Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Limnobiontlar (< gr. limne - ko'l +biontos - yashovchi) — ko'l, hovuz va
botqoqliklarda yashovchi organizmlar. Limnofillar (< gr. limne - ko'l + philos - yoqtiruvchi) — oqmaydigan suv h a v z a l a r i : k o 'l , ho v uz v a botqoqliklardagi ochiq suvlami yoqtiruvchi organismlar (mas., baqalar, karp balig'i, bobr, qunduz va boshq.). Limnofitlar (< gr. limne — ko'l + phyton - o'simlik) •— suvi oqmaydigan s uv havz al ari (ko'l , aovuz , botqoqliklar) da o'suvchi o'simliklar. Litobiosfera ( qobig'ining tirik organizmlar uchraydigan yuqori qatlami, biosferaning bir qismi. Qar..- Biosfera. Litosfera ( quruqlikda 30-60 km ga, okean tagida esa 5-10 km ga yetadi. Magnitosfera ( Makroiqliin (< gr. makros - katta + klima...) — geografik jihatdan yirik bo'lgan may donning iqlimi (geografik rayondan tortib butun bir Sayyoraga-cha). Makroorganizmlar (< gr. makros -katta + lot. organizmus (tirik jon) — kattaligi 500 um dan yirik bo'lgan organizmlar. Makrofauna (< gr. makros - katta + lot. Fauna (hayvonot olami) — kattaligi 10 mm dan yirik bo'lgan hayvonlar. Makrofitlar (< gr. makros - katta + phyton - o'simlik) — yuksak o'sim-liklardan (naychalilardan), ularga o'rnashib olgan tuban o'simliklar va suzu T 'chi suvo'tlaridan iborat makroorganizmlar majmuasi. Sinonim — Maki-oflora. Makrofitofaglar (< gr. makros - katta + phyton - o'simlik + phagos -yeyuvchi) makrofitlar bilan oziqla-nuvchi makrokonsumentlar. MakrofltoflHar (< gr. makros - katta + phyton - o'simlik + philos -sevuvchi) — yirik o'simliklar bilan birga, yoki ularning ichida yashashni yoqtiradigan organizmlar. Makroevolyutsiya (< gr. makros -большой + lot. evoluto - rivojlanish) — turdan ko'ra yuqoriroq pog'onadagi (urug\ oila, turkum) taksonlarning shakllanishiga olib keladigan evolyu-tsiya jarayoni. «M.» atamasini fanga 1927-y. rus genetigi Yuriy Aleksan- drovich Filipchenko (1882-1930) kirit-gan. Megabiosfera (< gr. megalu - katta +bios - hayot + spaira - shar, muhit) —atmosfera, barcha gidrosfera va lito-sferaning tirik organizmlar yashaydigan yoki bir vaqtlar yashagan qismlari. Panbiosfera va metabio-sferaning qo'hilmasi. Megapolis (< gr. megalu - большой+ polis - shahar) — aholisining soni1 mln dan oshadigan yirik shahar aglo-meratsiyasi. Nektonlar (< gr. nektos - suzuvchi) — muskul kuchi bilan uzoq masofalarga suzaoladigan pelagial organizmlar (ularning mayda qisqichbaqasimonlar-dan tortib yirik kitsimonlargacha bo'l-gan vakillari mavjud). Nematotsid (< gr. nematos - ip + caedere - o'ldirmoq) — yumaloq chu- volchanglarni qirishda foydalani-ladigan kimyoviy modda. Neoantroplar (< gr. neos — yangi + anthropos — odam) — hozirgi zamon zehnli odamlarining (Homo sapiens) umumlashtirilgan nomi. Eng qadimgi N. ning mutloq yoshi 50-60 ming yil. N. ehtimol bir paytlar O'rta Osiyo va Osiyo oldi hududlari, shuningdek shimoliy-sharqiy Afrikada yashagan paleoantroplarning rivojlangan forma-laridan kelib chiqqanlar. 392 Neogen davri (< gr. neos - yangi + genos - tug'ilish, yosh) — kaynazoy-ning ikkinchi davri. Paleogendan antropogengacha davom etadi. Boshlanishi bundan taxminan 25 mln yil, tugashi esa 1,8 mln yil oldin bo'lib, 23 mln yildan ko'proq hukm surgan. Bu davrda Alp, Karpat, Bolqon, Kavkaz, Himolay va boshqa tog'lar hosil bo'lgan, quruqlikning maydoni jiddiy kengaygan, Antarktidani muz egallagan. Bu davrda odamsimon maymunlar ravnaq topgan. Neontologlya (< gr. neos - yangi + logos - fan) — hozirgi zamon organik dunyosini o'rganuvchi biologiya fanlari kompleksi. Ekologiya fani N. ning bir qismi hisoblanadi. Noosfera ( insoniyatning pay do bo'lishi va rivojlanishi davomida kelib chiqdi. N. da yer yuzi jarayonlarining rivojida asosiy omil aql-zakovatli inson faoliyati hisoblanadi. «N.» atamasini fanga 1927-y. fransuz olimlari Lerua Eduar (1870-1954) va Teyyar de Sharden P'yer (1881- 1955) kiritgan va uni keyinchalik rus olimi V.I. Vemadskiy rivojlantirgan Nitrofikatsiya, nitrifikatsiya ( aylanish jarayoni (mas., tuproqdagi ammiak aerob nitroz bakteriyalar yordamida oksidlanib, azotli kislotani hosil qiladi va u o'z navbatida nitrat bakteriyalari yordamida azot kislotasiga aylanadi). Neogen davri (< gr. neos - yangi + genos - tug'ilish, yosh) — kaynazoy-ning ikkinchi davri. Paleogendan antropogengacha davom etadi. Boshlanishi bundan taxminan 25 mln yil, tugashi esa 1,8 mln yil oldin bo'lib, 23 mln yildan ko'proq hukm surgan. Bu davrda Alp, Karpat, Bolqon, Kavkaz, Himolay va boshqa tog'lar hosil bo'lgan, quruqlikning maydoni jiddiy kengaygan, Antarktidani muz egallagan. Bu davrda odamsimon maymunlar ravnaq topgan. Neontologlya (< gr. neos - yangi + logos - fan) — hozirgi zamon organik dunyosini o'rganuvchi biologiya fanlari kompleksi. Ekologiya fani N. ning bir qismi hisoblanadi. Nurlanishning biologik ta'siri — Yerning biosfei-asiga elektromagnit, hamda kelib chiqish manbasi yer va . yerdan tashqarida bo'lgan boshqa nurlanishlarning doimiy ta'sir etib turishidan organizmlarda sodir bo'ladigan fiziologik, biokimyoviy va genetik o'zgarishlar kelib chiqishi. Eng kuchli nurlanish manbai Quyosh bo'lib, undan yer yuzasining har gektariga yiliga o'rtacha 9 mlrd k/kal energiya у etib keladi. Noosfera qonuni (gr. noos — aql-zakovat, spaira - shar, muhit) — insoniyat sivilizatsiyasi rivojining hozirgi darajasida biosferaning aql-zakovat qobig'ga aylanishi muqar-rarligi holati bo'lib, bunda tabiatning rivojlanishida insonning idroki mu-him rol o'ynaydi. Qonunni V.I. Ver-na-lskiy (1863-1945) asoslagan. Oqava suvlar — sanoat va tutmushda ishlatilib, ulardan qaytib chiqadigan suvlar. Ular odatda suv havzalariga tashlanishdan (yoki qayta foydalanishdan) oldin maxsus suv tozalash inshootlarida belgilangan me'yorda tozalashdan o'tkaziladi. Optimum qonuni (< lot. optimus -eng yaxshi) — muayyan bir ekologik omilning organizmga ko'rsatadigan yoqimli ta'sir kuchining chegarasi. O'sha omilning aynan shu darajadagi ta'siridan organizm o'zini yaxshi his qiladi. Uning ta'sir darajasi belgilangan chegaradan qanchalik ko'p chiqsa (kamaysa yoki ko'paysa), organizmga ta'siri shunchalik salbiy boiaboradi. Bu yerda dono xalqimizning «asal ham me'yorida asal» degan iborasini eslash o'rinli. Qar. - Pessimum. Osoyishtalik zonasi — kishilarning dam olishi va ularning fizio -terapevtik davolanishlariga sharoit yaratish maqsadida texnogen ta'sirning rejimi jiddiy kamaytirilgan hudud. Optimal landshaft (< lot. optimus -eng yaxshi + (nem. Landshaft (joyning umumiy ko'rinishi, manzara) — tabi-atdan