1-мавзу: Сиёсий психологиянинг предмети

 
1.“Muhit imiji”
- rahbarning uyi, ish xonasi, avtomashinasi kabilar asosida 
shakllanadi. 
2.
“Gobitar imiji
“ (lotin tilida bi abitus- tashqi qiyofa)- shaxsning tashqi 
qiyofasi- uning kostyumi, makiyaji, sochining ko’rinishi, uzugi va brasleti, 
chekayotgan sigaretasi, galstugi va boshqalar asosida shakllanadi.
3.
“Predmetlashtirilgan imiji” lider
ning tashkilotchilik faoliyati natijasi 
va tashkilot chiqarayotgan mahsulotlar asosida- 
 
rivojlanadi.
4.
“Verbal imij” -
nutq faoliyatiga ko’ra uning nima haqida va qanday 
so’zlasha olishi, yozishi natijasida o’sa boradi.
5.
“Kinetik imiji”
- noverbal nutqi, nutq jarayonida qo’l oyoq xarakatlari, 
mimikasi asosida shakllanadi. Haqiqiy lider doim o’z imijini dinamikasini esda 
tutib, uni o’rganib tug’ri, kerakli, ijobiy tomonga rivojlantirishga ongli ravishda 
shug’ullanishi lozim, agarda imijini salbiylashuvi vujudga kelsa, uning sabablarini 
obyektiv diagnostikalab zaruriy chora tadbir, operativ korreksion ishlar olib borishi 
maqsadga muvofiqdir. 
Liderning o’z-o’zini tarbiyalash omillari va mexanizmlariga quyidagilar 
kiradi: 

---

61 
1. O’z-o’zi bilan muloqotda bo’lish (o’zini konkret tarbiya obyekti sifatida 
idrok etish va o’zi bilan muloqotni tashkil etish cifatida); 
2. O’z-o’zini ishontirishlar (o’z imkoniyatlari, kuchi va irodasiga ishonish 
orqali, ijobiy xulq normalariga buysindirish); 
3. O’z-o’ziga buyruq berish (tig’iz va ekstremal holatlarda o’zini qo’lga 
olish va maqbul yo’lga o’zini chorlay olish sifatida);
4. O’z-o’ziga ta’sir yoki autosuggestiya (ijtimoiy normalardan kelib 
chiqqan holda o’zida ma’qul, qadriyatli ustanovkalarni shakllantira olish 
sifatida); 
5. Ichki intizom - o’z-o’zining boshqarishning muhim mezoni har doim har 
yerda o’zining barcha harakatlarini muntazam ravishda korreksiya qilish va 
boshqarish uchun zarur sifatdir.
Aytib o’tilgan o’z-o’zini boshqarish mexanizmlari orasida psixologik 
nuqtai nazaridan o’z-o’zi bilan amalga oshiriladigan 
ichki dialog
alohida o’rin 
tutadi. Bu oddiy qilib aytganda, insonning o’zi bilan gaplashishdir.
Aslida bu qobiliyat bizning boshqalar bilan amalga oshiradigan tashqi 
dialoglarimiz asosida rivojlanadi, lekin aynan ichki dialog regulyativ rol o’ynaydi. 
Faqatgina o’z-o’ziga obyektiv baho bera oladigan shaxs, o’zining 
individualligini to’g’ri tushunadi, o’z-o’zini to’g’ri nazorat etadi, ijobiy munosabat 
o’rnatib, muloqotga intiladi va o’z-o’zini to’g’ri maqsadga muvofiq tarbiyalay 
oladi. Bunda bo’lajak rahbarga uning psixologik bilimlari (psixika va ong haqida, 
psixik holatlar va jarayonlar haqida, shaxsning individual - tipologik sifatlari 
haqida va boshqalar), malaka va ko’nikmalari vosita sifatida yordam beradi.