Yadında qalsın



Yüklə 4,97 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/15
tarix17.09.2023
ölçüsü4,97 Mb.
#144862
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Yadında-qalsın-nahayi

Dördüncü fəsil 
Dərmansız olanın dərdinə 
dərman ol! 
İlin son günlərində hər yeri bəzəyən qırmızı balıqlar və 
“yeddi sin” süfrəsi mənə ilin bitdiyini xatırlatmaqdan çox 
“Nur yolçuları” ekskursiyasını xatırladırdı. İlk dəfə 
yeddinci sinifdə oxuyanda cənuba döyüş bölgələrinə 
getmişdim. İstəyirdim ki, orada uyuyan şəhidlər məni hər 
il dəvət etsinlər, mən də onlara qonaq olum. Şəhidlər elə 
ilk səfərimdə məni özlərinə məftun etmişdilər. 
Səfər boyu rəfiqələrimlə çox zarafatlar etsək də, şəhid 
torpağının cazibəsi hər il martın ortalarında novruzdan çox 
“Nur yolçuları” səfəri üçün darıxmağıma səbəb olurdu. 
Universitet imtahanına hazırlaşırdım deyə, iki il idi 
cənuba gedə bilmirdim. Bu il nə olursa-olsun, getmək 
istəyirdim. Universitet karvanının cənuba gedəcəyi tarix 


84 
qətiləşən kimi Həmidə mesaj yazdım. Bu dəfə onunla 
birlikdə ziyarətçilərə xidmətçi kimi getmək istəyirdim. 
Cavabda yazdı: “Gərək işlərimin gedişatına baxım. Düzü, 
ilin axırında icazə almaq bir az çətindir. Axşamçağı 
anamla sizə, nənəni görməyə gələcəyik. Cavabımı orda 
sənə söyləyərəm”. 
Şam namazını qılandan sonra gördüm ki, nənə həmişə 
olduğu kimi, səccadə üzərində əllərini qaldırıb hamı üçün 
dua edir. Dedim: “Nənə, iki ildir cənub səfərinə gedə 
bilmirəm. Dua et, bu il gedim”. 
Nənə qaşlarını çatıb dedi: 
-Görmürsən, Həmid səni nə qədər sevir?! Onu qoyub 
hara gedirsən?! 
-Həmidsiz getmək mənə də çətindir. Ona dedim ki, 
işdən icazə alsın, birlikdə gedək. 
Şam süfrəsini yenicə yığışdırırdıq ki, Həmid qapının 
zəngini basdı. Bibimlə birgə gəlmişdi. Üzündən məlum idi 
ki, icazə ala bilməyib. Mənim tək getməyimə çox da razı 
deyildi. Mənə o qədər bağlı idi ki, bir neçə gün ayrılıq ona 
çətin gəlirdi. 
Anamla və bibimlə birgə nənənin olduğu otağa keçdik. 
Otağı yığışdırmış, paltarları çamadandan çıxarmışdım. 
Birdən yaşıl bir örpək diqqətimi cəlb elədi. Bibimə dedim: 
“Bibi can, bu örpəyi başına bağla. Məncə, sənə çox 
yaraşacaq”. Örpəyi bağlayanda yanılmadığımı bildim. 
-Əladır! Elə bil, sizin üçün tikiblər. 
Ancaq bibim götürməyib dedi: 
-Ziyarətdən qayıdanda hədiyyə kimi birinə verərsən. 
Mənim örpəyim çoxdur. 
Bibini bu örpəkdə görmək üçün Həmidi çağırdım. 
Anam da çox israr edəndən sonra bibim qəbul etdi. 


85 
Bir neçə dəqiqədən sonra Həmidə gözlə işarə verdim 
ki, mətbəxə keçsin. İcazə alıb-almadığını bilmək 
istəyirdim. Hicab üçün təşəkkür edib dedi: 
-Əgər anam onu qəbul etməsəydi, bütün Qəzvini 
gəzmək bahasına olsaydı belə, axtarıb bu rəngdə örpək 
tapacaqdım. Həqiqətən, çox yaraşdı. 
Həmidin anasına bu qədər hörmət etməsi çox xoşuma 
gəlirdi, məni əsla narahat etmirdi, əksinə, onu daha da 
həvəsləndirirdim. Mən düşünürdüm ki, bir insan anasına 
hörmət edirsə, həyat yoldaşına daha çox hörmət edər. 
-Həmid, icazə məsələsi nə yerdə qaldı? Cənuba 
gedirsən, ya yox? 
-Çox istərdim, ancaq görünür, qismət deyilmiş. 
Ezamiyyətə getməliyəm. İcazə almağım mümkün deyil. 
-Bu iki ili ancaq dərslə məşğul olmuşam. Çox 
istəyirdim ki, bu il səninlə birlikdə gedəm. O da belə oldu. 
-Problem deyil. Sən getmək istəyirsənsə, get, ancaq bil 
ki, sənsiz çox darıxacam. 
-Əgər sən razı olmasan, getməyəcəm. 
Təbəssüm etdi. 
-Yox, əzizim. Bu nə sözdür?! Bu, şəhidləri ziyarət 
səfəridir. Get və hər ikimiz üçün dua et”. 
Ona nə qədər çətin olsa da, özü məni avtobusa mindirib 
yola saldı. Hələ Qəzvindən çıxmamış mesajları dalbadal 
gəlməyə başladı. Darıxmaqdan gileylənirdi. Yazmışdı: 
“Doğrudan da qadın bəladır. Ancaq Allah bu bəlanı bizə 
çox görməsin!” 
Cənub səfərində anladım ki, bir-birimizin yanında 
olmağımıza çox ehtiyacımız var. Bütün səfər beş gün 
sürdü. Ancaq elə bildim, əlli gün keçdi. Belə bir hala 
düşəcəyimi ağlımdan belə keçirməmişdim. Gecələr 


86 
yazışmağımıza, zəngləşməyimizə baxmayaraq, bütün 
işimiz ahu-zar olmuşdu. 
Sonuncu gün zəng edəndə səsi tutulmuşdu. 
-Həmid, necəsən? 
-Tez qayıtmağını istəyirəm. Saatın tıq-tıq səsi mənə 
əzab verir, iştahım qalmayıb. 
-Mən də sənin kimiyəm. Kaş sözünə qulaq asaydım! 
Kaş gəlməzdim, sonralar imkan tapıb birlikdə gələrdik!” 
-Sonuncu gün cəbhə bölgəsində mənimçün də dua 
etdin? 
-Hər bölgədə səni xüsusi yad edirəm. Burda Şəhid 
Himmətin öz boyu ölçüsündə bir şəkli var. Hər dəfə 
yanından keçəndə elə bilirəm ki, sənsən, orda dayanmısan. 
Gülüb dedi: 
-Şəhid Himmət hara, mən hara?! Mən daha çox Şəhid 
Himmətin rabitəçisi kimi şəhid olmaq istəyirəm. 
Mənim halım da bir o qədər yaxşı deyildi. Ancaq 
telefonda bu hisslərimi demək istəmirdim, onun daha da 
darıxacağını bilirdim. Şəhidlərin qonağı olmağıma 
baxmayaraq, çətin günlər yaşadım. Həm şəhidlərin 
yanında qalmaq, həm də Həmidin yanına qayıtmaq 
istəyirdim. Bəlkə də bu istəyim onların və Həmidin eyni 
ruhdan olduqlarına görə idi. 
Qayıdanda dəfələrlə zəng vurdu. Qəzvinə saat neçədə 
çatacağımı bilmək istəyirdi. Mən avtobusdan düşəndə 
yolun o biri tərəfində motosikletin yanında dayanmışdı. 
Məni çox səmimi qarşıladı. Motosikletə minəndə bir əli ilə 
motosikletin sükanını, bir əli ilə də mənim əlimi bərk 
tutmuşdu. Heç nə demirdi. Bir söz deyib sükutu pozmaq 
istəyirdim. Ancaq onun əlimi bərk-bərk tutması bir dünya 
sözə bərabər idi. 
*** 


87 
Mən qayıdandan sonra novruz bayramına yalnız bir 
neçə gün qalırdı. Bu müddətdə səfər yorğunluğunu 
çıxarmaq əvəzinə bütün günü yarımçıq qalmış işlərimin 
arxasınca qaçmaqla məşğul oldum. Alış-verişdən tutmuş 
bayram təmizliyinə qədər xeyli iş qalmışdı. Mən bağçaya 
açılan pəncərənin şüşəsini təmizləyəndə Həmid mesaj 
yazaraq yeni ildə nə edəcəyimiz barədə soruşdu. Dedim: 
-Bilmirəm. Bəlkə şəhidlər xiyabanına gedək? 
-İstəyirəm ki, Quma gedək. 
İsrar edirdi ki, yeni hicri-şəmsi ili girəndə həzrət 
Məsumənin hərəmində olaq. 
-Həmid, ilin sonunda yollarda tıxac olur. Bizim də 
maşınımız yoxdur. Çətin olar. 
-Sən ata-anandan icazə al, qalan hər şey düzələr. Mən 
səni həzrət Məsumədən almışam, istəyirəm ki, gedib 
təşəkkür edək.
Bir günə gedib-qayıtmaq üçün ata-anamdan icazə 
aldım. Martın iyirmisi günəş çıxmamış yola düşdük. Tıxac 
yaranmadan yolun bir hissəsini getmək istəyirdik. Ancaq 
yollarda çox sıxlıq var idi. Sanki hamı yeni ili hərəmdə 
qarşılamağı niyyət etmişdi. Min bir zəhmətlə özümüzü 
Quma çatdıra bildik. İlin girməsinə bir saat qalmış, 
günorta saat ikidə hərəmdə idik. 
Ziyarətə gedəndə ağlımıza gəlmədi ki, bir yer təyin 
edək və il girən anda bir-birimizin yanında olaq. 
Düşündük ki, telefon var, ziyarətdən sonra zəngləşib 
görüşə bilərik. Bir-birimizdən ayrılmağımızla itməyimiz 
bir oldu. 
Telefonda şəbəkə yox idi. Çarəsiz qalıb o qədər insan 
arasında onu axtarmağa başladım. Onun da məni 
axtardığını bilirdim. Sanki həyatımızın ilk yeni ilini bir 
yerdə qarşılamaq qismətimizdə yox imiş. Bir-birimizdən 


