NO2)3+NaOH=C6H2(NO2)3ONa+H2O Hosil bo’lgan eritma voronka yordamida 100 ml-li. O’lchagich kolbasiga qo’yiladi, chinni kosacha esa bir necha bor distillangan suv bilan chayqalib, u ham o’sha kolbaga quyiladi. Kolbaning kamiga distillangan suv quyib, chizig’igacha yetkaziladi va yaxshilab aralashtiriladi. eritma kallarimetрНi ko’k rangli filtirda ko’riladi.
N A Z O R A T C A V O L L A R.
1.Tuproqda azotning qanday shakillari bor.
2.Tuproq eritmasi qanday tayyorlanadi.
3.Disulfafenol kmslotasi nima uchun ishlatiladi.
4.Nitrat shaklidagi azot miqdori qanday xisoblanadi.
5.Tuproqni azot bilan ta’minlanij darajasi necha xil bo’ladi.
Tuproq tarkibidagi azot miqdorini aniqlash uchun namuna eritma tayyorlash va grafik chiqarish. Maqsad: Tuproq tarkibidagi azot miqdorini xisoblash uchun grafik chiqarishni o’rganadi.
Buning uchun KNO3 tuzidan analatik tarozida 0,1631 g. Tortib olinadi, 1litrli o’lchagich kolbaga solinadi, uning ustiga distillangan suv qo’yib, belgilangan chizig’igacha yetkaziladi, bunday eritmani har 1 ml.ga. 0,1 mg. N2O3 to’g’ri keladi. eritmani yaxshilab aralashtirib, undan 100 ml. o’lchab olib, ikkinchi bir litirli kolbaga quyiladi. Ikkinchi kolba ham xuddi birinchi qolbadek distillangan suv bilan chizig’igacha yetkaziladi. Bunday eritmaning har 1 ml.ga 0,01 mg. YOki 0,00226 mg. N2O3-N to’g’ri keladi.
SHundan so’ng 12 juft chinni kosacha olib oxirgi eritmadan byuretka yordamida har bir idishga quyidagi miqorda quyib chiqiladi.
1 juftga – 5 ml. 7 juftga – 35 ml.
2 juftga – 10 ml. 8 juftga – 40 ml.
3 juftga – 15 ml. 9 juftga – 45 ml.
4 juftga – 20 ml. 10 juftga – 50 ml.
5 juftga – 25 ml. 11 juftga – 55 ml
6 juftga – 30 ml. 12 juftga – 60 ml.
Idishlardagi erima suv hammomi yordamida quritiladi. Suvi tamom bo’lgandan keyin idishlar sovutiladi va qolgan hamma protsessorlar xuddi tuproq tarkibidagi nitratni aniqlagandek olib boriladi. Millimetrli qlg’oz olib har bir idishdagi eritmaning FEK ko’rsatikichi abtsissa o’qiga, N2O3ning kontsentrattsiyasi ordinat o’qiga joylashtiriladi.
Tuproqdagi N2O3 - N ni aniqlash uchun analiz natijasi 0,266 ga ko’paytiriladi. Sababi 1 mg.N2O3 – N ga 0,226 mg.N to’g’ri keladi