foydalanishning ma'lum shakliga mos keluychi (mas., dam olishga) yoki aholining ma'lum guruhlari (mas., dashtdagi ko'chmanchilar, tog'liklar) ning ehtiyojlariga mos keluvchi landshaft. Og'ir metallar — yuqori atom og'ir-ligiga ega boigan (simob, qo'rg'oshin, rux va boshq.) va biosferada tarqalishi (sh.j. tuzlar holida) tirik organizmlami zaharlanishga olib keladigan metallar. Dunyo okeaniga yiliga 450 t atrofida simob va 20-301 qo'rg'oshin qo'shiladi (oxirgisining miqdori havodan tusha-digan umumiy miqdor). 393 Oazis (< gr. oasis (Misrdagi Oasia shahri nomidan) — 1) jazirama issiq sahro va chalasahro zonasidagi sug'orib ekiladigan hudud. Yer sug'orilganligi munosabati bilan bu hududda daraxtlar o'sadi, dehqonchilik qilinadi, insonning hayot muhiti atrofdagi o'zlashtirilmagan (sahro va chalasahro) hududlarga ko'ra qulay bo'ladi; 2) quraqlikning Antarktida qoyali sohillaridagi muzdan bo'sha-gan, sovuq va quruq iqlimli, sho'rlangan toshloq sahrolarga ega bo'lgan qismi. Obligatlar (< lot. obligatus - majbu-riy, zaruriy) — majburiy, doirniy uch-raydigan organizmlar. Masalan, O. parazitlar — xo'jayinning gavdasi ichida yoki uning sirtida doimiy yashovchi parazit organizmlar bo'lib, ular xo'jayinsiz yashayolmaydilar. Qar. - Obligat parazitlar. Ovitsid (ovotsid) (< lot. ovum - tuxum + caedere - o'ldirmoq) — hasharot-larning tuxumini yo'qotishda foydalani-ladigan kimyoviy modda. Ozon «tuynugi» (gr. ozon-hidli) —-birinchi marta o'tgan asrning 80-yillarida kuzatilgan. Hozirgi vaqtgacha ozonosferaning katta maydonida ozon-ning miqdori oldingisidan yarmigacha kamayib qolgan va shu boisdan O.«t». tez-tez paydo bo'lib turibdi. Hozirgi kunda bu tuynuklar Antarktida ustida 14 mln km 2 dan ko'proq maydonni egallagan bo'lib," ular har yili 4 foiz atrofida kengayib bormoqda (Arktika ustida bundan kamroq). O.«t». ning paydo bo'lish sabablari hozircha unchlik aniq emas. Taxmin qilinishicha, u tabiiy (havodagi inversion jarayonlar, quyosh aktivligining oshishi) va antrpogen (havoga freonlarning chiqarilishi, atmosfera kislorodining kamayishi) omillar ta'sirida. paydo bo'ladi. Oligotsenoz (< gr. oligos — kam miqdorda + koinos - umumiy) — atigi bir necha o'simlik turlaridangina iborat bo'lgan birlashma. Oligosaproblar (< gr. oligos - kam miqdorda + sapros — chirik) — toza yoki kamroq ifloslangan suvda yashovchi organizmlar (suvning tozaligini ko'rsatuvchi bioindikatorlar). O. ga ba'zi suvo'tlari, bir kunlik chivin va ninachi lichinkalari, baliqlardan sterlyad, golyan, xonbaliq va avliyobaliqlar kiradi. Paneykumen tur — hozirgi paytda Yer yuzidagi egallanishi mumkin bo'lgan barcha ekologik nishalarni egallab, keng tarqalgan tur (mas., inson). Parazitning paraziti (o'ta parazit) — parazitlik qiluvchi boshqa parazitar organizmlarda yashovchi parazit. Masalan, chivinlarning ichagida, bitning oshqozonida, burganing ko'krak qismida yashovchi bakteriyalar va bir hujayrali zamburuglar. Pioner organizm (< lot. organizmus (tirik jon) + fr. pionnier - birinchi bo'lib) — muqaddam biror tirik jon yashamagan joyda birinchi bo'lib paydo bo'lgan organizm. Paleozoy (< gr. palaios - qadimgi + zoe - hayot) — fanerozoyning prote-rozoy iiian mezozoy oralig'idagi bundan taxminan 230-570 mln. yil oldingi birinchi erasi. 340 mln. yil atrofida hukm surgan. Kembriy, ordovik, silur, devon, karbon va perm davrlarini o'z ichiga oladi. P. - aktiv tog' paydo bo'lish va dengizlarning chekinish erasidir. Unda baliq-simonlar va baliqlar paydo bo'lgan, o'simlik va hayvonlarning bir qismi quruqlikka chiqib yashayboshlagan. Paleoantroplar (< gr. palaios —^ qadimgi + anthropos - odam) —-' ' inson evolyutsiyasining ikkinchi bosqichida yashagan qadimgi qazilma odamlarning umumlash- tirilgan nomi. P. arxantroplardan keyin va neantroplardan oldin yashagan oraliq shakl. Ulaming mutloq yoshi 250-40000 yil. P. garchi zamonaviy odamlarning o'tmishdoshi hisoblansalarda, ammo ularning barchasi ham zamonaviy odamning kelib chiqishida ishtirok etavermagan. P. ning ijtimoiy tuzumi «qadimiy insonlar to'dasi» boiib, ular asosan yirik hayvonlarni ovlash bilan shug'ullanganlar. Paleogen davri (< gr. palaios -qadimgi + genos - tug'ilish, yosh) — kaynazoyning bo'r va neogen davrlari o'rtasidagi bundan 25-60 mln yillar ilgari hukm surgan birinchi davri. Uning mutloq yoshi 42 mln yil atrofida. Bu davr, jumladan, Karpat, Qrim, Alp, Pomir, Himolay va Kavkazda togMar hosil bo'lish jarayoni bilan xarakterlanadi Paleontologiya (paleobiologiya) 394 (< gr. palaios - qadimgi + logos - fan) — oldingi geologik davrlarda yashagan o'simlik va hayvonlami, ulaming qazilma qoldiqlari va hayot faoliyati belgilaringa asosan o'rganadigan fan (ba'zan «neontologiya» ham deyiladi). U paleobotanika va paleozoologiyaga bo'linadi. «P.» atamasini 1822 у fransuz zoologi Ami Man Blenvil (1777 -1850) taklifetdi. Panbiosfera (< gr. pan — hammasi + bios - hayot + spaira - shar, muhit) — tirik organizmlar doimiy yoki vaqtincha yashaydigan atmosfera qavatlari, gidrosferaning barchasi va litosferaning bir qismi. P. — bu parabiosferaning yig'indisi bo'lib, u biosfera va gipobiosferadan tarkib topgan. Pandemiya (gr. pandemia - barcha xalq) — butun dunyoga yoki uning katta qismiga tarqalgan epidemiya. Pantofaglar (< gr. pantos - barchasi, turli xil + phagos — yeydigan) — ham maxo'r organizmlar. Qar. - Evrifag-lar. Qisqarib borayotgan tur — hozirchalik tabiatda yetarli darajada keng tarqalgan va soni ham yuqori bo'lgan, ammo tarqalish areali, populyatsiyalar xilma-xilligi va soni tabiiy va (yoki) sun'iy (antropogen) omillar ta'sirida sekin-asta qisqarib borayotgan tur. Qiyaiiklarni muhofazalovchi o'rmon — qiyalik yonbag'irlarini suv eroziyasidan muhofazalovchi tabiiy yoki sun'iy yaratilgan daraxtzor. Qo'shimcha oziqlantirish— 1) yil-ning noqulay davrida hayvonlaming yashab qolaolishini ta'minlash yoki ulaming yuqori mahsuldorligi talabiga maydonning tabiiy sig'imi javob beraolmay qol ganida qo'shimcha ozuqa berish bilan ularning ozuqa sharoitini yaxshilash; 2) o'simliklar vegetatsiyasi davrida ularga organik va mineral o'g'itlar berish. Qayta tiklanuvchan resurslar (< qayta tiklanuvchan + fr. ressources — vositalar, zahiralar) — biosferadagi moddalar aylanishiga ishtirok etadigan, qayta tiklanish qobiliyatiga ega bo'lgan tabiiy resurslar. Q. t. r. ga tuproq, o'simlik va hayvonot olami misol bo'ladi. Agrotexnik tadbirlarning belgilangan muddat va meyorda o'tkazilishi tuproqda kimyoviy elementlaming cheksiz aylanib turishiga va tuproq unumdorligining saqlanib turishiga imkon yaratadi. O'simlik va hayvonot dunyosi resurslaridan to'g'ri foydalanganda ular doimo o'z-o'zini qayta tiklab turadi va hech qachon kamayib qolmaydi. Qayta tiklanmaydigan resurslar (< qayta tiklanmaydigan + fr. ressour ces — vositalar, zahiralar) — qayta tiklanishi ularning sarflanish tezligidan ming va million martalab sekin kechadigan tabiiy resurslar (mas., yer osti boyliklari). Qishki uyqu — bosh miya po'stlog'i va po'stloq ostida tormozlanish bo'lib, u modda almashinuvi sekinlashuvi bilan boradi. Q.u. hayvonlarga yilning noqulay davrlariga chidash imkonini beradi. Uning «Uyquga ketish» dan farqi, Q.u. da organizm funksiyalarining tormozlanishi unchalik chuqur bo'lmay, ba'zida uyg'onib ketish (mas., ayiqlarda va bo'rsiqlarda) hollari kuzftiladi. U shuningdek qisqa muddatli (olmaxonda) yoki bo'linib turadigan (burunduqda) bo'ladi. Quyosh aktivligi — Quyosh betida doimiy ravishda hosil bo'lib turadigan alohida narsalar va hodisalar (quyosh dog'lari, tabiiy portlashlar). Ular ta'sirida Quyoshning korpusku-lyar nur taratishi kuchayib, yerda kechayotgan jarayonlarga ta'sir etadi. Qisqarib borayotgan tur — hozirchalik tabiatda yetarli darajada keng tarqalgan va soni ham yuqori bo'lgan, ammo tarqalish areali, populyatsiyalar xilma-xilligi va soni tabiiy va (yoki) sun'iy (antropogen) omillar ta'sirida sekin-asta qisqarib borayotgan tur. Qurg oqchilik — iqlimning uzoq muddat (ko'pkunlik, ko'poylik, ko'p-yillik) quruq kelishi natijasida tuproq namliginining juda kamayib ketishi va atmosfera namligining pasayishi. Q. organizmlaming rivojlanishiga salbiy ta'sir ko'rsatadi — ekin-larining hosili kamayadi, o'tloqlar-ning mahsuldorligi pasayadi, mollar halok bo'ladi, tuproqda cho'llanish jarayoni paydo bo'ladi. Qazilma boyliklarni xaritalash — turli xildagi qazilma boyliklar namoyon bo'lgan joylarning kontur-larini xaritaga kiritish. «Qizil kitob» — kamyob va qirilib bitish xavfiga tushgan hayvon, o'simlik va zamburag' turlarining izohli ro'yxati; tur va kenja turlarning o'tmishdsagi va hozirgi tarqalish joylari, soni va soni qisqarishining sabablari, ko'payish 395 xususiyatlari, bajarilgan va bajarilishi lozim bo'lgan muhofaza tadbirlari qisqa mazmunda keltirilgan ro'yxat. Xalqaro (tabiatni muhofaza qilish Xalqaro Ittifoqining Q.k.), milliy va lokal Q.k. lar mavjud. Q.k. har besh yilda qayta nashr etilishi zarur. O'zbekistonning ikki tomlik (umurtqali hayvonlar va o'simliklar bo'yicha) Q.k. birinchi bor 1983-y. nashr etildi, keyinchalik esa o'simliklar bo'yicha 2001-y., hayvonlar bo'yicha 2003-y. qayta nashr etildi. O'zbekiston Q.k. ning hayvonlar bo'yicha birinchi nashriga 63 tur umurtqalilar (sut emizuvchilar-22, qushlar- 31, sudralib yuruvchilar - 5 va baliqlar - 5 tur), ikkinchi nashriga esa 182 tur umurtqali va umurtqasizlar (sut emizuvchilar - 23 tur, qushlar - 48 tur, sudralib yuruvchilar - 16 tur, baliqlar -17 tur, halqali chuvolchanglar - 3 tur, mollyuskalar - 14 tur va bo'g'imoyoq-lilar - 61 tur) kiritildi. Hayvonlarga bagMshlangan Q.k. ning uchinchi nashri 2006 y. bosilib chiqdi. Rekreatsion o'rmon (< o'rmon + lot. rekreatio - qayta tiklash) — dam olish uchun foydalaniladigan yoki sana-toriya-kurort sihatgohlari joylashti-riladigan tabiiy yoki sun'iy daraxtzor. Rekreatsion bosim (< lot. rekreatio — qayta tiklash + bosim) — dam oluvchi odamlarning (turizm, o'rmonda mevalar terish, ov qilish, baliq tutish), ulaming transport vositalari, chodirlari va dala hovli qurilishlarining tabiiy komplekslarga bevosita ko'rsatadigan ta'siri darajasi. Bu ko'rsatkich muayyan vaqt birligida maydonga nisbatan yoki rekreatsion obyektga nisbatan dam oluvchilarning soni yoki sonkuni hisobida belgilanadi. Raqobat bilan siqib chiqarish p rin s ip i (l ot. concurro -to'qnashaman) — bunga ko'ra muhitning ekologik sharoitlariga nisbatan talabi bir xil bo'l-gan qumqlikda yashovchi ikkita tur bir joyda yashayolmaydi. Ularning yashab qolishi uchun yo maydon bitta bo'lmasligi (turli biotoplarda yashashi), yoki aktivlik vaqti bir xil bo'lmasligi (kunduzi yoki tunda aktiv hayot kechirishi), ya'ni ularning ekologik nishasi ajralib ketishi zarur. Prinsip rus mikrobiologi Georgiy Fransevich Gauze (1910-1986) tomonidan asoslangan. Radioaktiv ifloslanish (< lot. radiare nurlantirish + aktivus - harakatchan) tashqi muhitda radiatsion fonning me'yordan oshib ketishi. R.i. yadro qurolini portlatish (sh.j. sinov maqsadida), AES lar va atom kemalarining avariyalaridan, radioaktiv moddalar bilan ishlashda qo'llaniladigan asbob-uskuna va jihozlaming ishdan chiqib qolishidan hosil bo'ladi. U shuningdek radioaktiv elementlarni qayta ishlash texnologiyasining buzilishi, radioaktiv chiqindilarni noto'g'ri ko'mish hollarida ham sodir bo'ladi. Radioaktivlik (< lot. radiare — nurlantirish + activus - harakatchan) — ba'zi kimyoviy elementlar beqaror izotoplarining o'z-o'zidan parcha-lanish jarayonida tirik organizmlar uchun zararli bo'lgan nurlaming ajralib chiqishi. Radiobiologiya (< lot. radiare -nurlantirish + gr. bios — hayot) — ionlashgan nurlanishning tirik organizmlarga ta'siri va undan himoyalanish usullarini o'rganuvchi fan sohasi. Ruderal o'simliklar (< lot. ruderis -shag'a 1, axlat + о 'simliklar) — axlat-xonalar ustida, yo'llarning axlat bosgan joylarida va sh.o'. yerlarda o'suychi o'simliklar (mas., qariqiz, bangidevona). Readaptatsiya (< lot. re... (qaytari-lish, takrorlanish) + keyingilot. adaptatio — moslashish) — ilgari o'zi moslashib yashagan muhit sharoitlarining yangilanganligiga qayta moslashish (shu region yoki muhitda uzoq vaqt yo'qolib ketib, qayta paydo bo'lishi natijasida). Reakklimatizatsiya (< lot. re...(qay-tarilish, takrorlanish) + ad -... ga + rp. klima - og' ish) — 1) biror turdagi jonivorni ilgari yashab, keyinchalik yo'qolib ketgan joyiga sun'iy ravishda qaytarish; 2) organizmning oldin moslashib olib yashagan sharoitiga qayta moslashish jarayoni. Regeneratsiya (< lot. regeneratio -tiklash, yangilash) — 1) organizmning uzilib tushgan yoki shikastlangan organlari va to'qimalarini qayta tiklanishi. Hayvonlar va odamda reperativ R. (uzilib tushgan organlar mas., kaltakesakning uzilib tushgan dumi o'mida boshqasining o'sib chiqishi), va fiziologik R. (mas., inson organizmida qon hujayralarining yangilanib turishi va boshq.) hodisalari kuzatiladi. Gavda tuzilishi bo'yicha tuban hayvonlarda R. hodisasi odatda kuchli rivojlangan (mas., yomg'ir chuvolchangining yaxlit gavdasi uning kichik bir bo'lagidan qaytib tiklanaoladi). Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|