Ўзбекистон республикаси олий ва

24-mavzu. Pul muomalasi va inflyatsiya
25-mavzu. Moliya tizimi va moliyaviy siyosat
26-mavzu. Jamiyatning kredit tizimi va pul-kredit siyosati
27-mavzu. Iqtisodiyotni tartibga solishda davlatning roli
28-mavzu. Aholi daromadlari va davlatning ijtimoiy siyosati


V bo’lim. IQTISODIYOT NAZARIYASINING XALQARO ASPEKTLARI

29-mavzu. Jahon iqtisodiyoti va uning evolyutsiyasi
30-mavzu. Xalqaro iqtisodiy munosabatlar va uning asosiy shakllari
Asosiy tushunchalarning izohli lug’ati (glossariy) Iqtisodiyot bo’yicha Nobel mukofoti laureatlari


I bo’lim. IQTISODIYOTNING UMUMIY ASOSLARI

1-mavzu. Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va tahlil uslubi

Asosiy tushunchalar

1. Normativ iqtisodiyot 2. Pozitiv iqtisodiyot 3. Mikroiqtisodiyot 4. Makroiqtisodiyot 5. Iqtisodiy qonunlar 6. Iqtisodiy kategoriya

7. Gipoteza 8. Ilmiy abstraktsiya 9. Induktsiya 10. Deduktsiya 11. Funktsional tahlil 12. Iqtisodiy fikrlash

a) Xarajatlar va olinadigan natijani taqqoslash asosida ratsional qaror qabul qilish;

b) Iqtisodiy jarayonlarni baholab, iqtisodiyotda qanday tadbirlar belgilash yoki qanday iktisodiy siyosat yuritish kerakligini, iqtisodiy rivojlanish maqsadini ko’rsatishga asoslangan yo’nalish;
v) Ishonchli nazariya bo’lishi uchun tajribada sinash va nazariy jixatdan asoslab berish lozim bo’lgan, muayyan hodisani yuz berishi sabablarini izohlash uchun ilgari surilgan ilmiy taxmin;
g) Iqtisodiy hodisa jarayonlar o’rtasidagi muhim bog’lanish, iqtisodiy zaruriyatni taqozo etuvchi, sabab-oqibat, sifat va miqdor bog’lanishlari bo’lib, individ va institutlarni xatti-harakati, tanlash sabablari va motivlarini umumlashtirgan Holda xarakterlab berilishidir;
d) Nazariy iqtisodiyotning birinchidan, iqtisodiy alohidalashgan birliklari (firma, korxona, uy xo’jaligi), ikkinchidan alohida olingan bozor, aniq mahsulot narxlari, sotuvchi va xaridorlarni samarali tanlov tamoyillarini shakllanishini o’rganuvchi bo’lim;
e) Faktlar, dalillar yordamida tadqiqot olib borib, ular tahlili asosida iqtisodiy faoliyat jarayonida o’zlarini qanday tutishlari, iste’mol tanlovini ilmiy asoslashga harakat qiladi;
yo) Nazariy iqtisodiyotning iqtisodiyotga bir butun tizim sifatida yondashib, iqtisodiy siyosatning maqsadini shakllantiradi, uni realizatsiya qilish uchun zarur chora-tadbirlar belgilashni tadqiq qiluvchi bo’limi;
j) Jamiyat iqtisodiy hayotining eng muhim tomonlarini ifodalovchi iqtisodiy voqelikning ilmiy ifodasidir;
z) Iqtisodiy Hodisalarning eng barqaror bog’lanishini olib, masalaning mohiyatiga putur etkazmaydigan ikkinchi darajali faktlarni ajratib olib, ularni yo’q deb faraz qilinadi yoki o’zgarmaydi deb olib tadqiq etilishi;
i) Empirik bilimdan abstraktsiyaga o’tish, xususiy xulosadan umumiy xulosa chiqarish metodi;
y) Funktsional bog’lanish, ya’ni bir miqdorning o’zgarishiga qarab boshqa miqdorning o’zgarishi o’rtasidagi bog’lanish asosida iqtisodiyotni tahlil etish;
k) Nazariyadan amaliyotga, umumiy xulosadan xususiy xulosa chiqarishga, ilgari surilgan gipotezani real iqtisodiy faktlar yordamida tekshirishga, tadqiq qilishga asoslangan metod.