67. Endogen va ekzogen o‘zgaruvchilar qanday xususiyatlarga ega?

71. Qanday qilib modelning standart shakli keltirilgan shaklda ifodalanishi mumkin?
Modelning standart shakli keltirilgan shaklda ifodalanishi uchun, o‘zgaruvchilar y = a + bx shaklida berilgan bo‘lishi kerak. Bu shaklda, y o‘zgaruvchisi, a sabiti, b ko‘rsatkich o‘zgaruvchi va x o‘zgaruvchisi ko‘rsatiladi. Shu bilan birga, o‘zgaruvchilar normal tarzda taqsimlangan bo‘lishi kerak. Bunday shaklda modelni ifodalash, modelning tushuntirilishi va natijalarni tafsilotli tahlil qilishga imkon beradi. Ekonometrikaning asosiy tushunchalari "obyekt", "o'zgaruvchi" va "model"dir.
Iqtisodiy "obyekt" - bu har qanday xo'jalik yurituvchi subyektdir.
• O'zgaruvchi - bu obyektning iqtisodiy faoliyati jarayonida turli qiymatlarni qabul qilishi mumkin bo'lgan miqdoriy xarakteristikasi.• Model - bu grafikalar yoki jadvallar to'plami, yoki obyektning barcha o'zgaruvchilarini bog'laydigan matematik tenglamalar va tengsizliklar tizimi.Kuzatilayotgan obyektlarni har tomonlama o'rganish maqsadida tabiatda va jamiyatda yuz beradigan jarayonlarning modellari yaratil- moqda. Shu maqsadda obyektlar hamda ularning xususiyatlari kuzatiladi va ular haqidagi dastlabki tushunchalar shakllanadi. Ushbu tushunchalar oddiy so'zlashuv tilida, turli xil suratlar, sxemalar, belgilar, grafikalar yordamida ifodalanishi mumkin. Ushbu tushunchalar modellar deb ataladi.Model so'zi lotincha modulus o'zidan kelib chigangan bo'lib, o'lchov, me'yor (norma) degan ma'noni anglatadi.Keng ma'noda, model obyekt yoki obyektlar tizimining modelidir. Model tushunchasi biologiya, tibbiyot, fizika, geografiya va boshqa fan- larda ham qo'llaniladi.
Jamiyatdagi va iqtisodiyotdagi obyektlar matematik modellar yorda- mida kuzatilishi mumkin. Ushbu konsepsiya modellashtirish deb ataladi.Iqtisodiy model iqtisodiy obyektlarning soddalashtirilgan nusxasi. Bu modelning hayotiyligi, modellashtirilgan obyektga aniq muvofiqligi ham muhimdir. Biroq, bitta modelda o'rganilayotgan obyektning barcha jihatlarini aks ettirish mumkin emas. Shu sabab jarayonning eng xarakterli va muhim belgilari aks ettiriladi.