Z. Z. Miryusupov, J. X. Djumanov
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.1.Kompyuter tarmoqlari, ularni qurishda uchragan asosiy muammolar va tarmoq topologiyalari
|
5 1.KOMPYUTER TARMOQLARINI QURISHDA UCHRAGAN ASOSIY MUAMMOLAR VA KOMPYUTER TARMOQLARINING KLASSIFIKATSIYASI 1.1.Kompyuter tarmoqlari, ularni qurishda uchragan asosiy muammolar va tarmoq topologiyalari Kompyuter tarmog„i – bu apparat va dasturiy tashkil etuvchilardan iborat bo„lgan, hamda birgalikda kelishilgan holda ishlaydigan murakkab kompleksdir. Kompyuter tarmog„ini tashkil etuvchilari quyidagi to„rt qatlamdan biriga tegishli bo„lishi mumkin: 1.Kompyuterlar; 2.Kommunikatsion qurilmalar; 3.Operatsion tizimlar; 4.Tarmoq ilovalari. Hozirgi paytda birinchi qatlam vositalari sifatida imkoniyatlari o„rtacha bo„lgan shaxsiy kompyuterlardan tortib, to maynfremlar va superkompyuterlargacha bo„lgan kompyuterlar qo„llanib kelmoqda. Ikkinchi qatlam - bu kommunikatsion qurilmalar qatlamidir. Ushbu o„quv qo„llanmada e‟tibor, aynan kommunikatsion qurilmalarga va ular asosida qurilayotgan zamonaviy kompyuter tarmoqlarining tuzilishlarini o„rganishga qaratilgandir. Kompyuterlar tarmoqda ma‟lumotlarni ishlashni amalga oshiruvchi asosiy vosita hisoblanadi, ammo 15-20 yillar davomida kommunikatsion qurilmalar ham tarmoq tarkibida katta ahamiyatga ega bo„lgan vositalarga aylanib ulgurdi. Kommunikatsion qurilmalar hisoblangan – ko‘priklar, kommutatorlar va marshrutizatorlar kabi qurilmalar tarmoqning yordamchi vositalaridan, kompyuterlar va operatsion tizimlar kabi asosiy vositalarga aylandi. Bunda kommu- nikatsion qurilmalarni, tarmoqning ko„rsatgichlariga ham va uning narxiga ham ta‟siri nazarda tutilmoqda. Bugungi kunda kommunikatsion qurilma - murakkab maxsuslashtirilgan ko„pprotsessorli kompyuter, ya‟ni kompyuter ichidagi kompyuter sifatida qaralishi mumkin. Ularni ham konfiguratsiyalash, optimizatsiyalash va administratsiyalash amalga oshiriladi. 1.1-rasmda, Internet tarmog„i va unga ulangan turli xil kompyuter tarmoqlarining soddalashtirilgan ko„rinishlari keltirilgan. 6 1.1-rasm. Internet tarmog„i va unga ulangan turli xil kompyuter tarmoqlarining soddalashtirilgan ko„rinishlari. Kompyuter tarmoqlarini qurishda uchragan asosiy muammolardan birinchisi, bu tarmoq tarkibiga kirgan qurilmalar - kompyuterlar, printerlar, modemlar, konsentratorlar, kommutatorlar, marshrutizatorlar o„rtasida ma’lumotlarni uzatishni amalga oshirish muammosi hisoblangan. Kompyuter tarmoqlarida ma‟lumotlarni uzatish yoki almashinish jarayoni ketma-ket tarzda joylashtirilgan bitlar, ya‟ni 0 va 1- lar ko„rinishida amalga oshiriladi (1.2-rasm). 1.2-rasm. Kompyuter tarmog„ida ma‟lumotlarni uzatish. 7 Ma‟lumotlarni almashinish jarayonida qaysi qurilmalar ishtirok etayotganiga qarab, bunda uch xil holatni keltirish mumkin: 1.Kompyuter va tashqi qurilma o„rtasida ma‟lumot almashinish (1.3- rasm); 2.Yonma-yon joylashgan ikki kompyuter o„rtasida ma‟lumot almashinish; 3.Bir-biridan uzoq masofalarda joylashgan kompyuterlarning aloqa kanallari orqali ma‟lumot almashinishi. 1.3-rasm. Kompyuter tarmog„ida, kompyuter-kompyuter va kompyuter-printer o„rtasida ma‟lumot almashinish. Kompyuter bilan tashqi qurilma o„zaro axborot almashinishi uchun, kompyuterning tashqi interfeysi qo„llaniladi. Bu erda interfeys deganda - kompyuter bilan tashqi qurilmani bog„lovchi o„tkazgichlar va ular orqali axborot almashinish qoidalari to„plamini tushunish kerak bo„ladi. Kompyuter tarafidan interfeys – tashqi qurilma kontrolleri deb ataladigan maxsus apparat va dasturiy vositasi, hamda mos tashqi qurilmaning drayveri deb ataladigan kontrollerni boshqaruvchi dastur yordamida amalga oshiriladi. 1.3-rasmning o„ng tomonida kompyuter bilan printer o„rtasida bog„lanishni amalga oshirishda qo„llanilgan vositalar ko„rsatilgan. Tarmoqqa ulangan kompyuterlar o„rtasida ma‟lumot almashinish jarayoni esa ancha murakkab bo„lib, u yillar davomida takomillashtirilib kelinmoqda. Hozirda tarmoq orqali matnli ma‟lumotlar bilan bir qatorda, tovush, grafika va video ma‟lumotlarni katta-katta hajmlarda va katta tezliklarda uzatishlar amalga oshirilmoqda. 8 Ko„p sonli kompyuterlarni tarmoqqa birlashtirish jarayonida qator yangi muammolar paydo bo„la boshlagan. Bunday muommolar sirasiga fizik bog„lanishlarning shaklini, ya‟ni Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|