1 azərbaycan-tüRKİYƏ ƏlaqəLƏRİ son 20 İLDƏ: UĞurlar və İmkanlar

Dr. Elnur ASLANOV
Prezident Administrasiyasının
Siyasi təhlil və informasiya təminatı şöbəsinin müdiri
Azərbaycan-Türkiyə: 
dostluq, qardaşlıq və strateji tərəfdaşlıq
Ön söz

---

6
Azərbaycan-Türkiyə: dostluq, qardaşlıq və strateji tərəfdaşlıq
dəyişir. Lakin strateji düşüncələr hər zaman olduğu kimi obyektiv amillərə, 
o  cümlədən  dövlətin  yerləşdiyi  coğrafi  mövqeyə,  malik  olduğu  torpağın 
xüsusiyyətlərinə, təbii sərvətlərinə bağlıdır. Keçən əsrin əvvəlindən bu günə 
qədər uzun zaman keçməsinə baxmayaraq, Azərbaycan strateji əhəmiyyətini 
saxlayıb və hazırda regional siyasətin təyin edilməsində birbaşa iştirak edir.
1991-ci  ildə  Sovetlər  Birliyi  dağıldıqdan  sonra  Azərbaycan-Türkiyə 
münasibətlərinin yeni mərhələsi başlayıb. Hər iki dövlət arasında tarixi və 
etnik  köklərin  vahidliyinə  bağlı  olan  təbii  yaxınlaşma,  ümumi  maraqlar 
ətrafında  səylərin  birləşdirilməsi  müasir  qloballaşan  dünyada  mövcud  və 
potensial çağırışların aradan qaldırılmasına və gələcəyin möhkəm təməllər 
üzərində qurulmasına imkan yaradıb. Eyni zamanda, yeni dünya nizamında 
ədalətin əsas meyar kimi qəbul edilməsi, hər iki dövlətin siyasi fəaliyyətinin 
nail olmaq istədiyi əsas məqsədlərdən birinə çevrilib. 
Sirr deyil ki, Azərbaycan ərazisinin 20%-i qonşu Ermənistan tərəfindən 
işğal  edilib.  Dünya  birliyinin  bu  məsələdə  tutduğu  “ikili  standart”  möv-
qe  beynəlxalq  sülh  və  təhlükəsizliyə  zərbə  olmaqla  yanaşı,  Ermənistan-
Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həllini ləngidir, 
Ermənistanı  davamlı  surətdə  təcavüzkar  siyasət  yürütməyə  təşviq  edir. 
Beynəlxalq hüquq təcavüzkar dövlətin cəzalandırılmasını tələb edir. Çün-
ki heç bir dövlət digər dövlətin ərazi bütövlüyünə və siyasi müstəqilliyinə 
hərbi müdaxilə edə bilməz. Qardaş Türkiyənin 1993-cü ildə atdığı addımlar 
təqdirəlayiqdir. Ermənistan tərəfindən Azərbaycan ərazisinin  bir hissəsinin 
işğal  edilməsinə  cavab  olaraq  rəsmi  Ankaranın  təcavüzkar  dövlətlə 
sərhədlərini  bağlaması  leqal  bir  addımdır  və  Ermənistanı  beynəlxalq  hü-
ququn prinsip və normalarına boyun əyməyə vadar etmək məqsədi güdür. 
Dünya  birliyi  bundan  ibrət  dərsi  götürməli,  Ermənistana  qarşı  təsirləri 
gücləndirməlidir.  Bu,  bəşəriyyətin  gələcəyi  üçün  bir  zərurətdir.  Çün-
ki Azərbaycanın  ərazi  bütövlüyünə  qarşı  digər  bir  dövlətin  hərbi  gücdən 
istifadə etməsinə beynəlxalq birliyin laqeyd münasibəti hüquqi prinsip və 
normaların aliliyinə əsaslanan mövcud dünya nizamının pozulmasına, uzun 
illər ərzində dünya dövlətlərinin çətin səyləri nəticəsində əldə edilən uğur-
ların,  hüquqi  mexanizmlərin  sual  altına  alınmasına  təkan  vermiş  olur  və 
zərərli presedentin yaranmasına gətirib çıxarır. Bu məsələ Azərbaycan və 
Türkiyə tərəfindən beynəlxalq təşkilatlarda dəfələrlə qaldırılıb. Bu faydalı 
əməkdaşlıq çərçivəsinə Azərbaycan və Türkiyə parlament nümayəndələrinin 
multilateral çərçivələrdə sıx əməkdaşlıq fəaliyyətlərini də əlavə etmək olar. 
Tarix  siyasətçilər  tərəfindən  yazılmır,  tədqiqatçılar  tərəfindən  araşdı-
rılıb gələcək nəsillərə ötürülür. Lakin biz qarşımızda erməni təbliğat ma-

---