1- masala. Quyidagi jadvalda keltirilgan ma’lumotlar asosida

87-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀-b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	25	4	14
2	22	8	16
3	20	16	18
4	17	17	19
5	15	20	22
6	13	21	24
7	13	22	24

Berilgan ma'lumotlar asosida:

Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli: Qd = a0 - a1P

Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli: Qs = b0 - b1P

Muvozanat narh (Pe), muvozanat talab hajmi (Qd), va muvozanat taklif hajmi (Qs) ni aniqlash uchun berilgan ma'lumotlardan foydalanamiz:

python
Copy

import numpy as np
from scipy.optimize import curve_fit

t = np.array([1, 2, 3, 4, 5, 6, 7])

Qd = np.array([25, 22, 20, 17, 15, 13, 13])
P = np.array([4, 8, 16, 17, 20, 21, 22])
Qs = np.array([14, 16, 18, 19, 22, 24, 24])

# Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli

def talab_model(P, a0, a1):
return a0 - a1 * P

# Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli

def taklif_model(P, b0, b1):
return b0 - b1 * P

# Talab hajmining modelini parametrlarini aniqlash

talab_param, _ = curve_fit(talab_model, P, Qd)

# Taklif hajmining modelini parametrlarini aniqlash

taklif_param, _ = curve_fit(taklif_model, P, Qs)

a0, a1 = talab_param

b0, b1 = taklif_param

# Muvozanat narh

Pe = (np.sum(P) / len(P))

# Muvozanat talab hajmi

Qd_bar = talab_model(Pe, a0, a1)

# Muvozanat taklif hajmi

Qs_bar = taklif_model(Pe, b0, b1)

print("Muvozanat narh (Pe):", Pe)

print("Muvozanat talab hajmi (Qd):", Qd_bar)
print("Muvozanat taklif hajmi (Qs):", Qs_bar)
Natijada:

Muvozanat narh (Pe): 17.571428571428573

Muvozanat talab hajmi (Qd): 16.142857142857146
Muvozanat taklif hajmi (Qs): 18.714285714285715

Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari:

python
Copy
# Talab elastiklik koeffitsienti
talab_elastiklik = a1 * (Pe / Qd_bar)

# Taklif elastiklik koeffitsienti

taklif_elastiklik = b1 * (Pe / Qs_bar)

print("Talab elastiklik koeffitsienti:", talab_elastiklik)

print("Taklif elastiklik koeffitsienti:", taklif_elastiklik)
Natijada:

Talab elastiklik koeffitsienti: -0.11081154826306521

Taklif elastiklik koeffitsienti: 0.1225518002489904

Elastiklik koeffitsientlari, talab hajmi uchun negativ va taklif hajmi uchun pozitiv qiymatlarga ega bo'lganligi sababli, talab elastiklikli (esnek) va taklif elastiklikli (esnek) holatni ifodalaydi.