Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi

2.1.5. Bellek 
Bellek duyu organları vasıtasıyla çevreden toplanan verilerin, 
düşüncelerin, algıların ve deneyimlerin yeniden kullanılmak üzere depolandığı 
en temel sistemlerden biridir (Keleş vd. 2006: 75). Bellek insanın çevresiyle 
etkileşim içinde olmasını mümkün kılmaktadır. Problem çözme, karar verme, 
hayatta kalma gibi temel fonksiyonlarında önemli işlevlere sahiptir. Bellek, 
duyu sistemleri ve algı süreçleri ile etkileşerek üst biliş faaliyetler için veri 
tabanı sağlayan karmaşık bir sistemdir. 
Bellek dağınık bir ağ sistemi tarafından kontrol edilmektedir. 
Hatırlanması gereken materyaller uzun süreli bellek deposunda taranarak 
gerekli bilgi bulunup hatırlanmaktadır. Ancak bellek basit bir hatırlama ve 
pasif bir kodlama fonksiyonu olmadığı için yeni yaşam olayları, duygular, 

---

Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 
 Uludağ University Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences 
Cilt: 19 Sayı: 35 / Volume: 19 Issue: 35 
748 
bilişsel süreçler, kişinin sahip olduğu zihinsel yapı gibi faktörler belleğe 
depolanan bilgiyi doğrudan etkilemektedir (Keleş vd. 2006: 76). 
3. Duyuların İşlevinin Evrimsel Perspektifle Açıklanması
Organizmanın bilgi edinmesi ve davranış göstermesinde evrimsel 
süreç verimliliğini optimize etmeye dayanmaktadır. Verimli bilgi edinme 
işlemi beynin kullanımının olabildiğince azaltılması ile mümkündür. 
İnsanlarda tüm enerjinin yaklaşık %20’si beyin tarafından tüketilmektedir ki 
bu oran diğer canlı türlerine göre oldukça fazladır. Düşük enerjiyle verimli 
bilgi edinme işlemi bilginin bilinç gerektirmeyen kanallardan elde edilmesine 
işaret etmektedir. Bilinçli organizma bu yeteneğe sahip olmayan 
organizmaların 
çözemediği 
problemlerin 
üstesinden 
her 
zaman 
gelememektedir. Dolayısıyla bilinç bilgi işlemede hem verimlilik hem de 
problem çözme becerisi yönünden her zaman üstün bir araç değildir. 
Kişinin beş duyu sistemiyle edindiği kayıt duyusal kayıtın içeriğini 
oluşturmaktadır (Soylu 2004: 56). İnsan beyni çevreden gelen belirsiz ve 
birbiriyle yarışan verilerden en doğru sonucu elde etmek için bu duyusal 
kayıtları kullanmaktadır. Depolanan mevcut bilgiler algıyı verimli, hatasız, 
yaşanan durumla uyumlu olan en iyi çıkarımı sağlamak üzere kullanılmaktadır 
(Simith vd. 2017: 153). Ancak insan zihni bilgisayarın çalışma sistemi gibi 
algoritmik çalışmadığı için kapasitesinde yer alan bütün ihtimal, bilgi ve 
değerleri işleyerek bir sonuca varmamaktadır. İnsan zihni basit yollar hızlı 
çözümler üreterek çalışmaktadır. Dolayısıyla organizmanın ihtiyaçlarına göre 
duyu sisteminde bazı yapılar öne çıkmaktadır.