Vaxtang bancaZe,,arasimetriuli damyarebuli reJimebis analizi



Yüklə 1,86 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/10
tarix14.01.2017
ölçüsü1,86 Mb.
#5406
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
 

26 
 
(1.3.8)  da  (1.3.9)  gamosaxulebebi  SevitanoT  kvanZuri  Zabvebis 
gantolebaSi  (Y
kv
U=I
kv
)
,  gveqneba:  (G
kv
–jB
kv
)(U’+jU")=(I’+jI"), 
gveqneba: 
G
kv
U’+jG
kv
U"–jB
kv
U’+B
kv
U"=I’+jI". 
warmosaxviTi  da  namdvilnawilebiani  sidideebi  davalagoT 
calcalke: 



















I
U
G
U
B
I
U
B
U
G
kv
kv
kv
kv
                  (1.3.10) 
e.i.  rogorc  vxedavT,  Cven  cal-calke  SevadgineT  gantolebebi 
namdvili  wevrebisaTvis  da  kompleqsuri  wevrebisaTvis,  romelTa 
erToblivi amoxsna mogvcems saZiebeli sidideebs U’daU"_kvanZuri 
Zabvebis  namdvil  da  warmosaxviT  nawilebs.  (1.3.10)  gantoleba 
matriculad Semdegnairad Caiwereba:  

























I
I
U
U
G
B
B
G
kv
kv
kv
kv
                (1.3.11) 
(1.3.11) 
gantoleba 
warmoadgens 
Teoriulad 
miRebul 
gardaqmnebs. 
Tvalsa-CinoebisaTvis 
ganvixiloT 
praqtikuli 
magaliTi.  aviRoT  Cvens  mier  ukve  ganxiluli  4  kvanZiani 
eleqtruli  wredi.  davweroT  am  wredisaTvis  kvanZuri  Zabvebis 
gantolebebi kompleqsuri saxiT. 































































)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
5
5
4
3
3
33
33
2
2
32
32
3
3
4
2
2
3
3
23
23
2
2
22
22
1
1
21
21
1
1
4
1
1
2
2
12
12
1
1
11
11
jB
G
U
U
j
U
jB
G
U
j
U
jB
G
jB
G
U
I
j
I
U
j
U
jB
G
U
j
U
jB
G
U
j
U
jB
G
jB
G
U
I
j
I
U
j
U
jB
G
U
j
U
jB
G
   bolo  gantolebaTa  sistemis  gadamravlebiT  vRebulobT 
Semdeg gantolebaTa sistemas: 




















































































4
5
5
4
33
33
33
33
3
33
3
33
2
32
2
32
2
32
2
32
4
3
3
4
2
2
3
23
3
23
3
23
3
23
2
22
2
22
2
22
2
22
1
21
1
21
1
21
1
21
4
1
1
4
1
1
2
12
2
12
2
12
2
12
1
11
1
11
1
11
1
11
U
jB
G
U
U
B
U
jB
U
jG
U
G
U
B
U
jB
U
jG
U
G
U
jB
G
U
I
j
I
U
B
U
jB
U
jG
U
G
U
B
U
jB
U
jG
U
G
U
B
U
jB
U
jG
U
G
U
jB
G
U
I
j
I
U
B
U
jB
U
jG
U
G
U
B
U
jB
U
jG
U
G
   e.i. 
miviReT 
gantolebaTa 
sistema, 
romlebic 
Seicaven 
kompleqsur  wevrebs.  am  gantolebebidan  TiToeuli  gantoleba 
SegviZlia  davyoT  or  nawilad.  aqedan  I  nawili  iqneba  dawerili 
namdvili wevrebisaTvis, II nawili ki warmosaxviTi wevrebisaTvis. 
Sedegad miviRebT 6 gantolebian gantolebaTa sistemas. 

27 
 

















































































5
4
3
33
3
33
2
32
2
32
5
4
3
33
3
33
2
32
2
32
3
4
2
3
23
3
23
2
22
2
22
1
21
1
21
3
4
2
3
23
3
23
2
22
2
22
1
21
1
21
1
4
1
2
12
2
12
1
11
1
11
1
4
1
2
12
2
12
1
11
1
11
B
U
U
B
U
G
U
B
U
G
G
U
U
B
U
G
U
B
U
G
B
U
I
U
B
U
G
U
B
U
G
U
B
U
G
G
U
I
U
B
U
G
U
B
U
G
U
B
U
G
B
U
I
U
B
U
G
U
B
U
G
G
U
I
U
B
U
G
U
B
U
G
 
mocemuli gantolebaTa sistema CavweroT matriculi formiT: 






















































































































5
4
3
4
1
4
5
4
3
4
1
4
2
1
2
1
3
2
1
3
2
1
33
32
33
32
23
22
21
23
22
21
12
11
12
11
33
32
33
32
23
22
21
23
22
21
12
11
12
11
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
B
U
B
U
B
U
G
U
G
U
G
U
I
I
I
I
U
U
U
U
U
U
G
G
B
B
G
G
G
B
B
B
G
G
B
B
B
B
G
G
B
B
B
G
G
G
B
B
G
G
 
rogorc  vxedavT  bolo  gamosaxuleba  Seesabameba  mis  zogad 
saxes 
(1.3.11) 
gamosaxulebas. 
ase 
rom 
kvanZuri 
Zabvebis 
gantolebebis  gardaqmnis  Sedegad  miRebuli  gamosaxuleba  _ 
(1.3.11) 
samarTliania 
nebismieri 
wrfivi, 
cvladi 
denis 
wredisaTvis.  Tu  Cven  kvanZuri  Zabvebis  gantolebaTa  sistemas 
warmovadgenT  (1.3.11)  -  s  saxiT,  maSin  maTi  amoxsna  gacilebiT 
gaadvildeba e.g.m.-is saSualebiT. 
 
 
$ 1.4 incidenciis I da II matrica 
 
eleqtruli 
qselis 
eleqtruli 
reJimebis 
parametrebis 
gaangariSeba da analizi warmoebs Canacvlebis sqemebis mixedviT. 
Canacvlebis  sqema  ZiriTadad  SeiZleba  warmodgenili  iyos  yvela 
arsebuli  Stos  pasiuri  parametrebiT  -  winaRobebiTa  da 
gamtarobebiT,  an  ganzogadebuli  parametrebiT,  romlebic  aseve 
asaxaven  qselis  Tvisebebs.  pirvel  SemTxvevaSi  qselis  pasiuri 
parametrebi  aisaxebian  konturuli  winaRobebiT  –konturebis 
sakuTari  da  urTierTwinaRobebis  matriciT 
z
kont
,  an  kvanZuri 
gamtarobebiT  -  kvanZebis  sakuTari  da  urTierTgamtarobebis 
matriciT    Y
kv
., 
  meore  SemTxvevaSi  kvanZebis  sakuTari  da 

28 
 
urTierTwinaRobebis  matriciT 
z
kv
  da  Stoebis  sakuTari  da 
urTierTgamtarobebis matriciT  Y
St

   yvela SemTxvevaSi sqemis topologia aisaxeba incidenciis 
l  
da
  
ll 
matricebiT,  romlebic  Tavis  mxriv  aisaxebian  sqemis  pasiuri 
parametrebisamsaxvel matricebSi. 
   elsistemis  Canacvlebis  sqemaSi  generacia  da  momxmareblis 
tvirTebi  SeiZleba  warmodgenili  iyos  rogorc  kvanZuri  denebis 
an simZlavreebis  
saSualebiT, aseve Sesabamisi winaRobebiT an gamtarobebiT. 
  orive  tipis  Canacvlebis  sqemis  gamoyenebas  safuZvlad  udevs 
garkveuli 
mosazreba 
da 
mizani, 
romelic 
SeiZleba 
gamomdinareobdes  amocanis  specifikurobidan  da  arsebuli 
resursebis 
SesaZleblobidan. 
magaliTad, 
yvelaze 
martiv 
SemTxvevaSi,    rodesac  SesaZlebelia  eleqtruli  reJimis 
gaangariSeba 
mxolod 
mocemuli 
kvanZuri 
denebisa  
(simZlavreebis)  da    bazisuri  (amave  droulad  mabalansirebeli)  
kvanZis 
mocemuli 
Zabvis 
safuZvelze, 
anu 
warmodgenilia 
Canacvlebis sqemis pirveli varianti. 
am  dros  sistemis  mdgomareoba  SeiZleba  aRwerili  iyos 
rogorc  kvanZuri,  ise  konturuli  gantolebebiT.  meore  saxis 
Canacvlebis  sqemis    gamoyenebis    SemTxvevaSi    sistemis 
mdgomareoba  SeiZleba  aRiweros  rogorc  konturuli,  ise 
ganzogadebul  parametrebiani  gantolebebiT,  rac  warmoadgens 
eleqtruli  sistemis  mdgradobis  analizisa  da  avariuli 
reJimebis  parametrebis  gaangariSebis  safuZvels.mokle  SerTvis 
denebis 
gaangariSebisaTvis 
gamoiyeneba 
kvanZuri 
Zavebis 
gantolebebi an maTi Sebrunebuli gantolebebi. 
Tavdapirvelad  ganvmartoT  Tu  ras  niSnavs  incidenciis  I  (M) 
matrica.  incidenciisImatrica  asaxavs  kavSirebs  damoukidebel 
kvanZebsa  da  Stoebs  Soris,  anu  el.  qselis  grafikul  saxes.  igi 
Seicavs  imden  striqons  ramdeni  damoukidebeli  kvanZi  aris  el. 
wredSi da imden svets, ramdeni Stoc aris amave wredSi. svetisa 
da  striqonebis  gadakveTaze  iwereba  +1,  -1  an  0  imisda  mixedviT 

29 
 
svetis nomris Sesabamisi Sto uerTdeba Tu ara striqonis nomris 
Sesabamis  kvanZs.  “+”  an  “-“  iTvaliswinebs  denis  mimarTulebas 
ganxilul wredSi. 
imisaTvis, 
rom 
davinaxoT 
Tu 
ra 
principze 
dgeba 
incidenciisImatrica, 
amisaTvis 
ganvixiloT 
konkretuli 
magaliTi. 
2
1

I
1
2
1

y
1
4

I
4
1

y
3
4

I
4
3
4

y
2
3

I
3
2

y
3
1

y
1
3

I
2
3
 
nax.2 martivi qselis Canacvlebis sqema incidenciis I matricis misaRebad 
mocemuli wredisaTvis Sevadgi-noT incidenciiD I matrica: 
1
1
0
1
0
3
0
1
0
0
1
2
0
0
1
1
1
1




