― pul va banklar

Uzoq muddatli istiqboldagi valyuta kurslari. 
Valyuta kursi ham erkin bozordagi har qanday mahsulotning yoki aktivning 
narxi talab va taklif nisbati orqali aniqlangandek aniqlanadi. Tahlilimizni 
osonlashtirish uchun erkin bozordagi valyuta kursini ikkita qismga bo‘lamiz.
Birinchi valyuta kursini qanday qilib muddatli davrga o‘rnatilishini tahlil 
qilamiz, keyin olingan bilimlardan foydalangan holda valyuta kursini qanday qilib 
qisqa muddatga o‘rnatilishini ko‘rib chiqamiz.
65
 
6.3. Pul tizimini tashkil qilish shart-sharoitlari. Pul tizimini tashkil qilish 
prinsiplari. 
64
Fredric S. Mishkin. The Economics of Money, Banking and Financial Markets. Credit Unions page 479 
65
Fredric S. Mishkin. The Economics of Money, Banking and Financial Markets. Credit Unions page 480 

---

 
izim deganda o‘zaro bog‘liq elementlarning birligi tushuniladi.
Pul tizimi – bu bir biri bilan o‘zaro bog‘liq holda xarakatlanuvchi va pul 
tizimining yaxlitligini ta‘minlovchi elementlarning yig‘indisidir. 
Pul tizimi – bu mamlakatda yoki alohida olingan iqtisodiy hududda pul 
muomalasini tashkil qilishning davlat-huquqiy shaklidir. 
Pul tizimini obektiv va subektiv asoslari mavjud. Pul tizimining obektiv 
asoslariga tovar pul munosabatlarining rivojlanganlik darajasi kiradi. Pul 
tizimining subektiv asoslariga to‘lov hujjatlarini va vositalarini hamda ulardan 
foydalanish tartibini qonunchilik hujjatlarida belgilab qo‘yilishi kiradi.
Pul tizimining ikkita jihati mavjud: 
1.
Funksional jihat(aspekt) – pul tizimi funksiyanal jihatidan pul 
muomalasidan tashkil qilish prinsiplari, shakllari va usullarining yig‘indisidir.
2.
Instituttsional jihat – institutsional jihatdan pul tizimi pul muomalasini 
tashkil qiluvchi va tartibga soluvchi institutlarning yig‘indisidir. Bunday 
institutlarga Markaziy bank, tijorat banklari, kliring markazlari, hisob uylari kabi 
muassasalar kiradi.
Pul tizimini tashkil qilish quyidagi prinsiplar asosida amalga oshiriladi