“Umumiy tarix” kafedrasi Katta o’qituvchilar

iqtisodiy jarayon, ya’ni burjua munosabatlarining vujudga kelishi bilan bog’liq 
bo’lmagan bo’lsa – da, madaniyat tarixida so’nmas iz qoldirdi va Yevropa 
Renessansining vujudga kelishiga katta ta’sir ko’rsatdi”
2
.  
Demak, biz IX – XII asrlardagi Markaziy Osiyo madaniy yuksalishini 
Uyg’onish davri, aniqrog’i, ilk Uyg’onish davri deb atashga ham to’la asosimiz 
bor. Bu ilk Uy’gonish davri madaniyati siyosiy – iqtisodiy jihatdan Yevropa 
mamlakatlaridan farqli o’laroq mustaqillikka erishish va bu mintaqada mustaqil 
davlatlarning vujudga kelish jarayoni bilan uzviy bog’liqdir. 
Ilk Uyg’onish, IX – XII asrlardagi madaniy yuksalish Markaziy Osiyoning 
so’nggi madaniy va ma’naviy rivojida o’chmas iz qoldirdi. Bu tarixiy jarayonni 
2
Ma’naviyat yulduzlari. A. Qodiriy nomidagi Xalq merosi nashriyoti. 2001. 11 – bet. 

---

tarix darslari jarayonida qiyosiy tahlil qilish orqali o’quvchilarda nafaqat millat 
madaniyatiga, balki o’zga xalqlar madaniyatiga, tarixiga bo’lgan qiziqish, hurmat 
orta boradi. Bunday his – tuyg’uni o’quvchilarga singdirishda hozirgi zamon 
o’qituvchisi har bir dars jarayonida zamonaviy dars usullaridan, yangi pedagogik 
texnologiyalardan foydalanishi maqsadga muvofiq deb hisoblaymiz. 
O’z davrida va hozir ham dunyo xalqlari buyuk allomalarning va 
olimlarning dunyo madaniyatiga qo’shgan hissasini yuqori baholaydilar. Hozirda 
ularning ijodi va xalqlarga qoldirgan madaniy va ma’naviy merosi bilan nafaqat 
Markaziy Osiyo va Yevropa xalqlari, balki butun jahon madaniyati va san’ati haqli 
ravishda faxrlanadi. Zero, Prezidentimiz shunday degan edilar: “Biz xalqni nomi 
bilan emas, balki madaniyati orqali bilamiz, tarixning tag – tomirigacha nazar 
tashlaymiz”