200 Ya z›fl ma Ad re si/Ad dress for Cor res pon den ce



Yüklə 62,55 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix15.03.2017
ölçüsü62,55 Kb.
#11462

200

Ya z›fl ma  Ad re si/Ad dress  for  Cor res pon den ce: Dr. Hülya Özdemir, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı,  

Neonatoloji Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye 



E-pos ta:

 

hulyazeynep@yahoo.com



 

Ge lifl  Ta ri hi/Re cei ved:

 

02.08.2012 



Ka bul  Ta ri hi/Ac cep ted:

 

07.12.2012



  

 Türk Pediatri Arşivi Dergisi, Galenos Yayınevi tarafından basılmıştır. / Turkish Archives of Pediatrics, published by Galenos Publishing

İlerleyici hidrosefalisi olan yenidoğanlarda ventrikül içi 

rezervuar uygulaması

Intraventricular reservoir application in neonates with progressive hydrocephalus

Özgün Araştırma 

Original Article

DO I:  10.4274/tpa.1013



Hülya Özdemir, Hülya Bilgen, Eren Özek, İpek Akman, Yaşar Bayri*, Memet Özek*

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Neonatoloji Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye

 

*Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Beyin Cerrahisi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 

Özet 

Amaç:  Yenidoğan döneminde ilerleyici hidrosefalinin varlığında ve şant cerrahisinin uygun olmadığı olgularda uygulanan tedavi 

yöntemlerinden biri boşaltıcı lomber ponksiyonlardır. Beyin omurilik sıvısının yeterli boşaltılamaması ve uygulama güçlüklerinden dolayı, 

daha kolay ve etkili olan ventrikül içi rezervuarlar aracılığıyla bu sıvının alınması belirli bir tedavi olmuştur. Çalışmamızın amacı, farklı 

nedenlerle ilerleyici hidrosefalisi olan ve rezervuar takılan olgulara ilişkin deneyimimizi aktarmaktır. 



Gereç ve Yöntem:  İki bin beş-2009 yılları arasında Yenidoğan Yoğun Bakım Birimi’mizde izlenen ve şant cerrahisi için uygun olmayan 

ve ilerleyici hidrosefali nedeniyle rezervuar takılan 18 olgu geriye dönük olarak incelendi. Rezervuara ilişkin komplikasyonlar ve olguların 

ventriküloperitoneal şant gereksinimleri değerlendirildi.

Bulgular: Rezervuar takılan olguların 13’ü erken doğmuş (ortalama doğum ağırlığı 1542±522 g; ortalama gebelik yaşı 29,9±3,4 hafta), 

beşi zamanında doğmuş (ortalama doğum ağırlığı 3270±679 g; ortalama gebelik yaşı 38±0,7 hafta) idi. Olguların 11’inde ventrikül içi 

kanama, dördünde miyeloşizis, üçünde doğuştan nedenler (“Aquaduct” stenozu: 2, “Dandy-Walker” malformasyonu: 1) hidrosefaliye 

neden olurken, rezervuarların takılma zamanı ortalama 21,5 (7-71) gün; takılı kaldığı süre ortalama 31,5 (7-122) gün olarak bulundu. 

İzlemde olguların 16’sına (%88) ventriküloperitoneal şant takıldı. Rezervuar takılan olguların birinde cilt enfeksiyonu, birinde cilt 

nekrozu saptandı. Ventrikül içi kanaması olan üç olgu, doğuştan hidrosefalisi ve kas hastalığı olan bir olgu tekrarlayan alt solunum yolu 

enfeksiyonuna bağlı doğum sonrası dönemde aspirasyon pnömonisi, diğer doğuştan hidrosefalisi olan bir olgu ise çoklu organ yetersizliği 

nedeniyle kaybedildi. 



Çıkarımlar:  Ventrikül rezervuarı, ilerleyici hidrosefalide beyin omurilik sıvısının boşaltılmasında kullanılabilen etkili bir yöntemdir. 