88 
ayrılanda gözümə günəş eynəyi taxmışdım. Həmid bütün 
bu müddət ərzində gözündə eynək olan çadralı xanım 
axtarırmış, mənsə eynəyimi çıxarmışdım. Mən də o qədər 
insan içində o tərəf-bu tərəfə boylanıb Həmidi o qədər 
axtardım ki, tamam əldən düşdüm. Quma qədər gəldiyimiz 
yolun çətinliyi bir tərəfdən, bir neçə saatlıq axtarışın 
yorğunluğu da digər tərəfdən məni əldən saldı. 
Hovuzun yanında oturdum. Bu zaman telefonun şəbəkə 
problemi düzəldi və biz yeni ilin girişindən bir saat yarım 
sonra nəhayət, bir-birimizi tapa bildik. Həmidi görən kimi 
dedim: 
-Səni o qədər axtardım ki, yeni ilin nə vaxt girdiyini 
bilmədim. 
-Mən də səni axtarırdım. Yeni il girəndə ikimiz üçün 
çoxlu dua etdim. 
Əlini bərk-bərk tutmuşdum. Aramızda bir an belə 
ayrılıq düşməsini istəmirdim. O qədər sıxlıq var idi ki
irəli gedə bilmədik. Elə oradaca üzünü zərihə tutub dedi: 
“Bibi 
can, 
xanımımı 
gətirmişəm. 
Məni 
eşqimə 
qovuşdurduğun üçün minnətdaram”. 
Təxminən qürub çağı idi. O vaxt nə restoran açıq idi, nə 
də yemək tapmaq olardı. O qədər yorğun idik ki, 
yeməkxana axtarmağa halımız da yox idi. Bir neçə 
peçenye alıb qayıtmaq üçün 72 Şəhid meydanına getdik. 
Sıxlığa düşdüyümüzə və bir-birimizi itirdiyimizə görə 
məndən dəfələrlə üzr istədi. Qəzvinə avtobus yox idi. 
Əlacsız qalıb Zəncana gedən avtobusa mindik ki, yolun 
yarısında, Qəzvində düşək. Həddən artıq yorulmuşdum. O 
halda yediyimiz peçenyelər bizimçün dünyanın ən ləzzətli 
qidası idi. Həmid gülərək dedi: “Xərcin yaman azdır. 
Səhərdən bəri sənə nə səhər yeməyi almışam, nə də nahar; 
şam yeməyinə də Qəzvinə çatarıq. Əgər xərcin həmişə bu 


89 
qədər az olsa, səni tez-tez səfərə aparacam”. Belə 
birgünlük səfərlər həyatımızda doğrudan da çox oldu. 
Qumdan qayıdan kimi bayram ziyarətləri başladı. 
Həmid mənə palto və şalvar almışdı. Həmişəki kimi, yenə 
də ən gözəl paltarları seçmişdi. Adətən, mənə hədiyyə 
olaraq, ya paltar alardı, ya da bir dəstə təbii gül. Mən də 
ona ətir almışdım. O, hər cür ətirdən istifadə edirdi; 
yasəmən gülü, qızılgül kimi ətirlərdən tutmuş Franc, 
Holiday və Law ətirlərinə kimi. Həmin il bayramda 
əməlli-başlı bəzənmişdi. Əynində kostyum, gözündə gün 
eynəyi vardı. Nikah günü ona aldığım saatı da taxmışdı. 
Bayramdan iki gün sonra cümə axşamı həmin geyimdə 
də əza məclisinə getmişdi. Gecə yarısı mənə zəng vurdu. 
Məclisdəki dostlarının reaksiyasından danışırdı. Onlar 
Həmidi adətən, hərbçi, ya da xidmətçi paltarında 
görərdilər, kostyumda görməmişdilər. Dedi: “Dostlarıma 
maraqlı gəldi. Pencəyimi geyinib zarafatlaşırdılar”. 
Həmidin 
sevincini 
görüb 
mən 
də 
sevinirdim. 
Sağollaşanda dedim: “Sabah Buin-Zəhraya, Firiştə 
xalagilə gedək?” Həmid dedi: “Yaxşı fikirdir, gedək. Biz 
bütün qohum-əqrəbanı ziyarət etmişik. Sənin ən balaca 
xalangilə də gedərik. Əminəm ki, çox sevinəcək”. 
Səhər tezdən qapının zəngi çalan kimi tez hamıyla 
sağollaşıb ayaqqabılarımı geyindim və qapıya qaçdım. 
Həmid dedi: 
-Min, gedək! 
-Həmid can, zarafat edirsən? Buin-Zəhraya gedirik ha! 
Qırx kilometr yol var. Motosikleti qoy evə, maşınla gedək. 
Nə qədər desəm də, razılaşmadı. 
-Motosikletlə daha maraqlı olar. 
Motosikletə minən kimi danışan GPS-ə döndüm: 
“Həmid, diqqətli ol! Sağa get! İndi sola dön! Dairəyə 


90 
yaxınlaşırıq! Sürəti azalt! O adama fikir ver! Diqqətli ol, 
pişiyi əzmə!..” Keçirdiyim həyəcan üzündən bu sözləri 
deyirdim. Bir hadisə olacağından qorxurdum. Həmid dedi: 
-Axı sən niyə belə edirsən? Bir sürücü hər yerə diqqət 
edir. Öyünmək olmasın, mən özüm Şumaxerəm. 
-Mən bu vaxta qədər maşınların belə sıx olduğu 
magistral yollarda motosikletə minməmişəm. İnan, əlimdə 
deyil, qorxuram. 
Yanımızdan ağır yük maşını keçəndə özümü var 
gücümlə Həmidə sıxır və sağ-salamat çatmağımız üçün 
dodaqaltı dua edirdim. 
Yolboyu Həmidin dəcəlliyi tutmuşdu. Qəsdən elə 
yerlərdən keçirdi ki, ya çuxuru vardı, ya da tramplini. 
Sonra da deyirdi: “Görürsən də, necə ləzzət edir! Növbəti 
çuxura hazırlaş”. Sonra da gedib təkəri başqa bir çuxura 
salırdı. Həmin vaxtlar mən motosikletin özündən 
qorxurdum, o ki qala belə yolda çuxurlara düşə-düşə 
getməyə. 
Gözlərimi 
yumub 
bərk-bərk 
belindən 
yapışmışdım. İş o yerə çatdı ki, dözə bilməyib dedim: 
-Həmid, saxla, düşürəm. Ayaqla gəlsəydim, daha xoş 
olardı. 
Sonra da özümü küsülü göstərmək üçüm üzümü 
döndərim. Həmid dedi: 
-Barış mənimlə, əzizim. Ər-arvadın on saniyədən çox 
küsülü qalmasını Allah sevmir. 
-Bu, evə aiddir. Motosiklet məsələsi başqadır. 
Zarafata küsdüyümü anlayıb sürəti artırdı. Qorxumdan 
dedim: 
-Yaxşı, əzizim, səhv elədim, səni çox sevirəm. Bax, 
barışdım! 
Yolun yarısına çatmamış motosikletin təkəri partladı. 
Həqiqətən də Allah rəhm elədi, az qalmışdı hər ikimiz 


91 
maşının altına girək. Yolun ortasında qaldıq, qapı-qapı 
gəzib kömək axtarırdıq. Mən motosikletin yanında 
dayanmışdım, Həmid də bir az irəlidə əlini qaldırmışdı ki, 
bəlkə kimsə kömək etdi. Min bir müsibətlə bir vanet yük 
maşını tapa bildik. Həmid sürücünün köməyi ilə 
motosikleti vanetin arxasına qoydu. Qabağımıza çıxan ilk 
təmir yerində təkəri düzəltdikdən sonra yolumuza davam 
etdik. 
Firiştə xala bizi nahara saxlayıb, gözəl bir süfrə açdı. 
Motosikletə minəndə artıq günbatan çağı idi. Hər ikimiz 
soyuqdan 
donurduq. 
Əl-ayağım 
qurumuşdu. 
Motosikletdən düşəndə addım ata bilmirdim. Gözlərimin 
içi qan dolu kasa kimi qıpqırmızı qızarmışdı. Məni görən 
bütün günü ağladığımı düşünərdi. O günə qədər 
motosikletlə 
bu 
qədər 
yol 
getməmişdim. 
Bütün 
çətinliklərinə rəğmən, bu hadisəni çox sevdim. Bütün bu 
çətinliklərin mənə xüsusi gözəlliyi vardı. 
Bayram tətilləri bitən kimi Həmidin bacı-qardaşlarıyla 
İmamzadə Fəlların ziyarətinə getdik. Çox gözəl bir gün 
keçdi. Bulağın yanında tonqal qalayıb çoxlu şəkil 
çəkdirdik. Həmid qardaşlarıyla voleybol oynayırdı. On 
dəqiqədən sonra hamı istirahət üçün otursa da, Həmid hələ 
də ayaq üstə idi. Yavaş-yavaş inanmağa başlayırdım ki, 
həyatımızda ayrılıq və çətinlik olmayacaqdır. 
*** 
Hələ bayram ab-havasından çıxmamış Həmid dedi: 
-Bu il cənuba getmək qismət olmadı. Çox istəyirəm ki, 
bir neçə günlüyə şəhidlərə xidmətçilik etməyə gedək. 
-Əgər alınsa, mən də gələrəm. Hələ dərslərim 
başlamayıb. 
Elə o andaca telefonu götürüb, “Nur yolçuları” 
ekskursiya 
mərkəzinin 
müavini 
Hacı 
Məhəmməd 


