DALILNING TURLARI QAYSILAR?
Dalilning quyidagi turlari mavjud:
1.Haqiqiy dalil;
2. Yolg‘on dalil;
S.ToMiq dalil;
4. T o'liq bo'lm agan dalil;
5.Taxminiy dalil;
6. Isbotlanmaydigan dalil;
7. Isbotlangan dalil;
8. Jlmiy dalil va boshqalar.
DALIL VA HAQIQAT O’RTASIDAGI FARQ.
Dalil falsafiy kategoriyadir. Demak, u universal xarakterga ega bo‘lib, barcha narsa va hodisalarga taalluqlidir. U haqiqatni to'ldiruvchidir. Ba’zi olimlar dalilni haqiqat sinonimidir, deb tushuntiradilar. Bu kategoriyalar o ‘zaro yaqin boMsalarda, ular turlicha vazifalami bajaradilar. A w alo, haqiqat tushunchasi dalil tushunchasiga nisbatan keng m a’nodagi tushuncha bo‘lib, uning nisbiyligini qo‘shimcha dalillar bilan to‘idirish mumkin va hokazo. Haqiqatlar dalillarningyig‘indisidir.
INTUITSIYA NIMA?
Intuitsiya (lot. intuitio - sinchiklab qarayman) - haqiqatni dalil bilan isbotlamasdan, bevosita fahm-farosat bilan anglab olish qobiliyati; fikran ilg‘ab olish yo‘li bilan tajriba doirasidan chiqish, shaxsiy qobiliyati yoki bilib olinmagan aloqalar, qonuniyatlarni jonü shakida umumlashtirish.
2-bilet
QONUN VA QONUNIYAT.
Insoniyat paydo bo’lgadan buyon ma’lum bir qonun qoidalar asosida yashaydi. Qonunlar inson, jamiyat va davlat hayotini tartibga solish funksiyasini bajararadi. Avvalo qonun tushunchasiga to’xtalib o’tsak. Qonun tushunchasi haqida gapirar ekanmiz ko’z oldimizga birinchi bo’lib huquq va yuridik soha keladi. Davlat tomonidan chiqarilayotgan qonunlar haqida o’ylay boshlaymiz. Lekin qonunga ham yuridik jihatdan, ham falsafiy jihatdan ta’rif berish mumkin. Qonun-bu moddiy va ma’naviy hodisalarning ularning harakati rivojlanishi xususiyati va yo’nalishini belgilovchi ob’ektiv, muhim, zaruriy, barqaror va umumiy aloqasi. Qonuniyat qonunga qaraganda kengroq tushunchadir. Qonun muayyan sharoitda o’zini qat’iy va muqarrar tarzda namoyon etsa, qonuniyat bir qancha qonunlarning o’zaro aloqasi, o’zaro ta’siri sifatida namoyon bo’ladi.
Dostları ilə paylaş: |
