― pul va banklar



Yüklə 4,42 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə106/266
tarix07.01.2024
ölçüsü4,42 Mb.
#212082
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   266
pul va banklar (2)

.
63
Valyuta kurslarining muhimligi nimada? 
Valyuta kurslarining muhimligini ularning o‘z mamlakatlari hududidagi va 
xorijiy davlatlarning tovarlariga nisbatan qiymatiga ta‘sir etishida ko‘rishimiz 
63
Fredric S. Mishkin. The Economics of Money, Banking and Financial Markets. Credit Unions page 478 


mumkin. Amerikaliklar uchun fransuz tovarlarining dollardagi narxi ikki 
omillarning o‘zaro ta‘siri orqali aniqlanadi: yevroda ifodalangan fransuz 
tovarlarining narxi hamda yevro/dollar valyuta kursidadir. 
Tasavvur qiling, amerikalik Vanda Degustator o‘zining vino kolleksiyasini 
to‘ldirish maqsadida 1961-yilning qimmatbaho fransuz vinosini harid qilishga 
qaror qildi. Agar Fransiyada bir litr vinoning narxi 1000 yevro bo‘lsa, ammo 
valyuta kursi 1 yevro uchun 1,18 dollarga teng bo‘lsa, Vandaga vino 1080 dollarga 
to‘g‘ri keladi. (1000 yevro*1,08 dollar/yevro). Tasavvur qilaylikki, Vanda o‘zining 
haridini ikki oyga kechiktirdi. Vaholanki ushbu davr mobaynida yevroning 
qiymati 1,2 dollarga oshdi. Agar bir litr vinoning ichki narxi 1000 yevro bo‘lib, 
ya‘ni o‘zgarmasa, dollardagi qiymati esa 1080 dan 1200 ga o‘sadi. 
Boshqa tarafdan, valyutaning anologik mustahkamlanishi mamlakat ichida 
xorij mahsulotlarining narxini tushiradi. 2000 dollar narxidagi Compaq komputeri 
bir yevro uchun 1.08 dollarga to‘g‘ri keluvchi valyuta kursida programmist Pyer 
uchun 1852 yevroga tushadi. Agar valyuta kursi bir yevro uchun 1,02 dollar bo‘lsa, 
computer 1667 yevro bahoga ega bo‘ladi. 
Yevro narxining tushishi AQShda fransuz tovarlarining narxlari tushishiga 
olib keladi va ayni shu bilan bir vaqtda Fransiyada Amerika mahsulotlarining 
narxlari oshishiga olib keladi. Agar bir yevro 0,90 dollar bo‘lsa, Vandaga bit litr 
vino 1080 dollar emas 900 dollarga, Pyer uchun Compaq komputeri 1852 
yevrogamas 2222 yevroga tushadi. 
Bu turdagi yondashuv quyidagi xulosani keltirib chiqaradi: mamlakat 
valyutasi mustahkamlanganda (boshqa xorij valyutalariga nisbatan qiymati oshsa), 
ushbu mamlakatning mahsulotlari qimmatlashadi, mamlakat ichida import tovarlar 
arzonlashadi. Va aksincha, mamlakat valyutasi qadrsizlansa, uning mahsulotlari 
xorijda arzonlashadi, import tovarlar esa qimmatlashadi.
 
Masalan, AQShning po‘lat quyuvchi sanoati nafaqat amerika qimmat 
po‘latining xorijga eksporti qisqardi, balki AQShda nisbatan arzon import 
po‘latning sotuvi ro‘y berdi. To‘g‘ri, amerikalik iste‘molchilar g‘alaba qozonishdi, 
chunki import mahsulotlar arzonlashdi. Yaponiya videomagnitafonlari va 
kameralari, hamda Yevropaga yo‘llanmalarning narxi dollarning mustahkamlanishi 
tufayli tushdi.
64

Yüklə 4,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   266




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin