Toshkent moliya instituti «Buxgalteriya hisobi»kafedrasi
2-jadval 1995-2011 yillar soliq turlari bo‘yicha stavkalarning o‘zgarishi. Soliq turlari 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Daromad (foyda)
38
31 26
24
20
18
15
12
10
10
10
9
9
QQS
25
20 20
20
20
20
20
20
20
20
20
20
20
Jismoniy
shaxslar-
ning
daromadi-
dan
olinadigan
soliq
O‘rta
Yuqo
ri
15
25
35
40
15
25
36
40
13
25
36
13
23
33
13
22
32
13
21
31
13
21
29
13
20
29
13
18
25
13
18
24
12
17
22
11
17
22
10
16
22
Mol-mulk solig‘i
(Jismoniy shaxslar)
0,2 0,2
5
0,
3
0,4
0,5
0,
5
0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,7
5
0,9
1,1
3
Yuridik
shaxslardan
olinadigan mulk
solig‘i
2,0 2,0 2,
0
2,0
3,0
3,
0
3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5
2-jadvalda, jismoniy shaxslarning daromadidan olinadigan daromad solig‘ining
stavkasi 1995 yilda – quyi shkalasi 15 va yuqori shkalasi 40 foizni tashkil qilgan. Bu
ko‘rsatkich 2001 yilda mos ravishda 13 va 36 foiz qilib belgilangan, 2005 yilda esa - 13
va 30 foiz bo‘lgan. Bundan ko‘rinib turibdiki, bu soliq stavkasining yuqori shkalasi 1995
yilga (40 foiz) nisbatan 2009 yilda (22 foiz) keskin pasayishi belgilangan.
«Soliq maslahati» tushunchasi qonunning 3-moddasida quyidagi matnda aks
ettirilgan: «Soliq maslahati soliq maslahatchilari tashkilotining yuridik va jismoniy
shaxslarga (bundan buyon matnda mijozga (ishonch bildiruvchiga) deb yuritiladi)
shartnoma asosida soliq maslahati bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatish borasidagi faoliyatidir».
15
Soliq maslahati bo‘yicha xizmatlarga quyidagilar kiradi: «mijozga (ishonch
bildiruvchiga) soliqlar, yig‘imlar va boshqa majburiy to‘lovlarni hisoblab chiqarish
hamda to‘lash masalalari (bundan buyon matnda soliq solish masalalari deb yuritiladi)
bo‘yicha maslahat berish;
soliq solish masalalari bo‘yicha hujjatlar tuzishda mijozga (ishonch bildiruvchiga)
yordam ko‘rsatish;
sudda, huquqni muhofaza qiluvchi va nazorat qiluvchi organlarda soliq solish
masalalari bo‘yicha mijoz (ishonch bildiruvchi) nomidan va uning topshirig‘iga binoan
vakillik qilish.
15
O‘zbekiston Respublikasining «Soliq maslahati to‘ѓrisida»gi Qonuni. Toshkent: 3-modda. 2006.