92 
Səbbağiana zəng elədi. O, Həmidi tanıyırdı. Onunla çox 
səmimi hal-əhval tutdu. Həmid nişanlandığını və mənimlə 
birgə cənubda xidmət etmək istədiyini deyəndə çox 
sevindi. 
Hacı Səbbağianla danışdığımız kimi, aprelin yeddisində 
cənuba yollandıq. Karvanla birgə gedən ambulansda tibb 
bacısına ehtiyac var idi. Bunu biləndə tez qəbul etdim. 
Əlimdən gələn işlərlə şəhidlərə və “Nur yolçuları” 
zəvvarlarına xidmət etmək istəyirdim. Həmid də 
Dehlaviyədə, Şəhid Mustafa Çəmranın şəhid olduğu 
ərazidə xidmətçi kimi fəaliyyət göstərirdi. 
Hər gün səhər tezdən təcili yardım maşınına minib 
karvanlarla birgə bölgələri gəzirdik. O bir neçə gündə 
Həmidi görmək qismət olmadı. Hava şəraitinə görə tibbi 
yardıma ehtiyacı olanların sayı çox idi. O qədər xəstəyə 
yardım etməkdən də çətini ambulansın kələ-kötür yollarla 
getməsi idi. Gün boyunca təxminən on altı saat yolda olur, 
bir 
bölgədən 

birinə 
gedirdik. 
Gecələr 
bütün 
sümüklərimin bir-birindən ayrıldığını hiss edirdim. 
Sonuncu gün Şəhid Gülhər düşərgəsinə getdik. Düşərgə 
təxminən Əndimeşk şəhərinin girəcəyindəki iki dağla 
üzbəüz yerləşirdi. Həmidlə vədələşmişdik ki, orada bir-
birimizi görək. Gecənin yarısına kimi xəstələrimiz var idi, 
onlara yardım etməklə məşğul idik. İş azalanda 
yorğunluqdan başımı ambulansın qapısına qoydum. 
Ayaqlarım sallanırdı. O qədər yorğun idim ki, oradaca 
yuxuya getdim. 
Sübh azanına yaxın düşərgədə yayımlanan gözəl 
münacat səsinə oyandım. Gözlərimi açanda Həmidi 
gördüm. Mənimlə üzbəüz səkinin yanında oturmuşdu. Ay 
işığı düşmüş yorğun üzü xidmətçi paltarında və başına 


93 
qoyduğu yaşıl papaqda olduqca maraqlı görünürdü. 
Soruşdum: 
-Həmid can, nə vaxtdan burdasan? Bəs, niyə məni 
oyatmırsan? 
-Təxminən üç saat olar çatmışam. Yatdığını görəndə 
oyatmağa ürəyim gəlmədi. Burda oturdum ki, həm sənə 
nəzarət edim, həm də rahat istirahət edəsən. 
Təbəssüm edib dedim: 
-Bütün bədənim yorğundur, bu bir neçə gündə iki-üç 
min kilometr yol getmişik, ancaq səni görüncə bütün 
yorğunluğum çıxdı. İstəsən, səninlə Əhvaza qədər piyada 
gedərəm. 
Səhərin mehində düşərgənin hüseyniyyəsinə yollandıq. 
Şəhidlərlə qonşuluğun şəhərdə çox az hallarda qismət olan 
gözəlliklərindən biri də sübh namazını cəm halda qılmaq 
idi; eynilə mücahidlərin müharibə zamanı sübh namazının 
birinci sırasında dayanmaq üçün bir-birilə yarışdıqları 
kimi. Həmid sübh namazından sonra yarımçıq qalmış 
işlərini tamamlamaq üçün Dehlaviyəyə qayıtdı. Oradan da 
Qəzvinə gedəcəkdi. Ancaq mənim dərslərim olduğuna 
görə həmin gün qatara minib Tehrana, oradan da avtobusla 
Qəzvinə yola düşdüm. 
Cənubdan qayıtdığım andan Həmidin ad günü barədə 
düşünürdüm. İstəyirdim ki, birlikdə olduğum ilk ad 
gününü öz aramızda gözəl keçirək. 
Aprelin 24-ü, Həmidin doğum günündə səhər saat 
beşdə yuxudan dik atıldım. Alnımı soyuq tər basmış, 
dodaqlarım qupquru qurumuşdu. Qəribə bir yuxu 
görmüşdüm. Bir kişi xüsusi bir nur içində -görünür, şəhid 
imiş -mənə nəsə demək istəyirdi. Fikrini izah etməyə 
çalışırdı. İstədiyini söyləmək istəyəndə yuxudan oyandım. 
Şəhidin üzü dəqiq yadımdaydı. Bütün beynim məşğul idi 


