Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
Uludağ University Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences
Cilt: 19 Sayı: 35 / Volume: 19 Issue: 35
743
Ünver Fidan, Reyhan (2018). “Koku Duyusunun Diğer Duyulardan Farkı ve
Farklılığın Evrimsel Perspektifle Değerlendirilmesi”.
Uludağ Üniversitesi Fen-
Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 19, S. 35, s. 743-756.
DOI: 10.21550/sosbilder.384909
------------------------------------------------------
KOKU DUYUSUNUN DİĞER DUYULARDAN FARKI VE
FARKLILIĞIN EVRİMSEL PERSPEKTİFLE DEĞERLENDİRİLMESİ
Reyhan ÜNVER FİDAN
Gönderim Tarihi: Şubat 2018
Kabul Tarihi: Haziran 2018
ÖZET
Düşük enerjiyle verimli bilgi edinme işlemi bilginin bilinç gerektirmeyen kanallardan
elde edilmesine işaret etmektedir. Bilinç bilgi işlemede hem verimlilik elde etme hem
de problem çözme becerisi için her zaman üstün bir araç değildir. Verimli bilgi
edinme
işlemi
bilginin
bilinç
gerektirmeden
hızla
anlam
bulmasını
kolaylaştırmaktadır. Özellikle hayatta kalmaya yardımcı olacak kritik bilgileri seçerek
belleğe daha güçlü şekilde kaydetmekte ve organizma hayati önem taşıyan bilgiye
hızla cevap verebilmektedir. Diğer duyularla karşılaştırıldığında koku sistemi üst
bilişle doğrudan bağlantıları sayesinde çevre hakkında bilgi toplamak için daha
ekonomik bir olanak sunmaktadır. Bu bağlamda koku alma sürecine aracılık eden
nöral yollar ve mekanizmalar diğer duyu sistemlerinin anatomik organizasyonundan
oldukça farklılık göstermektedir. Yapılan araştırmalar koku, duygu ve hafıza
arasındaki bağlantıyı ortaya koyan davranışsal bulgular ile koku duyusunu diğer
duyulardan ayrıştıran sinirsel bağlantılarını gösteren nöro-görüntülerin örtüştüğünü
göstermektedir. Bu çalışma koku duyusunun özelleşmiş anatomik yapısı ile insan
davranışları üzerindeki etkisini ve işlevini evrimsel perspektifle değerlendirmek
amacıyla hazırlanmıştır.