M
4
-
3
  
3
-
2
  
4
-
1
   
3
-
1
  
2
-
1
      
 
e.i Tu Sto sqemaze SeerTebulia kvanZSi, maSin am Stos svetisa 
da  striqonis  gadakveTeze  iwereba  1,  -1  imisda  mixedviT,  deni 
Sedis kvanZSi, Tu gamodis kvanZidan. magaliTad: 1-2, 1-3, 1-4 Stoebi 
,,1”  kvanZSi  arian  SerTulni.  1-3  da  1-4  Stoebidan  deni  Sedis  ,,1” 
kvanZSi  da  amitom  incidenciis  matricaSi  ,,1”  kvanZis  Sesabamisi 
striqonisa, da 1-3 da 1-4 Sesabamisi Stoebis svetebis gadakveTaze 
iwereba  1,  xolo  1-2  StoSi  ki  deni  gamodis  ,,1”  kvanZidan,  amitom 
incidenciis  matricaSi  ,,1”  kvanZis  striqonisa  da  1-2  Stos 
Sesabamisi svetis gadakveTaze iwereba -1. aseve vakeTebT danarCeni 
kvanZebisa da StoebisaTvis. 
e.i.  rogorc  davinaxeT  incidenciis  I  matrica  maTematikurad 
asaxavs sqemis grafs. 
ganvixiloT 
kvanZuri 
gamtareblobis 
matricis 
miReba 
incidenciis I matricis gamoyenebiT:   
kv
d







T
M
M
                       
 (1.4.1) 

30 
 
sadac 














1
1
0
1
0
0
1
0
0
1
0
0
1
1
1
M
 _ incidenciis I matricaa; 

















55
44
33
22
11
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Y
Y
Y
Y
Y
Y
d
 _ diagonaluri matricaa; 




















1
0
0
1
1
0
0
0
1
1
0
1
0
1
1
T
M
 _ transponirebuli matricaa 
(1.4.1)  mocemuli  moqmedebebis  Tanaxmad  vRebuloTY  kvanZuri 
gamtareblobis matricas: 









































)
(
)
(
)
(
4
3
3
2
3
1
3
2
3
1
3
2
3
2
2
1
2
1
4
1
2
1
4
1
3
1
2
1
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
M
M
T
d
kv


 
e.i.  rogorc  vxedavT  kvanZuri  gamtareblobebis  matricaSi 
sakuTari  gamtareblobebis  adgilas  iwereba  im  gamtareblobebis 
jami,  romlebic  uSualod  uerTdebian  am  kvanZs,  xolo  urTierT 
gamtareblobis  adgilas  iwereba  am  kvanZsa  da  mezobel  kvanZs 
Soris arsebuli gamtaroba aRebuli ,,-“ niSniT. 
rac  Seexeba  incidenciis  II  matricas  (N).  incidenciis  II 
matrica asaxavs kavSirs el. qselis damoukidebel konturebsa da 
Stoebs  Soris.  Seicavs  imden  striqons  ramdeni  damoukidebeli 
konturi  gvaqvs  el.  wredSi  da  imden  svets  ramdeni  Stoc  gvaqvs 
amave  wredSi.  striqonisa  da  svetis  gadakveTaze  iwereba  +1,  -1 
imisda  mixedviT  Tu  striqonis  nomris  Sesabamisi  konturis 
Semovlis  mimarTuleba  emTxveva  Tu  ara  mocemuli  svetis  nomris 
Sesabamis StoSi gamavali denis mimarTulebas. 
imisaTvis,  rom  damoukidebeli  konturebi  gamovyoT  sqemidan, 
amisaTvis es sqema SeiZleba daiSalos xed da kavSirebad. xe aris 
is  Sto,  romlebic  ar  qmnian  konturs,  magram  Seicaven  yvela 

31 
 
kvanZs,  xolo  kavSiris  yovelive  elements  Seesabameba  yvela 
damoukidebuli 
konturi. 
am 
mosazrebidan 
gamomdinare 
aucilebelia TiToeuli sqema daiSalos xed da kavSirebad. 
2
1

I
1
1
4

I
3
Z
3
4

I
4
2
3

I
1
3

I
2
3
2
Z
1
Z
4
Z
5
Z
I
II
 
nax.3 
Canacvlebis sqema incidenciis II matricis misaRebad 
mocemuli wredisaTvis SevadginoT incidenciiD II matrica: 
0
1
0
1
1
1
0
1
1
0




II
I
N
5
   
4
   
3
   
2
   
1
       
 
ganvixiloT 
konturul 
winaRobaTa 
matricis 
miReba 
incidenciis II matricis gamoyenebiT:  
kont
d
Z
N
Z
N
T





                   (1.4.2) 
sadac 










0
1
0
1
1
1
0
1
1
0
N
 _ incidenciis II matricaa; 

















5
4
3
2
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Z
Z
Z
Z
Z
Z
d
 _ diagonaluri matricaa; 




















0
1
1
0
0
1
1
1
1
0
T
N
 _ transponirebuli matricaa 
(1.4.1)
 
mocemuli  moqmedebebis  Tanaxmad  vRebuloTY  konturul 
winaRobaTa matricas: 
 

32 
 
















)
(
)
(
4
2
1
2
2
5
3
2
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
N
Z
N
Z
T
d
kont


 
e.i  rogorc  vxedavT  konturul  winaRobaTa  matricaSi 
konturis  sakuTari  winaRobis  adgilas  iwereba  am  konturSi 
Semavali  yvela  winaRobebis  jami,  xolo  urTierTwinaRobis 
adgilas  iwereba  aRebuli  konturebis  damakavSirebeli  winaRoba 
,,-“ niSniT. 
 