94 
ki, görəsən, şəhidin demək istəyib, ancaq deyə bilmədiyi 
nə idi? 
Doğum günü münasibətilə Həmidlə şəhidlər xiyabanına 
getməyi planlaşdırmışdıq. Şəhidlərlə baş-başaydıq. Ona 
tort almışdım. Şəhidlər xiyabanına çatanda həmişə olduğu 
kimi, birinci Şəhid Hüseynpurun məzarı başına getdi. 
Bilirdim ki, dostu ilə tək qalmaq istəyir. Həmin cərgədə 
gəzişməyə başladım. Əlimdə tort şəhidlərin şəkillərinə 
baxırdım. Hamısının özünəməxsus yaşı, görkəmi olsa da, 
hər biri eyni rahatlığa, hüzura sahib idilər. Hamısı ümid 
dolu baxışlarla baxırdı. 
Öz aləmimdə ikən birdən yerimdə donub qaldım. 
Gözlərim dörd oldu. Şəklini gördüyüm şəhidlərin biri gecə 
yuxuda gördüyüm adam idi. Eynilə həmin baxışlarla 
baxırdı. Şəhid Ərdəşir İbrahimpur idi. Özünəxas cazibəsi 
vardı. Həmişə fikirləşirdim ki, bu şəhid mənə nəsə demək 
istəyir. Baxışları sözlə dolu idi. O gündən sonra nə zaman 
şəhidlər 
xiyabanına 
gedirdiksə, 
Həmid 
Şəhid 
Hüseynpurun, mən də bu şəhidin məzarı başına 
yollanırdım. Onun nə demək istədiyini bilməsəm də, 
məzarı başında qeyri-adi hüzur tapırdım. 
Fatihə və ziyarətnamə oxuduqdan sonra şəhidlər 
xiyabanının yanındakı yaşıl meydana gedib çəmən 
üzərində oturduq. Tortu ortaya qoyub şəkil çəkdim. Həmid 
tortu kəsəndə başını qaldırdı, gözlərini gözümə dikərək 
dedi: “Fərzanə, çəkdiyin zəhmətə görə minnətdaram. 
Düzü, bir söz demək istəyirəm, amma narahat olacağından 
qorxuram”. 
Ürəyim yerindən qopdu. Ağzıma qoyduğum tortu uda 
bilmədim. Ağlıma min cür fikir gəldi. Əlimlə işarə verdim 
ki, narahat olmasın. Çox ciddi şəkildə dedi: 
-Fərzanə, sən mənim fikirləşdiyim kimi deyilsən. 


95 
Bu sözü eşidəndə sanki dünya başıma uçdu. Nə 
edəcəyimi, ne deyəcəyimi bilmirdim. Dedim ki, yəqin, 
məhrəm olduğumuz ilk anlardakı rəftarım onu incidib. 
Zarafata mənə “buz dağı” demişdi, amma indi çox ciddi 
idi. 
-Necə yəni, Həmid? Mən yaxşı həyat yoldaşı olmaq 
üçün əlimdən gələni edirəm. 
Öz aləmimdə bir neçə dəqiqəlik fikrə daldım. Qətiyyən 
danışmırdı. Torta dilini belə vurmadı. Mənim bir quş kimi 
çırpındığımı görəndən sonra görkəmi dəyişdi, ucadan 
gülüb dedi: 
-Təbii ki, mən fikirləşdiyim kimi deyilsən, ondan da 
üstünsən. Sən möhtəşəmsən. 
Yaxşı ki şəhidlərin yanındaydıq, yoxsa ona nə 
deyəcəyimi yaxşı bilirdim. Ürəyimi partlatmağı çox yaxşı 
bacarırdı. 
Günbəgün ona daha çox bağlanırdım, yoxluğu məni 
incidirdi. Hətta bir neçə saatlığa işə gedəndə də yoxluğunu 
hiss etməyim deyə, başımı dərslə qatırdım. 
Mayın əvvəlləri idi. Həmid tibbi təlimlərdə iştirak 
etmək üçün üç aylıq Məşhədə getməli idi. Heç vaxt onun 
inkişafına mane olmaq istəmirdim. Keçdiyi hər mərhələdə 
onu həvəsləndirirdim. Ancaq üçaylıq ayrılıq mənim üçün 
də, Həmid üçün də, həqiqətən, çətin idi. 
Mayın altısı Həmidin qardaşı qızı Reyhanənin ad 
gününə getmişdik. Ertəsi gün gec olsa da, bizə gəldi. 
Quranın altından keçdikdən sonra sağollaşıb getdi. 
Həmidin arxasınca su tökəndən və içəri girib qapını 
örtəndən darıxmağa başladım. Mən “Nur yolçuları” 
səfərinə gedəndə Həmid mənə bu halı yaşadığını deyirdi. 
Sanki özüylə bərabər ürəyimi də aparmışdı. Yol boyunca 
iki-üç dəfə zəng etdim. Avtobusda olduğu üçün rahat 


