Və vasiTƏLƏRİ fənnindən mühazirələr toplusu hazirladi qaim cəFƏrov metrologiya haqqında ümumi məlumat

Cədvəl 2

Kabelin tipi	izolyasiya materialı	Riz MOm . km	Riz MOm .km
		son qurğu olmadan	son qurğu Ilə
kənd rabitəsi kabelləri üçün ( PRVPM )		100	25
MKS, TZ	kordel	10000	5000
TPP, TPV	polistrol	5000	1000
T	hava kağız	2000	2000

2,6 / 9,4 mm və 1,2 / 4,6 mm koaksial kabellərdə daxili və xarici naqillər arasında izolyasiya müqaviməti 10000 MOm * km, ekranla xarici naqilin arasında izolyasiya müqaviməti 1 MOm / gücl.mənt. az olmamalıdır.
Hava rabitə xəttləri üçün 1 km uzunluqda olan naqilin izolyasiya müqaviməti hava şəraitindən asılı olmayaraq
2 MOm. km - dan az olmamalıdır. Ölçmə vaxtı alınan qiymət cədvəldəki norma qiyməti ilə tutuşdurulur və rabitə dövrəsi haqqında rəy söylənilir.
İzolyasiya müqaviməti ildə iki dəfə ( mövsümdən asılı olaraq ) ölçülür və xüsusi jurnalda qeyd olunur. Bəzi hallarda naqillər tam qırıldıqda izolyasiya müqavimətini ölçmək üçün köməkçi əlavə naqil götürülür.

Omik asimmetriyanın ölçülməsi

Praktik olaraq ideal simmetrik dövrələr yaratmaq mümkün deyildir. Dövrələrin qeyri – simmetrikliyi ( asimmetriyası ) cüzi olduqda bu halı nəzərə almamaq olar. Lakin dövrəni təşkil edən naqillərin diametrlər fərqi, materialların qeyri – bircinsliyi, izolyasiya zədələnmələri, korroziya və digər səbəblərdən dövrənin asimmetriyası çoxalır ki, nəticədə dövrələr arası qarşılıqlı təsirin qiyməti artır. Dövrənin asimmetriklik dərəcəsini qiymətləndirmək üçün omik asimmetriya anlayışından istifadə olunur. Rabitə dövrəsinin omik asimmetriya müqaviməti dövrəni təşkil edən naqillərin müqavimətlərinin fərqidir:

R_as= R_a – R_b (13. 5 )

Sabit cərəyanla naqillərin asimmetriya müqavimətini

( omik asimmetriya ) ölçmək üçün torpaqlanmış şleyf üsulundan istifadə edilir. Bu üsulla ölçmə aparmaq üçün şəkil 13.7 – də göstərilən sxem bərabər çiyinli körpü sxemi və yaxud Varley sxemi adlanır:



Şəkil 13.7. Varley sxemi
Sxemdə körpüyə qoşulmuş R₁ və R₂ müqavimətlərinə malik olan və ucları qonşu stansiyada qısa qapanaraq torpaqlanmış 2 naqildən istifadə edilir. Bu halda torpaqlama müqaviməti tarazlığa təsir etməməlidir. r_a= r_b qəbul edildikdə
R₁ – R₂= r_c (13.6 )

tarazlıq yaranacaqdır. R₁< R₂ olduqda körpünün tarazlıq şərti alınmayacaqdır. Bu halda körpü sxeminə qoşulan naqillərin yerini dəyişirlər. Torpaqda parazit cərəyanın olması tarazlıq şərtinə öz təsirini göstərir. Bu səbəbdən kənar cərəyanların təsirindən qaçmaq üçün şərti ( yalançı ) sıfır üsulundan istifadə edilir. Bu üsula görə tarazlıq şərtində cihazın əqrəbi şkalanın sıfır qiymətinə deyil, yalançı sıfra - yəni maneə nəticəsində alınan sıfır işarəsinə gətirilir. Maneənin təsirindən qaçmaq üçün A və B stansiyaları arasında üçüncü köməkçi naqil götürülür və hər iki stansiyada bu naqil torpaqlamanı əvəz edir. Varley sxemi PKP cihazlarının tərkibində olur. Nəzərə almaq lazımdır ki, r_c=0 halında naqillərin yerini dəyişdikdə cihazın göstərişi dəyişilməməlidir.

Sabit cərəyan üçün naqillərin omik asimmetriyası gücləndirici sahənin uzunluğunda əlvan metallardan ibarət olan dövrə üçün 2 Omdan, diametri 4 mm və 5 mm olan polad naqillər üçün 5 Omdan və kiçik diametrli naqillər üçün 10 Omdan artıq olmamalıdır. Mis naqilli yüksək tezlikli şəhərlərarası kabellərdə omik asimmetriyanın norma qiymətləri 0, 23 √ l / d² , koaksial kabellərdə 0,4 √ l / d² olmalıdır ( l – dövrənin uzunluğu km, d – damarın ( naqilin ) diametridir mm ).