Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


(iki nokta iiq), 80.7 (seksen n o h a yedi)



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə30/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

2.3
(iki nokta iiq), 80.7 (seksen n o h a yedi)
shaklida ham q o ilan ad i.
1X2 - yanm , 1\4

qeyrek
so'zlari ham kasr sonlardir, Butun 
sonlardan keyin kelgan 
‘y a r im ’
soni turk tilida 
‘buquk’
deyiladi (1.5 
= bir bu?uk, 5.5 = be§ buo ‘z holida q o ila n a d i: 
yarim saat, ya n m elma, yarim kilo
va h.
Son yasovchi q o ‘s h im c h a la r 
(Sayi Yapim Ekleri)
Turk tilidagi son yasovchi qo'shim chalar quyidagilar:
-er (-ar, -,$er, -§ar)
q o ‘shim chasi sam arador son yasovchi q o ‘- 
shim cha b o iib , u asl sanoq sonlaridan taqsim sonlari yasaydi: 
hir­
er. be§-er, dokuz-ar, alti-,far, yedi-$er, yiiz-er
kabi. Bunda unli bilan 
tugagan so ‘zlarga qo‘shim chaning 
-§ar, -§er
shakli, undosh bilan 
tugagan so'zlarg a esa 
-ar, -er
shakli qo'shiladi. Bu qo'shim chaning 
asli 
-ar, -er
b o ig a n , lekin keyinehalik 
be$er
so'zining b o 'g in la rg a
ajralishidan 
-yar, ~§er
(be-§er) shakli yuzaga kelgan.
-nci (-nci, -пси, -ncu, -inci, -inci, -tincti, -uncu)
qo'shim chasi 
sam arador so 'z yasovchilardan bo 'lib, sanoq sonlardan tartib va daraja 
sonlari yasaydi: 
bir-i-nci, dordtincti (dort-u-ncu), yedi-nci, yuz-u-ncti
kabi. Bu qo'shim cha sonlardan tashqari tartibni bildiruvchi boshqa
54


so'zlar ham yasaydi: 
kag-i-nci, orta-nci
kabi.
-z
qo'shim chasi birdan o 'ngacha b o ig a n sonlarga qo'shiladi va 
yaqinlik, tenglikni ifodalovchi guruh nom lari yasaydi: 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin