36-rasm.
Yugurib kelib “oyoq bukib” usulida uzunlikka sakrash
“
Ko‘krak kerib
” usulida sakrash ancha murakkab bo‘lib, uchishda
ma’lum bir harakat koordinatsiyasini taqozo etadi. Yerdan ko‘tarilgan-
dan va qadam tashlashda uchishdan so‘ng qadam tashlaydigan oyoq
pastga-orqaga itariladigan oyoqqa tushiriladi. Oldinda turgan qo‘l
pastga tushiriladi va boshqa qo‘l bilan birlashtiriladi; qo‘llar tirsak
bo‘g‘imlaridan to‘g‘rilanadi; keyin orqaga harakatlangan holda
yuqoriga ko‘tariladi. Sakrovchi orqaga egilgan holatga o‘tadi va shu
holatda uchish fazasining deyarli yarmini bosib o‘tgan holda go‘yo
pauza ushlaydi. Keyin ikkala oyoq tos-son va tizza bo‘g‘imlaridan
bukilgan holda oldinga ketadi, elkalar bir oz oldinga egiladi, qo‘llar
oldinga-pastga tushiriladi. Uchishning yakuniy qismida oyoqlar tizza
bo‘g‘imlaridan tekislanadi, qo‘llar orqaga uzatiladi. Sakrovchi erga
tushish uchun holat egallaydi (37-rasm).
251
37-rasm.
Yugurib kelib “ko‘krak kerib” usulida uzunlikka sakrash
Texnikasi bo‘yicha eng murakkab va samarali sakrash usuli
– bu “
qaychi
” usulidir. Uning samaradorligi yugurib kelishdan
depsinishga o‘tishda va uchishdagi harakatlarda yugurish qadamining
muvofiqlashtiruvchi tuzilmasi hisobiga namoyon bo‘ladi. Bu usulning
aniqroq nomi – “havoda yugurish”, chunki sakrovchi uchish paytida
2,5-3,5 qadam tashlashlarni bajaradi.
Uchish paytida qadam tashlash holatidan (birinchi qadam) qadam
tashlaydigan oyoq tekislanib, pastga-orqaga tushiriladi, itariladigan oyoq
oldinga chiqariladi. Qadam tashlaydigan oyoq harakatni davom ettirgan
holda orqaga harakat qiladi, tizza bo‘g‘imidan bukiladi, itariladigan
oyoq esa tizza bo‘g‘imidan bukilgan holda soni bilan oldinga chiqariladi
(ikkinchi qadam). Shundan so‘ng tizza bo‘g‘imidan bukilgan qadam
tashlaydigan oyoq oldinga chiqariladi va itariladigan oyoqqa biriktiriladi.
Keyin ikkala oyoq tizza bo‘g‘imidan tekislanadi va erga tushishdan
oldingi holatni egallaydi. Qo‘llar yon tomon orqali aylanma harakatlarni
bajaradi. Qadam tashlaydigan oyoq pastga tushirilgan paytda unga
teskari bo‘lgan qo‘l pastga tushiriladi, boshqa qo‘l esa, yuqoriga
ko‘tariladi. Itariladigan oyoq oldinga chiqarilgan paytda unga teskari
bo‘lgan qo‘l ham oldinga chiqariladi, boshqa qo‘l esa orqaga uzatiladi.
Qadam tashlaydigan oyoqni itariladigan oyoqqa birlashtirishda qo‘llar
pastga tushiriladi va erga tushishdan oldin orqaga uzatiladi (38-rasm).
|
