XULOSA Kembriydan oldingi va epigersinplatformalari tutashgan zonalardagi subakval havzalarda toshkumir (karbon) davrida juda katta qalinlikda biogsn qatlamlar to‘planib, ko‘mir konparini hosil bo‘lishida asosiy manba bo‘lib xizmat qilgan. Asosiy toshkumir konlari va yirik ko‘mir xavzalari Buyuk Britaniya (Yorkshir, Janubiy Uels), Fransiya, Belgiya, Germaniya (Rur, Saar) O‘rta Yevropa, Polsha (Yuqori, Sileziya, havzasi), Ukraina (Donesk xavzasi), Vorkuta (Pechora havzasi), O‘zbekiston (Ohangaron), Shimoliy- G‘arbiy Xitoy, Buyuk Xitoy tekisliti vaYaponiya oroldarida joylashgan.
Osh tuzi, glauber tuzi, va kaliy tuzlari sayoz ko‘l va dengizlardagi sho‘rsuvlarning bug‘lanib ketishidan hosil bo‘lgan. Bu tuzlar Kaspiybo‘yi pasttekisligida, Turkmanistonning g‘arbiy qismida Qorabo‘g‘ozgo‘lda, O‘zbekistonning janubida qazib olinadi. Kaliy tuzlaridan kimyoviyo‘g‘it tayyorlanadi.
Kola yarim orolida apatit-nefelin, mis-nikel konlari bor. Boksit konlari Qozog‘istonda, Buyuk Xitoy tekisligida, Alp tog‘lari etaklarida uchraydi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. Aleksandrovskaya N.V., Yeramov R.A. va boshqalar. Dunyo qit’alari tabiiy geografiyasi. –T.: O‘qituvchi, 1967.
2. Vlasova T.V. Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi. -T.: 1985, I, II jild.
3. Vlasova T.V. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. -M.: Prosvesheniye, 1986.
4. Yermakov Yu.G., Ignatev G.M. i dr. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. -M.: Visshaya shkola, 1988.
5. Fizicheskaya geografiya mirovogo okeanov. -M.: Izd-vo MGU, 1998.
7. Zarubejnaya Yevropa. 1982.
8. Kalesnik S.V. Obshiye geograficheskiye zakonomernosti Zemli. -M.: Misl, 1970.
9. Leontev O.K. Fizicheskaya geografiya mirovogo okeana. -M.: 1982.
10. Strani i narodi. V. 20 t. -M.: Misl, 1978-1985.
11.Hainritz G. Studienfurer Geographie. Munhen. «Westerman»1997.
12.Bradschaw M. World regional geograhfi. Boston. «Mc Graw – Hill». 2000.
13. “Jahon geografiyasi” fani bo‘yicha tayyorlangan o‘quv uslubiy majmua.
14. O‘zMU ichki tarmog‘i.
15. www.undp.uz (Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi Veb-sayti).