96 
danışa bilmirdi. Ertəsi gün hələ sübh namazının 
səccadəsindən qalxmamış zəng elədi. 
-Burda, təlim düşərgəsində gözəl yasəmən gülləri 
yetişib. İndi onların yanından danışıram. Bu güllərdən 
sənin səccadənin ətri gəlir. 
Səccadəmin arasına qoyduğum qurumuş yasəmən 
gülünü iyləyib dedim: 
-Nə gözəl! Onda hər axşam danışacağımız yer o 
yasəmən güllərinin yanı olsun. 
Demək olar ki, hər axşam danışırdıq. Səhər tezdən 
ayaqqabımı geyinib universitetə gedəndən evə qayıdana 
qədər baş vermiş hər şeyi danışırdım. Həmid də keçdiyi 
təlimlərdən danışırdı. 
İkinci həftədən başlayaraq mənim üçün və ata-anası 
üçün çox darıxmağa başlamışdı. Hər dəfə zəng edəndə 
məndən soruşurdu: “Ata-anamı görməyə getmisən?” 
Bibim və atası barədə danışanda necə darıxdığını 
telefondan hiss edirdim. Nəhayət, bir ay yarımlıq müddət, 
bütün çətinliklərinə rəğmən, geridə qaldı. 
Təlim arası bir neçə günlük istirahət vermişdilər. Onu 
görməyə səbirsizlənirdim. Hər ikimizin səbri tükənmişdi. 
Məşhəddən avtobusa minən andan durmadan zəng edirdi. 
Mən də harada olduğu, nə etdiyi, nə zaman çatacağı 
barədə soruşurdum. Avtobusun hərəkət etmədiyini hiss 
edirdim. Sanki zaman durmuşdu. Bütün səbrimi 
itirmişdim. Hər danışanda soruşurdum: “Hələ çatmamısan, 
Həmid?” Deyirdi: “Təəssüf ki, yox”. Belə vaxtlarda 
düşünürdüm ki, kaş aşiqlərə Süleymanın uçan xalçasını 
verə biləydim, gözləri bu qədər yolda qalmazdı! 
Birdən yadıma düşdü ki, yarımçıq qalmış işlərim var və 
Həmid çatmazdan qabaq həll etməliyəm. Səhər saat 8-də 
tələsik evdən çıxdım. O qədər tələsirdim ki, nişan 


97 
üzüyümü taxmağı unutdum. Axırıncı dəfə zəng edəndə 
Qəzvinin yaxınlığındaydı. Səbzə meydana görüş təyin 
etdik. Bir-birimizi görəndə sadəcə əlimizdən tuta bildik. 
İstədiyim tək şey ona doyunca baxmaq idi. Əlimi tutanda 
barmağımda üzüyün olmadığını görüb soruşdu: “Yəni mən 
olmayanda üzük taxmırdın?” Hər şeyə fikir verirdi. Hər 
bir halda yalnız ona aid olmağımı istəyirdi. Barmağımdakı 
üzüyün ifadə etdiyi məna onun üçün çox önəmli idi. Min 
bir əziyyətlə anlada bildim ki, üzüyü onu görməyə 
tələsdiyimdən evdə unutmuşam. 
Ürəyim hər şey üçün darıxırdı; piyada yol getməyimiz, 
dondurma yeməyimiz, onun zarafatları, bir sözlə hər şey 
üçün. Qəzvində qalacağı bir neçə gündə bir an da ondan 
ayrılmaq istəmirdim. Bibim Həmidə zəng vurub nahar 
üçün hazırlıq gördüyünü və bizi gözlədiyini bildirdi. 
Həmid yeməkdən sonra çamadanını açdı. Bizə çoxlu 
hədiyyə gətirmişdi. Mənə bir neçə dəst paltar almışdı. 
Paltarları çamadanında səliqə ilə qatlamış, hər birinin 
arasına gül qoymuş, hamısına ətir vurmuşdu. Bibim 
Həmidin bu səliqəsini görüb zarafata dedi: “İnanmağım 
gəlmir ki, sən alış-verişdən qaçan Həmidsən. Axı əlini 
ağdan-qaraya vurmazdın, ay Həmid! Qız gərək bütün 
paltarlarını özü ər evinə aparsın, ancaq sən hər şeyi 
almısan”. Bibim bunu deyən kimi hamımız gülməyə 
başladıq. Görünür, təlim keçilməyən saatlarda məni necə 
sevindirəcəyini düşünürmüş. 
Havanın çox isti olmasına baxmayaraq, Qəzvində 
olduğu bir həftənin bütün günlərini birlikdə keçirdik. 
Müxtəlif yerlərdə görüş təyin edirdik. Hətta insanların 
kölgə axtardığı vaxtlarda belə hər anımızı birlikdə 
keçirməyə çalışırdıq. 


98 
Təlimdə günlərinin əksinə olaraq, bu bir həftə çox tez 
keçdi, təlimləri davam etdirmək üçün yenidən Məşhədə 
qayıtmalı oldu. İkinci ayrılıq birincidən də çətin oldu. 
Sağollaşanda çalışdım ki, narahatlığımı büruzə verməyim. 
Bilirdim ki, onun işi bu təlimlərə, ezamiyyətlərə bağlıdır. 
Hər sağollaşanda giley-güzar etsəydim, ruhiyyəsinə mənfi 
təsir göstərərdi. 
Öncəki səfərində yoluna hazırladığımız yemək onu 
incitdiyinə görə bu dəfə evdə hazırlanmış sendviç 
qoydum. Yola salandan sonra elə oradaca hovuzun 
yanında oturub durmadan ağladım, öz-özümə dedim: 
“Bizim bəxtimiz yoxdur, nişanlı günlərimizin əvvəli 
payıza, qışa düşdü, gün qısa olduğuna görə bir-birimizlə 
çox vaxt keçirə bilmədik. İndi günlər uzanıb, amma 
Həmid yoxdur”. 
Onsuz günlərim əzab-əziyyət içində keçirdi. Beynimdə 
xəyallar qururdum, təsəvvür edirdim ki, Həmid yanımda 
olsaydı, gedərdik Çaharsütuna, ya da Nuruş-şühədaya. 
Ürəyim 
Həmidin 
şirin 
dilindən 
və 
mehriban 
davranışlarından ötrü alışıb-yanırdı. Xüsusən də 23 
iyunda, nişanlandığımızdan sonra keçirdiyim ilk ad 
günümdə yanımda deyildi. Zəng edib təbrik etdi, xeyli 
zarafatlaşdı. Onun yoxluğuna görə çox narahat idim. Bu, 
mənə əzab verirdi. 
Məncə, Həmid mənim narahat olduğumu anlamışdı. 
Telefonda danışandan sonra mesaj yazdı. Şeir göndərmiş, 
məni “qürrətül-eyn”, yəni gözümün işığı adlandırmışdı. 
Bir neçə duyğulu cümlə də yazmışdı. Əgər istəsəydi, yaxşı 
şair olardı. Həm yaxşı duyğusal cümlələr yazırdı, həm də 
poetik istedadı vardı. Yazdığı hər bir sözündən necə 
darıxdığını hiss etmək olurdu. Bütün cümlə və şeirləri 
özünün yazdığını bilsəm də, halını dəyişmək üçün yazdım: 


99 
“Həqiqətən, gözəl cümlələrdir. Hansı kitabdan seçmisən?” 
Məsumcasına yazdı: “Məni ələ salmısan, ay qız? Bunların 
hamısı öz əl işimdir”. Yazdım: “Zarafat edirəm, əzizim! 
Yazdığın hər kəlmə mənə əzizdir. Hamısını dəftərə yazıb 
yadigar saxlayıram”. 
Ertəsi gün zəng edəndə dünən yazdığı şeiri ona oxumaq 
istədim. Şeirlərinin özünəməxsus rəvanlığı və ritmi var idi. 
Özümdən bir ritm uydurub oxumağa başladım. Hamısını 
səhv deyir, oxuyarkən əllərimi oynadırdım. Ancaq nə 
etsəm də, şeirin ritmini lazımınca tuta bilmədim. Həmid 
dedi: 
-Bu cür şeir oxumağınla mənim bütün hisslərimi 
korladın. 
İkimiz də güldük. 
-Yaxşı, Həmid! Mən bacarmadım, özün oxu. 
Özü hər şeyi düz oxudu. Vəzn, qafiyə, ritm -hər şey 
qaydasındaydı. Şeirin ortasında dayandı, sonra dedi: 
-Əzizim, mən oxuyuram, maraqlı gəlmir. Sən oxu, bir 
az gülək. 
Məşhəd təlimləri iyul ayının onunda sona çatdı. Həmid 
əla qiymətlərlə qəbul olmuşdu, iyirmidən on doqquz, ya da 
iyirmi almışdı. Mən də imtahanlarımı çox yaxşı 
vermişdim. Yenə qayıdanda çoxlu hədiyyə almışdı. 
Xüsusən də çox gözəl bir ətir almışdı, onu işlətməyə 
ürəyim gəlmirdi, qurtaracağından qorxub çox az-az 
vururdum. Mənə verdiyi ən kiçik şeydən də ikiəlli 
yapışmaq istəyirdim. 
Əvvəllər deyirdim ki, mən hara, eşq hara; mən hara, 
aşiq olmaq hara; mən hara, vurulmaq hara?! Ancaq indi 
Həmid mənim hər şeyim olmuşdu. Bütün vücudumla aşiq 
olduğumu hiss edirdim. 


100 
Məşhəddən qayıdandan bir neçə gün sonra xəstələndi. 
Düşündüm ki, yəqin təlim şəraitinə görə belə olub. 
Birlikdə Heydəri küçəsində yerləşən Pakrəvan klinikasına 
getdik. Həkim serum yazdı. Tibb bacısı damarını tapana 
qədər iki-üç dəfə qoluna iynə saldı. İlk dəfə idi ki, 
başqasına iynə vururdular, ancaq ağrısını mən hiss 
edirdim; ilk dəfə idi ki, başqası xəstələnirdi, ancaq mənim 
halım pisləşirdi. 
Serum qurtarana qədər yanında qalmağa icazə aldım. 
Çantamdan Quran çıxardım. Mənim halım ondan pis 
olmuşdu. Onun acı çəkməsinə dözə bilmirdim. Quranı 
açıb oxumağa başladım. Həmid dedi: “Xanım, ucadan 
oxu. Tərcüməsini də oxu. Bu dərmanların hamısı 
bəhanədir. Əsl şəfa Allahın əlindədir”. 


101 

Yüklə 4,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin