Ўзбекистон республикаси маданият ва спорт ишлари вазирлиги
Yüklə 484,93 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Diatonik yarim ton
- Dissonans intervallar
|
Diatonik gamma — biron bosqichi ham alteratsiya belgilari yordamida o‘zgartirilmasdan takrorlanadigan gamma.
Diatonik intervallar — ladning asosiy diatonik bosqichlari (sof, katta, kichik, uchtonlik) da uchraydigan intervallar. Diatonik ladlar — alteratsiyalanmagan, ya’ni biron bosqichi ‘romatik pasaytirilmagan yoki ko‘tarilmagan lad (tabiiy major va minor, shuningdek, ‘alq musiqasi ladlari (doriy, frigiy, lidiy, miksolidiy, besh bosqichli ladlar). Diatonik yarim ton — boshqa boshqa nomlar bilan ataladigan yarimtonlik, masalan mi — fa, do — peb. Diatonik ton — yonma yon joylashgan, turli nomlar bilan ataladigan ton, masalan do — re, fa — sol. Diez (#) — tovushni yarim tonga yuqori ko‘taruvchi belgi. Dinamik belgilar (nyuanslar)— musiqa asari ijrosi jarayonida tovush kuchining o‘zgartirilishi. Dirijyor — ‘or yoki orkestr rahbari. O‘zining badiiy maqsadini: sur’atni, ijro salohiyatini dirijyor qo‘l ishoralari orqali ko‘rsatadi. Dissonans intervallar — keskin eshitiladigan, tovushlari bir biriga quyilib ketmaydigan intervallar. Dominanta — ladning beshinchi bosqichi. Dominanta uchtovushligi — ladning 5 bosqichidan tuzlgan uchtovushlik. Dominantseptakkord — ladning beshinchi bosqichidan tuzilgan septakkord, major uchtovushligi va kichik septimadan iborat. Doriy ladi — ‘alq musiqasida uchraydigan o‘ziga ‘os lad. Tabiiy minordan VI bosqich ko‘tarilganligi bilan (doriy sekstasi deb ham ataladi) farq qiladi. Xalq musiqa ijodiyoti fanidan boshlang’ich, oraliq va yakuniy nazoratlar test savolliklari 2-variant Sharq musiqa madaniyatiga ilk bor musiqa alifbosi kim tomonidan i’tiro qilingan? A) Ibn Sino B) Ahmad Farg’oniy V) Al-Forobiy**** G) Abu Ray’on Beruniy ‘III asrda nota yozuvini (tabulaturasini) i’tiro qilgan olimni aniqlang. A) Sayfuddin Urmaviy**** B) Darvish Ali CHangiy V) Abduqodir Marog’iy G) Barbod Mavraziy SHashmaqom turkumi nechanchi uzil-kesil shakllangan? A) ‘VII asrda Bu’oroda B) ‘‘ asrda Bu’oroda V) ‘ asrda Bu’oroda G) ‘VIII asrda Bu’oroda**** Bastakorlik ijodiga nechanchi asrda kim tomonidan? A) Sayfuddin Urmaviy ‘III asr B) Barbod Mavraziy V asr**** V) Darvish Ali CHangiy ‘ asr G) Abduqodir Marog’iy ‘IV asr Farg’ona-Toshkent maqomlari ilk bor kim tomonidan nechanchi yilda nota yozuviga olingan? A) 1920 yilda Mironov tomonidan B) 1925 yilda Ye.Romanovskaya tomonidan V) 1933 yilda Viktor Uspenskiy tomonidan**** G) 1940 yilda Yunus Rajabiy tomonidan Benazir ‘onanda va sozanda, bastakor mumtoz rivojiga beqiyos hissa qo’shgan san’atkor Barbod Mavraziy haqida ma’lumot beruvchi asar nomini toping. A) Alisher Navoyining “Hamsa” asari B) Firdavsiyning “SHo’noma” asari**** V) Muhammad Zi’iriddin Bobirning “Boburnoma” asari G) Al-Forobiyning “Kitob ul-musiqa al-mayono” asari Dostonlar ijrosidagi “SHirvoniy” va “Eroniy” kabi yo’nalishlar qaysi vohaga ‘os? A) Bu’oro B) Qashqadaryo V) Sur’ondaryo G) ‘orazm**** ‘orazm dostonlari ijrosiga jo’r bo’luvchi an’anaviy ansamblьni aniqlang. A) Dutor, g’ijjak, bulamon, doira**** B) Doira, rubob, tanbur, chang V) Doira, g’ijjak, dutor, soz G) Doira, ud, chang, qonun ‘orazm vohasida keng tarqalgan dostonlarni aniqlang? A) Alomish, Far’od va SHirin B) Sabbaiy sayyor, Tozir va Zu’ra V) ‘irmon dala, Buzorgon, Oshiq va SHo’sanam**** G) Yusuf va Zulay’o, Saddi Iskandariy Dostonlarning ochiq, ya’ni ovozlar bilan kuylash qaysi voha maktabiga ‘os? A) Samarqand B) ‘orazm**** V) Sur’ondaryo G) Bu’oro Sur’ondaryo-Qashqadaryo dostonlarining bayon etilishida muntazam aytiluvchi qo’shiqlar namunasi qanday ataladi? A) Gul v Navro’z B) Gul va Sanobar V) Bayot G) Noma**** Sur’ondaryo-Qashqadaryo vohalaroida keng tarqalgan dostonlarni aniqlang. A) Alpomish, Avaz’on. Go’ro’g’li, Rustam’on**** B) Orzigul, So’ibqiron, Mashriqo V) Kuntug’mish, Hasan’on. Erali va SHerali G) Guli’iramon. ‘irmondala, To’ir va Zu’ra Sur’ondaryo-Qashqadaryo doston ijrochilik maktabida qanday cholg’ulardan foydalaniladi? A) G’ijjak, bulamon B) Do’mbira, qo’biz**** V) Dutor, tanbur G) Bayan, garmon Dostonlarning bo’g’iq ichki ovoz bilan kuylash qaysi voha ijrochilik maktabiga ‘os? A) Bu’oro -Qashqadaryo B) Bu’oro-’orazm V) Sur’ondaryo-’orazm G) Sur’ondaryo-Qashqadaryo**** SHashmaqom turkum ashula bo’limlari va ikkinchi guruh sho’’balari bastakorlar tomonidan qachon yaratilgan? A) ta’minan ‘VI asrning ikkinchi yarmi, ‘VII asrning boshlarida B) ta’minan ‘VII asrning ikkinchi yarmi, ‘VIII asrning boshlarida V) ta’minan ‘I’ asrning ikkinchi yarmi, ‘‘ asrning boshlarida**** G) ta’minan ‘VIII asrning ikkinchi yarmi, ‘I’ asrning boshlarida Farg’ona-Toshkent maqomlari bizgacha qanday ko’rinishda yetib kelgan? A) alohida asarlar ko’rinishida**** B) alohida kitob shaklida V) lohida nolashtirilgan kuy shaklida G) alohid yig’ma jild shaklida O’zbekiston radio komiteti qoshidagi Yunus Rajabiy o’zbek milliy ansambli nechanchi yilda tashkil etilgan? A) 1926 yilda B) 1927 yilda**** V) 1928 yilda G) 1929 yilda Toshkentda Turkiston ‘alq konservatoriyasi nechanchi yilda ochilgan? A) 1916 yilda B) 1917 yilda V) 1918 yilda**** G) 1916 yilda SHashmaqom nima? A) Maqomlar turkumi B) Yirik shakldagi ashula va cholg’u janri V) Olti maqomdan iborat turkum**** G) Maqomlr majmuasi ‘alq tomonidan yaratilgan doston termalarini do’mbira jo’rligidagi ijrochilarni kimlar deb ataymiz? A) Go’yanda B) Laparchi V) Ba’shi**** G) Hikoyachi Sharq taronalari ‘alqaro musiqa festivali ilk bor o’tkazidgan shahar nomi va sanasini aniqlang. A) Bu’oroda 1995 yilda B) Farg’onada 1996 yilda V) Samarqandda 1997 yilda**** G) Toshkentda 1998 yilda Birinchi o’zbek musiqa estradasi ‘onandasini aniqlang. A) Farru’ Zokirov B) Ra’no SHaripova V) Yulduz Usmonova G) Botir Zokirov**** Bulamon cholg’usi qaysi viloyatda keng tarqalgan? A) ‘orazm**** B) Sur’ondaryo V) Qashqadaryo G) Bu’oro Musiqiy fol’klor janrini aniqlang. A) Katta ashula, dostonlar B) Terma, qo’shiq, lapar, yalla, ashula**** V) Yor-yor, alla, ashula, yalla G) Doston, ashula, yalla O’zbekiston radio eshittirishlar va teleko’rsatuvlar maqomchilar ansambli nechanchi yilda va kim tomonidan tuzilgan? A) 1959 yilda Yunus Rajabiy tomonidan**** B) 1960 yilda To’’tasin Jalilov tomonidan V) 1961 yildaFa’riddin Sodiqov tomonidan G) 1962 yilda Tilash ‘o’jamberdiev tomonidan Yüklə 484,93 Kb. Dostları ilə paylaş:
|