Tushuncha deb, narsa-hodisaning asosiy qonuniyatlari, belgi-xususiyat-larini o‘zida aks ettiradigan bilim va tasavvurlarga aytiladi.
Tamoyil deganda esa narsa-hodisalarning mohiyati va namoyon bo‘li-shiga xos ustuvor xususiyatlar tushuniladi. Demak, milliy istiqlol g‘oyasining asosiy tushuncha va tamoyillari deganda, milliy g‘oyamizning asosiy qonuniyat hamda belgilarini o‘zida aks ettiradigan bilim va tasavvurlarni, uning mohiyati va namoyon bo‘lishiga xos ustuvor xususiyatlarni anglaymiz.
Muayyan ijtimoiy guruh manfaat-larini ifoda etish va himoyalash
Turli xalqlar va millatlarni erkin demokratik
jamiyat qurish ishlariga safarbar etish, ozod
va obod Vatan, erkin va farovon hayot
qurishga erishishga tayyorlash
Har qanday mafkura muayyan asosiy maqsadlarga xizmat qiladi, bu yo‘lda xilma-xil vazifalarni bajaradi. Mustaqillikni mustahkamlashda milliy g‘oyadan ko‘zlangan maqsad jamiyatdagi barqarorlik, tinchlik, millat-lar va fuqarolararo totuvlikni, sarhadlarimiz daxlsizligini, mamlaka-timiz hududiy yaxlitligini ta'minlashdan iborat. Bu yo‘lda, xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, mafkuraning asosiy maqsad va vazifalari quyidagilarda namoyon bo‘ladi:
Odamlarni muayyan g‘oyaga ishontirish va mo‘ljallash funksiyasi.
Shu g‘oya atrofida kishilarni uyushtirish va birlashtirish funk-siyasi.
Foyani amalga oshirish uchun safarbar etish.
Kishilarni ma'naviy-ruhiy jihatdan rag‘batlantirish.
Foyaviy tarbiyalash.
Foyaviy immunitetni shakllantirish.
Harakat dasturi bo‘lish.
Amortizatsiyalash, ijtimoiy keskinlikni yumshatish funksiyasi.
Muayyan ijtimoiy guruh manfaatlarini ifoda etish va himoyalash funksiyasi.
Milliy g‘oyada O‘zbekiston xalqining mamlakatimiz rivojida belgilab olgan asosiy maqsad va muddaolarining ifodasi mujassamlashgan.