INCAS BULLETINI, 14-jild, 4-son/2022, 185-194-betlar
(P) ISSN 2066-8201, (E) ISSN 2247-4528
Aviatsiya kadrlarini tayyorlash tizimini modernizatsiya qilishning hozirgi
tendentsiyalari va rivojlanishlari
Qabul qilingan: 26 sentyabr 2022 yil/ Qabul qilingan: 09 noyabr 2022 yil/ Nashr qilingan: dekabr
2022 yil Copyright © 2022. INCAS tomonidan nashr etilgan. Bu CC BY-NC-ND litsenziyasi ostidagi “ochiq
kirish” maqolasi (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/)
1
Kalit so'zlar: fuqaro aviatsiyasi, mutaxassislar tayyorlash, havo transporti, yo'lovchilar oqimi, yuk oqimlari,
havo transporti xizmatlari, malaka modellari, modernizatsiya
DOI: 10.13111/2066-8201.2022.14.4.15
Annotatsiya: Tadqiqotning dolzarbligi so'nggi yillarda havo transportining tobora muhim rol o'ynashi bilan
bog'liq. Fuqarolik aviatsiyasi boÿyicha kadrlar tayyorlash zarurati fuqaro aviatsiyasi va uning xizmatlari
koÿrsatkichlarini yaxshilashning ajralmas va asosiy tarkibiy qismi sifatida belgilandi. Bugungi kunda transport
sanoati har qanday mamlakat iqtisodiyotida muhim o'rin tutadi, chunki transportning rivojlanishi iqtisodiyotga
raqobatbardosh ta'sir ko'rsatadi. Qozog'iston Respublikasida havo transporti milliy iqtisodiyotning holatiga
sezilarli ta'sir ko'rsatadi va yalpi ichki mahsulot tarkibida ma'lum ulushni egallaydi. So'nggi yillarda geografik
joylashuvi va aholi zichligi past bo'lgan davlatning rivojlanishi havo transporti vositalarini ko'paytirishni talab
qilmoqda. Binobarin, aholining ko‘chishi va iqtisodiy taraqqiyot yuki hududlar o‘rtasida aloqalar o‘rnatilishi
bilan birga yildan-yilga zaruriy xizmatga aylanib bormoqda. Tadqiqotning maqsadi Qozog'iston aviatsiya
sanoatidagi mavjud vaziyatni tahlil qilish orqali fuqaro aviatsiyasi bo'yicha mutaxassislarni tayyorlash
masalalarini o'rganishdir. Kichik va mintaqaviy aviatsiyani rivojlantirish Qozog'iston Respublikasi fuqaro
aviatsiyasi sanoatining asosiy vazifalaridan biri bo'lib, chekka aholi punktlari aholisiga yirik makrotuzilma
markazlariga kirish, favqulodda va favqulodda vaziyatlarni hal qilish, qishloq xo'jaligi va kimyoviy faoliyatni
amalga oshirish imkonini beradi. Shu munosabat bilan mahalliy aeroportlarni 10 tonnadan 50 tonnagacha
havo kemalarini sig‘dira oladigan holatga keltirish bo‘yicha tegishli choralar ko‘rilmoqda. Davlat aviatsiyasining
iqtisodiy holati, iste'mol bozorlarining o'sishi va ISO, IACO, IATO xalqaro talablarining o'sish sur'atlari fuqaro
aviatsiyasining tizimli muammolarini aniqladi, ular orasida fuqaro aviatsiyasi mutaxassislarini sifatli tayyorlash
muhim ahamiyatga ega. Amaliy ahamiyati hozirgi tendentsiyalar va modernizatsiyalarni ta'lim standartlariga
aylantirish va moslashtirish, so'ngra havo transportida kadrlar tayyorlashda kompetentsiya modelini
shakllantirishdir.
Indira ASILBEKOVA1
,
Guljan K. KALIYEVA*,1, Zarina KONAKBAY1
Saltanat JARDEMQIZY1
Aynur ABJAPBAROVA1
,