Çalışmamız ilerleyici hidrosefalinin, beyin parankiminde yaratacağı kalıcı hasarı önlemek amacı ile ventrikülo-peritoneal şant takılamayan 

olgularda, rezervuarın boşaltıcı lomber ponksiyonlara iyi bir seçenek olduğunu göstermektedir.  (Türk Ped Arfl 2013; 48: 200-3)

Anahtar sözcükler: Hidrosefali, rezervuar,  yenidoğan 

Summary

Aim: Controlled removal of cerebrospinal fluid by serial tapping of ventricular reservoir, is an effective way to decompress the ventricular 

system while awaiting optimal conditions for permanent cerebrospinal fluid drainage through a ventriculo-peritoneal shunt. The aim of our 

study is to present our experience on patients for whom a ventricular reservoir was placed because of progressive hydrocephalus.

Material and Method: The record of 18 patients who were born between 2005-2009 and diagnosed with progressive hydrocephalus for 

whom a ventricular reservoir was placed was reviewed retrospectively. The indications and complications and the need for ventriculo-

peritoneal shunt are documented. 

Results:  Among the 18 patients 13 were preterm (mean birth weight 1542±522 g; mean gestational age 29.9±3.4 weeks), 5 were 

determined as term (mean birth weight 3270±679 g; mean gestational age 38±0.7 weeks). The etiology of hydrocephalus was 

intraventricular hemorrhage in 11, meningomyelocele in 4, congenital hydrocephalus in 3 patients. Mean insertion time of the reservoir 

was 21,5 days (range 7-71 days) of birth, while the mean follow up period with reservoir was 31,5 days (range 7-122 days). Ventriculo-

peritoneal shunt was placed to 16 infants (88 %). Complications related to the reservoir were skin infection in one patient and skin necrosis 

in one patient. Three babies with intraventricular hemorrhage and one baby with congenital hydrocephalus and muscular disease died 

due to aspiaration pneumonia in the postneonatal period, and the other baby with congenital hydrocephalus died due to multiorgan failure.

Conclusions:  Ventricular reservoir placement is an effective procedure for cerebrospinal fluid drainage in cases of progressive 

hydrocephalus. Our study demonstrates that ventricular reservoir is a better alternative than serial lumbar punctures to prevent permanent 

damage secondary to progressive hydrocephalus on brain parenchyme in those babies when ventriculoperitoneal shunt insertion is not 

possible. (Turk Arch Ped 2013; 48: 200-3)



Key words: Hydrocephalus, reservoir, newborn 

201

Türk Ped Arş 2013; 200-3

Turk Arch Ped 2013; 200-3

Giriş

Hidrosefali, beyin omurilik sıvısının (BOS) yapımı ile 

emilimi arasındaki dengesizlikten dolayı gelişmektedir (1). 

Uzun süreli kafa içi basıncının artması ve ventriküllerin 

genişlemesi nöronal gelişimi olumsuz etkilediğinden, 

yenidoğanın ilerleyici hidrosefalisine zamanında girişimde 

bulunulması, hastalık ve ölüm oranının azalması üzerine 

etkili olmaktadır (2). Ventrikül içi kanaması (VİK) olan 

erken doğmuş olgularda “Levene”in geliştirdiği ventriküler 

indeks değerlerine göre, ventrikül çapı 97. persantilin 4 mm 

üstünde olduğunda BOS boşaltılması önerilmektedir (3). 

Beyin omurilik sıvısının boşaltılması gereken bebeklerde, 

bu amaçla değişik merkezlerde seri lomber ponksiyonlar 

(LP), ventriküler “tap”, ventrikül dışına direnaj, subgaleal 

şant veya deri altı ventrikül rezervuarı gibi yöntemler 

kullanılmaktadır (4-10). Çalışmamızda farklı tedavi 

seçeneklerinden biri olan deri altı ventrikül rezervuarı 

kullanımına ilişkin deneyimimizin aktarılması amacıyla, 

olgular geriye dönük olarak değerlendirilmiş, işleme ilişkin 

komplikasyonlar ve yakın dönem sonuçlarının sunulması 

hedeflenmiştir.

