‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

o ‘zid a qabul q ilin ish i zarur. K ech ik ib yoki
sh osh q aloq lik bilan qabul q ilin g a n qarorlar
zararlidir.
8.
Samarali b o ‘lishi
lozim .
Qabul 
qilingan 
qarorning 
sam araliligi
deganda q o‘y ilg a n m a q sa d g a en g kam
xarajat bilan erishish tush u n ilad i.
M a’lumki, qaror qabul qilish zaruriyati m avjud, amaldagi 
holatning m uam m oning hal etish uchun talab etiladigan holatga 
m os tushmasligi natijasida yuzaga keladi. Q aror qabul qilishda
149

---

rahbam ing vakolati va javobgarligi m uhim aham iyatga ega. Har 
bir rahbar qabul qiladigan qarorning doirasi esa har xil b o ia d i. Har 
qanday darajadagi rahbar o ‘z huquq va burchlarini, m as’uliyat va 
jav obg arlig in i, o ‘z vaqtida qabul qilinm agan qaror yoki kechiktirib 
qabul qilingan qaror uchun javobgar b o ‘lishini aniq tasavvur qilishi 
kerak.
B oshqaruv qarorlari asosan to ‘rt unsurdan tashkil topadi 
(9.1-chizma).
Boshqaruv qarorlari unsurlari
Vazifa
Vosita
j 
Javobgarlik 
J
Muddat
9.1-chizm a. Boshqaruv qarorlari unsurlari.
R ahb ar zim m asiga yuklangan vazifalar yuzasidan bir m arta va 
uzil-kesil q aro r qabul qilishga erishm og‘i lozim.
9.2. Boshqaruv qarorlari tasnifi
B oshqaruv jarayonida turli m asalalar yuzasidan, turli darajada 
xilm a-xil m ohiyaga va m azm unga ega b o ‘lgan m inglab qarorlar 
qabul qilinadi. Ularni quyidagi alom atlar bo'yicha guruhlarga 
ajratish m um kin 
(9.2-jadval).
Umumiy qarorlar
bir xil m uam m oga daxldor bo‘lib, barcha 
bo ‘g ‘inlar uchun birdek amal qiladi. M asalan, ish kunining 
boshlanishi va tugashi, tushlik vaqti, ish haqini to ‘lash m uddatlari 
va boshqa tanaffuslar.
Maxsus qarorlar
tor doiradagi m uam m oga taalluqli b o ‘lib, 
korxona m uayyan bir bo‘limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan 
qabul qilinadi.