 
$1.5kirxhofis 
 I 
da 
II 
 kanonebiT asaxuli sistemis mdgomareobis 
gantolebebi. 
 
kirxhofis 
I
  kanonze  dafuZnebuli  gantoleba  –  kvanZuri 
gantoleba  gansazRvravs  kvanZur  Zabvebs  damoukidebel  kvanZebSi 
mocemuli  bazisuri  Zabvis  pirobebSi  da  misi  matriculi  forma, 
Tu bazisuri Zabva nulia, aris: 
Y
kv
u
kv 

I
kv                                    
(1.5.1) 
   sadac 
u
kv

I
kv 
- kvanZuri Zabvebisa da denebis veqtor-matricebia.  
Y
kv
 
 

is 
SedgenisasgaTvaliswinebulia 
sqemis 
topologia 
incidenciis 
I
  matricis 
M
  –is  saSualebiT,  matricis,  romelic  
asaxavs kvanZebisa da Stoebis 
  kavSirs mocemul sqemaSi: 
MI
St

I
kv      
(1.5.2)  –kirxhofis 
I
 kanoni, 
Y
d
u
St 

I
St  
(1.5.3)   _ omis kanoni matriculi formiT, 
M
T
u
kv
=
u
St    
(1.5.4)   _ Zabvis vardna gamosaxuli kvanZuri ZabvebiT. 
(1.5.2), (1.5.3), (1.5.4) matriculi tolobebis safuZvelze vRebulobT: 
M
Y
d
M
T
 u
kv
 = 
I
kv                                 
(1.5.5)       
sadac   
M
Y
d
M
T
  = 
Y
kv
gamosaxuleba  aris  kvanZuri  gamtarobebis 
matrica  warmodgenili  incidenciis 

matricis  saSualebiT.  Tu 
bazisuri  Zabva  ar  udris  nuls  da  mocemulia  misi  mniSvneloba 
u
b
,  maSin  kvanZuri  Zabvebis  gantoleba  matriculi  formiT  iRebs 
saxes: 

33 
 
M
Y
d
M
T
( u
kv
_
u
b
)= 
I
kv
  anu  
Y
kv
( u
kv
_
u
b
)= 
I
kv 
.                        (1.5.6) 
(1.5.6) matriculi gantolebis Sebrunebuli forma iqneba: 
Z
kv
I
kv
 = 
U
kv,   sadac 
kvanZuri winaRobebis matricaa.   
Z
kv
 = Y
kv
-1                                                    
(
1.5.7

   dasaxuli  amocanebidan  gamomdinare,  SesaZlebelia  iqnes 
gamoyenebuli  Canacvlebis  sqema  sadac  mocemuli  iqneba  rogorc 
kvanZuri  denebi  (simZlavreebi),  aseve  StoebSi  CarTuli  e.m.Z-ebi, 
magaliTad 
rodesac 
xdeba 
sxvadasxva 
 
transformaciis 
koeficientis  gaTvaliswineba  eleqtruli  reJimis  parametrebis 
gaangariSebis  dros.    sxva  SemTxvevaSi,  rodesac  Canacvlebis 
sqemaSi  generacia  da  datvirTva  mocemulia  pasiuri  Stos  saxiT, 
SeiZleba  mocemuli  iyos  kvanZuri  denebi,rasac,  magaliTad, 
adgili aqvs mokle SerTvis denebis gaangariSebis dros. 
    rodesac  Canacvlebis  sqemis  StoebSi  CarTulia  e.m.Z-ebi  omis 
kanoni warmodgenili Stoebis sakuTari winaRobebiT iRebs saxes: 
U
St 
=
Z
St
I
St
_E                            (1.5.8) 
saidanac gansazRvruli Stoebis denebis matrica iqneba: 
I
St
 = 
Z
-1
d
U
St
+
Z
d
-1
E
 = Y
d
U
St 
+Y

E                   (1.5.9) 
  (1.5.2),  (1.5.4)  da  (1.5.9)-is  gaTvaliswinebiTHvRebulobT  kvanZuri 
Zabvebis gantolebas StoebSi e.m.Z.-is arsebobis dros. 
M
Y
d
M
T
U
kv
=I
kv
_
M
Y
d
E   
anu 
                                  Y
kv
U
kv
=I
kv
_
M
Y
d
E                                                 (1.5.10) 
am gantolebis Sebrunebuli forma iqneba :                  
U
kv
=
Y
kv
-1
I
kv
_Y
kv
-1
M
Y
d
E
 =
Z
kv
I
kv
_
Z
kv
M
Y
d
E
           (1.5.11)  
    amgvarad  Canacvlebis  sqema,  zogadad,  SeiZleba  Seicavdes 
rogorc  kvanZur  denebs  (an  simZlavreebs),  aseve  StoebSi  CarTul 
e.m.Z.  eleqtruli  reJimebis  amsaxveli  algoriTmebis  meore  jgufi 
eyrdnoba kirhxofis 
ll 
kanonis safuZvelze Sedgenil gantolebas 
NE  = E
k

NZ
d
I

                    (1.5.12) 

aris  incidenciis 
ll 
matrica,  romelic  asaxavs  Stoebis  kavSirs 
damoukidebel konturebTan,  

34 
 

da
 E
k
 _ StoebSi CarTuli e.m.Z-isa da konturuli e.m.Z-is veqtor 
matricebi, 

d
  da 
I
St 
_Stoebis  winaRobebis  diagonaluri  matrica  da 
Stoebis denebis  matricebi. 
   (1.5.12) – is safuZvelze SeiZleba davweroT: 
N( Z
d
I
St

E) = 0
da                 (1.5.13)       
Z
d
I
St

E = U
St
 
omis kanoni StoSi Zabvis wyaros arsebobis SemTxvevaSi. 
N
T
I
kv
 =
I
St                                
(1.5.14) 
(1.5.13) da (1.5.14)-is gaTvaliswinebiT miviRebT: 
N Z
d
N

I
kv
 

 N E =0   
                 (1.5.15)
 
(1.5.15)konturul denTa gantolebaa, sadac 
N Z
d
N
T
I
kv
 = Z
kv                            
(1.5.16)
 
aris konturebis sakuTari da urTierTwinaRobis matrica.      
 
eleqtruli 
reJimebis 
analizisa 
da 
parametrebis 
gaangariSebisadmi  wayenebuli  Tanamedrove  moTxovnebi,  romlebic 
ganpirobebulia,  rogorc  dasaxuli  amocanebis  sirTuliT,  aseve 
teqnikuri  resursebis  gazrdiT,  gansakuTrebul  mniSvnelobas 
aniWeben  ganzogadebul  parametrebiani  modelebis  Seqmnasa  da 
maTi gamoyenebis meTodebis damuSavebas.    
 
 
 
 

35 
 
$ 1.6 kvanZuri Zabvebis gantolebis Sedgena transformatoruli 
kavSirebis gaTvaliswinebiT 
 
Cven  aqamde  vixilavdiT  kvanZuri  Zabvebis  gantolebebs  im 
SemTxvevisaTvvis  roca  mTliani  elqtruli  wredi  dayvanili 
gvyavda  erTi  Zabvis  safexurze.  realurad  eleqtruli  qseli 
SeiZleba  Seicavdes  ramodenime  Zabvis  safexurs.  Tu  Cven  aseTi 
qselis 
angariSs 
vawarmoebT 
adre 
ganxiluli 
meTodis 
saSualebiT, kvanZebSi Zabvebis realuri mniSvnelobebis gasagebad 
saWiro  iqneba  miRebuli  Zabvebis  gadaangariSeba  sxvadasxva 
safexurebisaTvis. 
es 
moxdeba 
Sesabamis 
transformaciis 
koeficientebze  gayofiT  an  gamravlebiT.  Ees  ki  sakmaod 
Sromatevad  proces  warmoadgens,  miT  umetes  im  SemTxevisaTvis 
roca saqme exeba rTuli konstruqciis qsels. [3] 
magram  amis  gakeTeba  saWiro  ar  iqneba  Tu  Cven  KkvanZuri 
Zabvebis  gantolebebs  SevadgenT  transformaciis  koeficientis 
gaTvaliswinebiT.  aseT  SemTxvevaSi  miRebuli  Sedegi  (kvanZebSi 
Zabvebi)  iqneba  saboloo  da  mas  aranairi  gadaangariSeba  aRar 
daWirdeba. 
1
y
4
U
1
I
4
1
1
K
U
1
I


1
K
2
y
2
I
2
I


2
K
2
2
K
U
2
1
3
I
3
y
4
I
4
y
3
K
3
3
K
U
4
I


3
3
U
1
U
2
U
1
U

2
U

3
U

1
I
2
I
3
I
 
nax.4 martivi qselis Canacvlebis sqema transformatoruli kavSirebis 
gaTvaliswinebiT 

36 
 
nax.4-ze  mocemulia  martivi  eleqtruli  sistema  romelic, 
Sedgeba ramodenime Zabvis safexurisagan  U
1
,  U
2
,  U
3
,.
 Cveni mizania 
SevadginoT  kvanZuri  Zabvebis  gantolebebi  iseTnairad,  rom  maTi 
amoxsniT 
miviRoT, 
pirdapir, 
saWiro 
Zabvis 
sidideebi 
gadaangariSebis  gareSe.  me_4  kvanZi  miviCnioT  mabalansirebel 
kvanZad  da  aviRoT  Zabvis  garveuli  U
4
=U

mniSvneloba  (romelic 
realur  sididesTan  axlos  aris).  kvanZuri  Zabvebis  gantolebebi 
SevadginoT 1, 2, 3, kvanZebisaTvis. am kvanZebSi CvenTvis cnobilia 
Zabvis  safexuris  Sesabamisi  fazuri  denebis  sidideebi  (
3
2
1
,
,
I
I
I



), 
aseve  cnobilia  eleqtrogadacemis  xazebis,  transformatorebis 
Zabvis 
safexurebis 
Sesabamisi 
gamtareblobebis 
sidideebi 
4
3
2
1
,
,
,
Y
Y
Y
Y




.
 
TiToeuli  transformatoris  transformaciis  koeficientebi 
da StoSi gamavali denebi gamovsaxoT Semdegnairad: 
1
1
1
U
U
K




;     
2
2
2
U
U
K




;
3
3
3
U
U
K




;      
1
1
1
K
I
I




;
2
2
2
K
I
I




;
3
4
4
K
I
I




 
SevadginoT kvanZuri Zabvebis gantolebebi kirxofis I kanonze 
dayrdnobiT. kvanZi #1_isaTvis kirxofis I kanons eqneba saxe:  
1
3
1
I
I
I







                                                 
(1.6.1) 
sadac_
1
1
4
1
1
1
1
)
(
1
Y
U
U
K
K
I
I










 
radgan 
1
1
1
K
U
U




, amitom 
1
1
1
4
1
1
)
(
1
Y
K
U
U
K
I







,  
3
2
1
3
)
(
Y
U
U
I






  radgan  1-4  ubanze  ar  gvaqvs  transformatoruli 
kavSirebi 
sabolood gveqneba:
1
3
2
1
1
1
1
4
1
)
(
)
(
1
I
Y
U
U
Y
K
U
U
K














 
ganvixiloT kvanZi #2, da davweroT am kvanZisaTvis kirxofis I 
kanonis mixedviT gantoleba:  
0
2
4
3
2






I
I
I
I




                       (1.6.2) 
sadac_ 
2
2
4
2
2
2
2
)
(
1
Y
U
U
K
K
I
I










 

37 
 
radgan 
1
2
2
K
U
U




, amitom 
2
2
2
4
2
2
)
(
1
Y
K
U
U
K
I








4
3
2
4
)
(
Y
U
U
I







,   radgan   
1
3
3
K
U
U




,  amitom  
4
)
3
3
2
(
4
Y
K
U
U
I






 
sabolood gveqneba: 
2
4
3
3
2
3
2
1
2
2
2
4
2
)
(
)
(
)
(
1
I
Y
K
U
U
Y
U
U
Y
K
U
U
K

















    (1.6.3) 
ganvixiloT kvanZi #3, da davweroT am kvanZisaTvis kirxofis I 
kanonis mixedviT gantoleba: 
3
4
I
I






                          (1.6.4) 
sadac_
4
3
2
3
3
4
4
)
(
1
Y
U
U
K
K
I
I










 
radgan 
3
3
2
K
U
U




, amitom 
4
3
3
2
3
4
)
(
1
Y
K
U
U
K
I








sabolood gveqneba:  
3
4
3
3
2
3
)
(
1
I
Y
K
U
U
K








               
 (1.6.5) 
radganac  TiToeuli  kvanZisaTvis  Sedgenili  gvaqvs  kvanZuri 
Zabvebis  gantoleba,  SegviZlia  davweroT  kvanZuri  Zabvebis 
gantolebaTa sistema mTliani eleqtruli wredisaTvis: 

































3
4
3
3
2
3
2
4
3
3
2
3
2
1
2
2
2
4
2
1
3
2
1
1
1
1
4
1
)
(
1
)
(
)
(
)
(
1
)
(
)
(
1
I
Y
K
U
U
K
I
Y
K
U
U
Y
U
U
Y
K
U
U
K
I
Y
U
U
Y
K
U
U
K
















   (1.6.6) 
(1.6.6)  gantolebaSi  Sesabamisi  moqmedebebis  Catarebis  Semdeg 
miviRebT: 

38 
 
































3
3
4
2
3
2
4
3
4
2
2
2
3
4
3
2
4
3
2
2
1
1
3
4
1
1
1
2
3
1
3
1
2
1
1
1
1
1
)
1
1
)
1
I
U
Y
K
U
Y
K
U
Y
K
I
U
Y
K
U
Y
Y
Y
K
U
Y
U
Y
K
I
U
Y
U
Y
Y
K





















  (1.6.7) 
zemoT  mocemuli  kvanZuri  Zabvebis  gantolebaTa  sistemis 
amoxsniT  SegviZlia  gansazRvroT  kvanZebSi  Zabvebis  saZiebeli 
sidideebis 
kompleqsuri 
mniSvnelobebi 
Sesabamisi 
safexurisaTvis. 
kvanZuri  Zabvebis  gantolebaTa  sistema,  transformaciis 
koeficientis  gaTvaliswinebiT,  SegviZlia  gamovsaxoT  matricaTa 
namravlis  saSualebiT,  rogorc  adre  ganxilul  SemTxvevebSi. 
ganvixiloT qvemoT mocemuli matriculi gamosaxuleba: 











































































0
1
1
1
1
0
1
)
1
)
1
4
2
2
4
1
1
3
2
1
3
2
1
4
2
3
4
3
4
3
4
3
2
2
2
3
3
3
1
2
1
   
  
       
  
          
  
    
    
  
0
 
          
-
      
U
y
K
U
y
K
I
I
I
U
U
U
y
K
y
K
y
K
y
y
y
K
y
y
y
y
K

















 (1.6.8) 
ganvixiloT,  zemoT  mocemuli  matricis  TiToeuli  nawili  da 
vnaxoT  Tu  ra  principze  dayrdnobiT  dgeba  kvanZuri  Zabvebis 
gantolebaTa  sistemis  Sesabamisi  matrica,  rodesac  saqme  gvaqvs 
sxvadasxva safexuris ZabvebTan. 
Tavdapirvelad 
unda 
avRniSnoT, 
rom 
yvela 
Stos 
gamtarebloba 
naangariSebia 
Sesabamisi 
maRali 
Zabvis 
safexurisaTvis. 
kvanZuri  gamtareblobebis  matricaSi  davakvirdeT  kvanZebis 
sakuTar 
gamtareblobebs. 
iqidan 
naTlad 
Cans, 
rom 
Tu 
transaformatoruli  Sto  kvanZSi  SerTulia  dabali  Zabvis 
mxridan,  maSin  am  Stos  Ggamtarebloba  kvanZis  sakuTari 
gamtarblobis  [
nn
]  angariSisas  aiReba  saangariSo  sidideze    K
2

jernaklebi 
sididiT, 
sadac 

aris 
Sesabamisi 
Stos 

39 
 
transformaciis  koeficienti,  xoloTu  Sto  kvanZSi  SerTulia 
maRali  Zabvis  mxridan,  maSin  kvanZis  sakuTari  gamtareblobis 
angariSisas aiReba saangariSo sididiT. 
magaliTad ganvixiloT ,,1’’ kvanZis sakuTari gamtarebloba:  
)
1
3
1
2
1
11
y
y
K
Y








 
aRniSnuli  gamtareblobisSto  ,,1’’  kvanZSi  SerTulia  dabali 
Zabvis  mxridan,  amitom
11
Y –is  angariSisas
1
Y aviReTK
1
2
–jernaklebi 
sididiT
2
1
1
K
Y

xolo 
radgan1-2StoSi 
ar 
gagvaCnia 
transformatoruli 
Sto, 
amitom 
3
Y
 
aiReba 
Cveulebriv,  
saangariSo sididiT. 
aseve gveqneba ,,2” kvanZisaTvisac: 
)
1
4
3
2
2
1
22
y
y
y
K
Y










 
,,2-4”  Sto  ,,2”  kvanZSi  SerTuli  aris  dabali  Zabvis  mxridan, 
amitom 
22
Y _is    angariSisas
2
Y _aiReba  K
2
2
–jernaklebi  sididiT
2
2
2
K
Y

,,2-3” Sto ,,2” kvanZSi SerTulia maRali Zabvis mxridan, amitom
22
Y –
is angariSisas
4
Y aiReba Cveulebriv,  saangariSo sididiT_
4
Y . aqac 
,,1_2”  Stoze  ar  gvaqvs  transformatoruli  Sto  da 
3
Y
  aiReba 
Cveulebriv,  saangariSo sididiT. 
,,3” kvanZisaTvis 
33
Y
–is angariSisas ,,2-4” Stos gamtarebloba 
4
Y
,  radgan  es  Sto  SerTulia  dabali  Zabvis  mxridan  aiReba 
saangariSo sidideze K
3
2
–jernaklebi sididiT
2
3
4
K
Y
, anu 
4
2
3
33
1
y
K
y



 
kvanZebis  urTierTgamtareblobebis  angariSisas  ki  unda 
gaviTvaliswinoT  Semdegi,  rom  Tu  erTmaneTTan  dakavSirebulia 
ori  sxvadasxva  safexuris  kvanZi,  maSin  maTi  urTierTgamta-
reblobebi  aiReba,  saangariSo  sidideze  K–jer  naklebi  sididiT, 
xolo    erTmaneTTan  dakavSirebulia  ori  erTnairi  safexuris 

40 
 
kvanZi,    maSin  maTi  urTierTgamtareblobebi  aiReba,  Cveulebriv 
saangariSo  sididiT.  magaliTad  ,,2’’  da,,3’’kvanZebi  warmoadgenen, 
Zabvis  sxvadasxva  safexurebs;  da  kvanZuri  gamtareblobebis 
matricis Sedgenisas maTi urTierTgamtarebloba aiReba_
4
3
1
Y
K


(1.6.8) gantoleba maTematikurad Semdegnairad Caiwereba: 
 
b
kv
kv
kv
kv
U
I
U








 
anu Tu gaviTvaliswinebT am gamosaxulebaSi incidenciis I 
matricas, gveqneba: 




 
b
d
kv
d
U
M
M
U
S
U
M
M
T
i
i
T





















mokled  ganvixiloT  kvanZuri  gamtareblobebis  miReba  nax.1_ze 
mocemuli sqemisaTvis. 
incidenciis I matricas eqneba saxe: 




















3
2
1
0
0
0
0
K
K
K
M
1
-
   
0
     
     
  
1
     
1
-
  
1
-
    
  
0
    
1
     
    
1
 
transformaciis 
koeficientis 
gaTvaliswineba 
iseTive 
analogiurad  xdeba,  rogorc  zemoT  ganxiluli  kvanZuri 
gamtareblobebis matricis Sedgenisas. 
ukanaskneli matricis transponirebis SemTxvevaSi gveqneba:   

























3
2
1
1
0
0
1
0
0
K
K
K
M
T
1
-
   
      
  
     
1
     
  
0
    
1
-
    
  
0
     
     
1
 
xolo diagonaluri matrica:  

41 
 













4
3
2
1
d
   
   
    
0
0
  
   
    
0
0
   
0
  
    
0
0
   
0
   
   
y
y
y
y
Y





0
0
0
0
 
yvelafer  amis  gaTvaliswinebiT  kvanZuri  gamtareblobebis 
matricas eqneba Semdegi saxe: 
   
       
 
          
   
    
     
  
0
 
          
-
      
        
          
          
          
1
-
   
      
  
     
1
     
  
0
    
1
-
    
  
0
     
     
1
   
   
    
0
0
  
   
    