Gereç ve Yöntem

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi (MÜTF) Yenidoğan 

Yoğun Bakım Birimi’nde izlenen ve Çocuk Beyin Cerrahisi 

Bilim Dalı tarafından deri altı ventrikül rezervuarı takılan 

erken ve zamanında doğmuş toplam 18 olgu, geriye dönük 

olarak incelendi.  

Tüm olguların demografik verileri kaydedildi. Doğuştan 

hidrosefalisi, miyeloşizisi ve VİK olan 18 olguya kraniyal 

ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) 

veya bilgisayarlı beyin tomografi incelemeleri uygulandı. 

Olgulara, rezervuar takılma gerekçesi, haftada iki kez 

yapılan kraniyal ultrasonografide ventrikül genişlemesinin 

artışına (“Levene” ölçütlerine göre ventrikül çapının 97. 

persantilin 4 mm üstünde olması) ve/veya kafa içi basınç 

artışı bulgularına ve bunun radyolojik göstergesi olarak 

periventriküler ödem varlığına göre konuldu (2).

Rezervuar takılan olgulara, ilk günler ventriküler indeks 

(Vİ) ölçümleri doğrultusunda rezervuardan BOS boşaltma 

(10-20 mL/kg) işlemi her gün yapıldı. Boşaltılacak miktar 

belirlendikten sonra, haftada iki kez kraniyal ultrasonografi 

ile ventriküler indeks ölçümleri ile olgular izlendi. Beyin 

omurilik sıvısı alma sıklığı, Vİ, baş çevresi, fontanel gerginliği 

ve kafa içi basınç artışı bulguları birlikte değerlendirilerek 

belirlendi. Rezervuardan BOS boşaltmadan önce cilt 

povidon-iyodin ile üç kez temizlendi. Steril eldiven ve 

maske giyilerek kelebek iğne önce cilt altında ilerletildi. 

Ardından rezervuara girilerek 10-20 mL/kg BOS boşaltıldı. 

İşlem sırasında kalp hızı, solunum sayısı ve oksijen 

doygunluğu izlendi. Kelebek iğne çıkarıldıktan sonra, steril 

gazlı bez ile cilde hafif (3-5 dak) bası uygulandı.  Alınan her 

BOS örneğinde hücre sayımı, biyokimyasal (protein, şeker) 

inceleme, gram boyama yapıldı ve kültüre gönderildi. 

Kan elektrolit ve albümin düzeyleri yakından izlendi. Şant 

cerrahisi, ilerleyici hidrosefalisi olup, BOS proteini <1,5 

g/L, vücut ağırlığı 2 500 g ulaşan ve enfeksiyon bulgusu 

olmayan olgulara uygulandı.  



Bulgular 

İki bin beş-2009 yılları arasında doğan 13’ü erken ve 

beşi zamanında doğan  toplam 18 olguya deri altı ventrikül 

rezervuarı takıldı (Tablo 1).

Demografik özellikleri Tablo 1’de gösterilen 

olgularımızın doğum ağırlığı ortalaması, erken doğan 

bebeklerde 1542±522 g, zamanında doğan bebeklerde 

3270±679 g, gebelik yaşı erken doğan bebeklerde 29,9±3,4 

hafta, zamanında doğan bebeklerde 38±0,7 hafta olarak 

bulunmuştur. Yedisi hastanemizde 11’i dış merkezde 

doğan olguların 16’sı sezaryen, ikisi vajinal doğum ile 

doğurtulmuştur. 

Olgulara rezervuar takılma gerekçeleri Tablo 2’de 

verilmiştir. En sık rezervuar takılma gerekçesi VİK (n=11), 

ardından miyeloşizis (n=4) ve doğuştan nedenler (n=3) 

oluşturmaktaydı.

Erken doğmuş bebek olgularımızda ilerleyici 

Özdemir ve ark.

İlerleyici hidrosefalisi olan yenidoğanlarda ventrikül içi rezervuar uygulaması

Intraventricular reservoir application in neonates with progressive hydrocephalus

Tablo 1. Olguların demografik özellikleri

Erken doğmuş 

Zamanında 

doğmuş 

Doğum ağırlığı (g)

1542±522

3270±679


Gebelik yaşı (hafta)

29,9±3,4


38±0,7

Cinsiyet (E/K)

7/6

3/2


Doğum yeri

      MÜTF

      Dış merkez

3

10



4

1

Doğum şekli



     C/S

     NSD


11

2

5



0

Tablo 2. Rezervuar takılan olgularda  

               hidrosefalinin etiolojisi

Rezervuar takılma 

gerekçeleri

Erken doğmuş  Zamanında 

doğmuş

Ventrikül içi kanama

9

2

*Doğuştan  nedenler



3

0

Miyeloşizis



1

3

 



*”Aquaduct” stenozu: 2, “Dandy-Walker ” malformasyonu: 1

202

Türk Ped Arş 2013; 200-3

Turk Arch Ped 2013; 200-3

hidrosefalinin en sık nedeni VİK (n=9), ardından doğuştan 

nedenler (n=3) ve miyeloşizis (n=1) olarak saptanmıştır. 

Zamanında doğmuş bebeklerde ise miyeloşizis (n=3) ve VİK 

(n=2) nedeniyle deri altı ventrikül rezervuarı uygulanmıştır 

(Tablo 2). Ventrikül içi kanaması olan zamanında doğan 

iki olguda, ağır doğum öncesi hipoksi ve yaygın damar içi 

pıhtılaşması vardı. 

Rezervuarların takılma zamanı ortalama 21,5 

 

(7-71) gün; takılı kaldığı süre ise 31,5 (7-122) gün olarak 



bulunmuştur. Rezervuar takılan birer olguda cilt enfeksiyonu 

ve cilt nekrozu saptanırken, hiçbir olguda merkezi sinir 

sistemi enfeksiyonu saptanmamıştır. 

Olguların 16’sına (%88) ventrikülo-peritoneal (VP) şant 

takılmıştır (VİK: 10 olgu, miyeloşizis: 4 olgu ve doğuştan 

hidrosefali: 2 olgu). Ventrikülo-peritoneal şant takılma 

zamanı ortalama 81 (25-155) gün olarak saptanmıştır. 

Taburcu olduktan sonra rezervuar takılan VİK’li üç olgu ve 

“Aquaduct” stenozu olan bir olgu (aspirasyon pnömonisi 

nedeniyle) ve “Dandy-Walker” malformasyonu olan bir 

olgu (çoklu organ yetersizliği nedeniyle) kaybedilmiştir. 

Kaybedilen beş olgunun dördünde VP şant, birinde ise 

rezervuar takılıydı. 

Tartışma

Hidrosefali, beyin omurilik sıvısının emilimi veya 

dolaşımındaki bozukluğa bağlıdır. Hidrosefali, doğuştan ve 

edinsel olmak üzere ikiye ayrılır. “Aquaduct” stenozu, “Dandy-

Walker” malformasyonu, Chiari Tip 2 malformasyonu ve 

X-linked hidrosefali, doğuştan hidrosefaliye; neoplazmlar, 

kanama sonrası hidrosefali ve menenjit sonrası gelişen 

hidrosefali ise edinsel hidrosefaliye neden olabilmektedir 

(1). Olgularımızda en sık rezervuar takılma gerekçesi, VİK  

iken, bunu doğuştan nedenler ve miyeloşizis izlemiştir. 

Hidrosefalinin takibi, baş çevresi ölçümü, fontanel 

muayenesi, nörolojik muayene ve kraniyal ultrasonografi 

ile belirlenen Vİ ölçümleri ile yapılmaktadır (11). Baş 

çevresi günde 2 mm’den fazla büyüyenlere, kraniyal 

ultrasonografide ilerleyici ventrikül genişlemesi (ventrikül 

indeksinin 97. persantilin 4 mm üzerinde olması) 

saptananlara, kafa içi basınç artışına ait bulguları (sıklıkla 

apne ve bradikardi) olan ve şant cerrahisine uygun olmayan 

olgularımıza rezervuar takılma gerekçeli görülmüştür (2). 

Ventrikül içi kanama  sonrası, ilerleyici hidrosefali 

gelişen erken doğmuş bebeklerde, ciddi medikal sorunların 

olması, BOS proteinin yüksek olması, bebeğin boyunun, 

kraniyal ve peritoneal boşluk hacminin hızlı değişmesi 

nedeniyle şant cerrahisi uygulanamamaktadır (12). Bu 

nedenle ilerleyici hidrosefalide şant cerrahisi öncesinde, 

ventriküler rezervuarlar etkili BOS direnajına olanak 

sağlayan bir yöntemdir.

Boynton ve ark. (13) ventrikül içi kanama sonrası 

hidrosefalisi gelişen çok küçük erken doğmuş bebeklerde, 

erken dönemde ventriküloperitoneal şant uygulamışlardır. 

Bebeklerin yoğun bakımda kaldığı süre içinde %26’sına 

şant yenilemesinin gerektiği ve taburcu olduktan sonra 

enfeksiyon oranının ise %50’ye ulaştığını bildirmişlerdir. 

Ventrikül içi  kanama sonrası hidrosefali gelişen erken 

doğmuş bebeklerin  immün sisteminin olgunlaşmamış 

olması ve ventriküllerin kanla dolu olması nedeniyle 

erken şant takılmasının başarısız olduğu bu çalışmada 

gösterilmiştir.

İlerleyici hidrosefali nedeniyle şant cerrahisi 

uygulanamayan yenidoğanlara, beyin parankimini 

aşırı basınçtan korumak için değişik tedavi yöntemleri 

kullanılmaktadır. Bu yöntemler arasında seri lomber 

ponksiyonlar, ventriküler “tap”, ventrikül dışına direnaj, 

subgaleal şant ve deri altı ventrikül rezervuarı uygulaması 

bulunmaktadır (4-10). Seri lomber ponksiyonlar ile yeterli 

BOS direnajının sağlanamaması, tıkanma sonucu gelişen 

hidrosefalide etkili olmaması, yapılma güçlüğü ve işlemin 

ağrılı olması nedeniyle günümüzde tercih edilmemektedir. 

İlerleyici hidrosefalide etkili bir tedavi için en az 10-20 mL/

kg BOS boşaltılmalıdır. Seri LP’ler ile yüksek hacimlerin 

alınması zordur (11). Aynı zamanda bu teknik hidrosefalinin 

seyrini değiştirmede etkisiz kalmaktadır (14,15).

Perkutanöz ventriküler ponksiyonların yapılması kolay 

olmakla birlikte subdural, parankimal veya VİK ile komplike 

olabilmektedir. Tekrarlanan ponksiyonlar sırasında iğne 

geçişi ile bebeğin beyin parankimine hasar verilebilmekte 

ve iğnenin girdiği alanlarda ansefalomalasi ve poransefali 

gelişebilmektedir (6). Bu nedenle tekrarlanan ventriküler 

“tap”ler, ilerleyici hidrosefalinin uzun dönem tedavisinde 

kabul edilebilir bir yöntem değildir.

Tünel ventrikülostomi ile yerleştirilen ventrikül dışı 

direnaj (VDD) ilerleyici hidrosefali tedavisinde sıklıkla 

kullanılan bir yöntemdir (7,8). Uygulamanın kolay olması, 

sürekli direnajla kafa içi basıncını uzun süreli kontrol 

edebilmesi ve hidrosefalinin durması veya gerilemesine 

olanak sağlaması gibi üstünlükleri bulunmaktadır (7,16). 

Çalışmalarda tedavinin başlangıcı ile ventriküloperitoneal 

şant takılması arasında geçen ortalama süre üç ay olarak 

bildirilmektedir (17). Ventrikül dışı direnaj tedavisinin 

tıkanma (% 41) ve çıkma (% 13) gibi sorunlarından dolayı 

hidrosefali tedavisinin birkaç haftadan daha uzun süreceği 

öngörüldüğünde, bu teknik tercih edilmektedir (7).

Diğer bir seçenek olan deri altı ventriküler rezervuarlar, 

yeterli BOS direnajına imkan sağlamakta ve seri LP’lere 

seçenek olarak kullanılmaktadır. Ancak deri altı ventriküler 

rezervuarlar menenjit, ventrikülit, cilt nekrozu, cilt fistülü ve 

deri altı higroma gibi komplikasyonlara neden olabilmektedir. 

Seri şekilde yapılan LP ile enfeksiyon oranı %7-27,  VDD’de 

ventrikülit % 11-60 oranında bildirilirken, rezervuara bağlı 

enfeksiyon oranı % 4-22 bulunmuştur (5,7,16,18,19). Bizim 

çalışmamızda rezervuara bağlı menenjit saptanmazken, 

bir olguda cilt enfeksiyonu saptanmıştır. Rezervuar 

takılmasına bağlı gelişen komplikasyon nedeniyle 

Özdemir ve ark.

İlerleyici hidrosefalisi olan yenidoğanlarda ventrikül içi rezervuar uygulaması

Intraventricular reservoir application in neonates with progressive hydrocephalus


203

Türk Ped Arş 2013; 200-3

Turk Arch Ped 2013; 200-3

Özdemir ve ark.

İlerleyici hidrosefalisi olan yenidoğanlarda ventrikül içi rezervuar uygulaması

Intraventricular reservoir application in neonates with progressive hydrocephalus

kaybedilen olgumuz olmadı. Doğuştan hidrosefalisi olan 

iki olgu (bir olgu çoklu organ yetmezliği nedeniyle, ikincisi 

kas hastalığına (merozinopati) ikincil solunum yetmezliği 

nedeniyle) ve VİK’lı üç olgu ise ilerleyici nörolojik sorunlar 

nedeniyle kaybedildi. 

Ventrikül içi kanama nedeniyle hidrosefali gelişen 

erken doğmuş bebeklerde, BOS proteinin yüksek 

olması ve bebeğin kilosunun düşük olması nedeniyle 

şant cerrahisi uygulanamamaktadır. Bu nedenle erken 

doğmuş bebeklerde şant cerrahisi öncesinde ventrikül 

rezervuarlarıyla etkili BOS direnajı sağlanmaktadır. Böylece 

ventrikül rezervuarı takılan VİK  erken doğmuş bebeklerde 

şant yenileme oranı da azalmaktadır (17).

Olgu grubumuzda deri altı ventrikül rezervuarı takılma 

zamanı ortalama 21,5 (7-71) gün olarak saptandı. 

Yapılan çalışmalarda, deri altı ventrikül rezervuarı takılma 

zamanının ortalama 39 (9-184) gün olduğu görülmektedir 

(12). 

Literatürde ventrikül rezervuarı olan hastalarda şant 



gereksinimi % 43-88 saptanırken, VP şant yerleştirilme 

zamanı ortalama 2,9 ay bulunmuştur (6,8,17,20). Bizim 

olgularımızda da şant takılma oranı literatürde bildirilen 

oranlara benzer (%88) olarak bulunmuştur. Olgularımıza 

VP şant takılma zamanı ortalama 81 gün (25-155) olarak 

saptanırken, erken doğmuş bebeklerde ortalama 88 gün 

(34-155), zamanında doğmuş bebeklerde ortalama 60 gün 

(25-110) olarak bulundu.

Sonuç olarak ventrikül rezervuar uygulaması, ilerleyici 

hidrosefalisi olup şant cerrahisine uygun olmayan olgularda 

boşaltıcı lomber ponksiyon veya ventrikül dışına direnaj 

yöntemlerine seçenek bir yöntemdir. 



Çıkar çatışması: Bildirilmemiştir.

Kaynaklar

1.   Kirkpatrick M, Engleman H, Minns RA. Symptoms and signs of 

progressive hydrocephalus. Arch Dis Child 1989; 64(1): 124-8. 

2.   Levene MI. Measurement of the growth of the lateral ventricles 

in preterm infants with real-time ultrasound. Arch Dis Child 1981; 

56(12): 900-4.

3.   Levene MI, Starte DR. A longitudinal study of post-haemorrhagic 

ventricular dilatation in the newborn. Arch Dis Child 1981; 56(12): 

905-10.

4.   Kreusser KL, Tarby TJ, Kovnar E, Taylor DA, Hill A, Volpe JJ. 



Serial lumbar punctures for at least temporary amelioration of 

neonatal posthemorrhagic hydrocephalus. Pediatrics 1985; 75(4): 

713-9.

5.   Randomised trial of early tapping in neonatal posthaemorrhagic 



ventricular dilatation. Ventriculomegaly Trial Group. Arch Dis Child 

1990; 65(1): 3-10.

6.  Marlin AE, Gaskill SJ. The etiology and management of 

hydrocephalus in the preterm infant. Concepts Pediatr Neurosurg 

1990; 3: 67-78.

7.   Rhodes TT, Edwards WH, Saunders RL, et al. External ventricular 

drainage for initial treatment of neonatal posthemorrhagic 

hydrocephalus: surgical and neurodevelopmental outcome. 

Pediatr Neurosci 1987; 13(5): 255-62.

8.   Weninger M, Salzer HR, Pollak A, et al. External ventricular 

drainage for treatment of rapidly progressive posthemorrhagic 

hydrocephalus. Neurosurgery 1992; 31(1): 52-8.

9.   Marlin AE, Rivera S, Gaskill SJ. Treatment of post-hemorrhagic 

ventriculomegaly in the preterm infant: Use of the subcutaneous 

ventricular reservoir.  Concepts Pediatr Neurosurg 1988; 8: 15-22.

10.  McComb JG, Ramos AD, Platzker AC, Henderson DJ, Segall 

HD. Management of hydrocephalus secondary to intraventricular 

hemorrhage in the preterm infant with a subcutaneous ventricular 

catheter reservoir. Neurosurgery 1983; 13(3): 295-300.

11.  Volpe JJ. Intracranial hemorrhage: Germinal matrix-intraventricular 

hemorrhage of the premature infant. In: Volpe JJ, (ed): Neurology 

of the newborn. Philadelphia: Saunders, 1995: 403-63.

12.  Yu B, Li S, Lin Z, Zhang N. Treatment of posthemorrhagic 

hydrocephalus in premature infants with subcutaneous reservoir 

drainage. Pediatr Neurosurg 2009; 45(2): 119-25.

13.  Boynton BR, Boynton CA, Merritt TA, Vaucher YE, James HE, 

Bejar RF. Ventriculoperitoneal shunts in low birth weight infants 

with intracranial hemorrhage: neurodevelopmental outcome. 

Neurosurgery 1986; 18(2): 141-5.

14.  Weiss MG, Ionides SP, Anderson CL. Meningitis in premature 

infants with respiratory distress: role of admission lumbar 

puncture. J Pediatr 1991; 119(6); 973-5.

15. Willis B, Javalkar V, Vannemreddy P, et al.  Ventricular reservoirs 

and ventriculoperitoneal shunts for premature infants with 

posthemorrhagic hydrocephalus: an institutional experience.  J 

Neurosurg Pediatr  2009; 3(2): 94-100.

16.  Hahn YS, McClone DG, Raimondi AJ, et al. Surgical severe 

periventricular intraventricular hemorrhage and posthemorrhagic 

hydrocephalus. In: American Society of Pediatric Neurosurgery, 

(ed). Concepts in Pediatric Neurosurgery 1983; 66-80.

17. 

 

Hudgins RJ, Boydston WR, Gilreath CL. Treatment of 



posthemorrhagic hydrocephalus in the preterm infant with a 

ventricular access device. Pediatr Neurosurg 1998; 29(6): 309-13.

18. Kormanik K, Praca J, Garton HJ, Sarkar S. Repeated tapping 

of ventricular reservoir in preterm infants with post-hemorrhagic 

ventricular dilatation does not increase the risk of reservoir 

infection. J Perinatol 2010; 30(3): 218-21.

19. Smith KM, Deddish RB, Ogata ES. Meningitis associated with 

serial lumbar punctures and post-hemorrhagic hydrocephalus. J 

Pediatr 1986; 109(6): 1057-60.

20. Brouwer AJ, Groenendaal F, van den Hoogen A, et al. Incidence 

of infections of ventricular reservoirs in the treatment of post-

haemorrhagic ventricular dilatation: a retrospective study (1992-



2003). Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2007; 92(1): 41-3.

Yüklə 62,55 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin