Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

 
 
3.1.1.Mamlakat haqida umumiy ma'lumot
Statistics Time xalqaro reyting kompaniyasi 2018 yil ikkinchi choragi 
hisobotiga ko‘ra Ispaniya nominal YaIM hajmi 1,506,439 mlrd. AQSh dollari, 2017 
yil yakunlari bo‘yicha XVF ma‘lumotiga ko‘ra aholi jon boshiga tushadigan milliy 
daromad bo‘yicha esa 32,560 AQSh dollarini tashkil etib, hozirda dunyo 
Ispaniya 1966 yildan 1978 
yilgacha Ispaniyaning Davlat Organik 
Qonuniga muvofiq boshqarildi. 1978 yil 
31 
oktyabrda Kortes tomonidan 
tasdiqlangan yangi konstitutsiya va 
saylovchilar tomonidan 6 dekabrda 
o'tkazilgan umumxalq referendumi va 
27-dekabr 1978 yil shoh Xuan Karlos I 
tomonidan 
tasdiqlangan 
yangi 
konstitutsiya Franco rejimining barcha 
qonunlarini bekor qildi. Parlament 
tasdiqlanib, 
ikki 
palata-Generales 
(General Courts) tarkibiga kirb, 350 
a'zoga ega bo'lgan Congreso de los 
Diputados (deputatlar kongressi); va 
senatda 259 a'zosi mavjud. 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 263 - 
iqtisodiyotining 13 orinida turadigan mamlakat
142
. Ushbu reyting kompaniya 
tomonidan mamlakatning 2023 yilga borib YaIM hajmi 1,875 mlrd. AQSh dollari 
bashorat qilinmoqda
143
. Ispaniya 1995 yil 1 yanvarda Butunjahon Savdo 
Tashkilotiga a‘zo bo‘lgan
144
. 
Ispaniya aralash kapitalistik rivojlangan iqtisodiyot. Ispaniya iqtisodiyoti 
Germaniya, Buyuk Britaniya, Italiya va Frantsiyadan keyin Yevropada beshinchi, 
Yevro hududda esa to'rtinchi o'rinni egallaydi. 2016 yilda Ispaniya dunyoning 
o'ninchi yirik eksportchisi va o'n oltinchi yirik importer bo'lgan. Ispaniyaning 
geografik jihatdan judayam qulay joylashganligi, (Pireney yarim orol) uning jahon 
hamjamiyatida betakror tarixi, san‘ati, madaniyati, qishloq xo‘jaligi, sanoat va 
turizmining rivojlanishi bilan ahamiyatlidir. Maydoni jihatdan ancha katta bo‘lgan 
Ispaniya judayam qulay iqlimi tufayli barcha sektorlarida iqtisodiy o‘sishga 
erishgan. Qadimdan tashqi savdoga alohida e‘tibor qaratgan mamlakat 
hunarmandchilik, qishloq xo‘jaligi va kemasozlik sohalarini yuksak darajada 
taraqqiy etishiga erishdi. 
Ispaniya jahon svilizatisyasida oltin harflar bilan bitilgan ulkan taraqqiyot,
mexanisatsiya, modrnizatsiya, diversifikatsiya, modefikatsiya, innovatsiya va 
sog‘lom yashash tarzi bilan dunyo taqdirini o‘zgartirgan yagona mamlakat 
hisoblanadi. Chunki bu hudud jahon tarixida ―Tirik Jannat‖ nomi bilan qolgan Al-
Andalusiya, Kordobaga buyuk imperiya maskani hisoblanadi. Jahon globalizatsiyasi 
aynan mana shu hududdan judayam yangi formatga ko‘tarilgan deb bemalol ayta 
olamiz. 
2012-2015 yillar mobaynida Global raqobatbardoshlik bo'yicha hisobotda 
Ispaniya Birinchi darajali infratuzilma bo'yicha dunyoda 10-o'rinni egalladi. Eng 
yaxshi infratuzilmaga ega bo'lgan va Yaponiyadan yoki Qo'shma Shtatlar kabi 
mamlakatlardan oldinda bo'lgan 5-Yevropa Ittifoqi mamlakati. Xususan, mamlakat 
tezyurar temir yo'l sohasida dunyoning yetakchi ikkinchi tarmog'i (Xitoydan keyin) 
va butun dunyoda ispan texnologiyalari bilan yuqori tezlikli loyihalarni amalga 
142
 http://www.imf.org/external/datamapper/ngdpdpc@weo/oemdc/advec/weoworld/spa 
143
 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 
144
 https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm#collapseU

---