0
0
   
0
  
    
0
0
   
0
   
   
1
-
   
0
     
     
  
1
     
1
-
  
1
-
    
  
0
    
1
     
    
1
4
3
2
1
d
kv

































































































4
2
3
4
3
4
3
4
3
2
2
2
3
3
3
1
2
1
3
2
1
3
2
1
1
1
0
1
)
1
)
1
1
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
y
K
y
K
y
K
y
y
y
K
y
y
y
y
K
K
K
K
y
y
y
y
K
K
K
M
M
Y
T















 
mocemuli 
gamosaxuleba 
warmoadgens 
kvanZuri 
gamtareblobebis  matricas  (
kv
Y
)  transformaciis  koeficientis 
gaTvaliswinebiT,  da  es  gamosaxuleba  emTxveva  (1.6.8)  matricaSi 
Semaval 
kv
Y
_is gamosaxulebas. 
vuCvenoT, rom (1.6.8) gantolebis wevri 


















0
1
1
4
2
2
4
1
1
   
U
y
K
U
y
K




udris 
 
4
kv
U
Y


 veqtors. 
mocemuli  sqemisaTvis,  sadac  1  da  2  kvanZebi  erTi  da  igive 
nominaluri  Zabvebis  kvanZebia 


K
K
K


2
1

amitom
 
4
U
veqtors 
eqneba saxe:    













4
3
4
4
U
K
K
U
K
U
K



  
  
 

42 
 
sabolood gveqneba: 












































































0
1
1
1
1
0
1
)
1
)
1
4
2
2
4
1
1
4
3
4
4
4
2
3
4
3
4
3
4
3
2
2
2
3
3
3
1
2
1
   
  
  
       
 
          
   
    
     
  
0
 
          
-
      
n
kv
U
y
K
U
y
K
U
K
K
U
K
U
K
y
K
y
K
y
K
y
y
y
K
y
y
y
y
K
U
Y

















 
 
 
$1.7 konturuligantolebebi 
 
rogorc aRvniSneT sistemis mdgomareobis amsaxveli erT_erTi 
gantolebaa  konturuli  gantoleba,  romelic  dafuZvnebulia 
ZiriTadad  kirxofis  II  kanonze.  kirxofis  II  kanoniT  iwereba 
imdeni  gantoleba  ramdeni  damoukidebeli  konturi  gvaqvs 
aRniSnul qselSi. 
davweroT matriculi konturuli gantoleba: 
 
kont
kont
kont
E
I
Z





                  
(1.7.1) 
kont
Z
_damoukidebeli konturebis sakuTari da  
      urTierTwinaaRmdegobebis matricaa. 
omis kanoni_   
St
St
d
U
I
Z






 
kont
St
U
U
N



 
(1.6.2)
kont
St
d
U
I
Z
N






(1.6.3)
St
kont
I
I
N
T




  
(1.7.4) 
(1.7.4)_is gaTvaliswinebiT (1.6.3)_dan vRebulobT: 
kont
kont
d
U
I
N
Z
N
T







(1.7.5) 
kont
d
Z
N
Z
N
T





  _konturis  sakuTari  da  urTierTwinaaRmde-
gobebis matricaa. 
ganvixiloT  konturuli  gantolebis  miReba  praqtikul 
magaliTze nax5 

43 
 
4
Z
2
3
3
Z
2
Z
5
Z
6
Z
I
II
1
E
III
2
E
1
Z
1
1
I
2
I
3
I
4
I
5
I
3
E
6
I
4
7
I
7
Z
 
nax.5rTuli qselis Canacvlebis sqema konturuli gantolebebis 
misaRebad 
SevadginoT incidenciis II matrica aRniSnuli sqemisaTvis: 













1
1
1
0
0
0
0
0
0
1
1
1
0
0
0
0
0
0
1
1
1
N
 
SevadginoT 
konturul 
winaRobaTa 
matrica 
mocemuli 
sqemisaTvis: 























)
(
0
)
(
0
)
(
7
6
5
5
5
5
4
3
3
3
3
2
1
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
N
Z
N
T
d
 
sabolod miviRebT konturul gantilebas matriculi saxiT: 














































3
2
1
7
6
5
5
5
5
4
3
3
3
3
2
1
)
(
0
)
(
0
)
(
E
E
E
I
I
I
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
I
N
Z
N
III
II
I
T
kont
d
 

44 
 
Tavi 2 
eleqtruli qselebis ganzogadoebuli parametrebi 
$ 2.1. kvanZebis sakuTari da urTierTwinaRoba  
 
kvanZebis 
sakuTari 
da 
urTierTwinaRobis 
matricis 
elementebis  gansazRvra  SesaZlebelia  rogorc  gazomvebiT  aseve 
gardasaxvebiTac (am elementebis Sinaarsis dasadgenad).  
vTqvaT mcemulia sqema kvanZebis n raodenobiT nax.6 
5
i
j
1
2
1
U
I
I
0
n
 
nax.6 zogadi sqema kvanZebis n raodenobiT 
kv
Z
  matricis  pirveli  striqonis  elementebis  dasadgenad 
mocemul  sqemaSi  1  da  0  kvanZs  Soris  CavrToT  Zabvis  wyaro 
1
U
.
gavzomoT kvanZuri deni 
1
I
da Zabvebi danarCen kvanZebSi 
j
i
U
U
U
...
...
2
Yüklə 1,86 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin