9 – mavzu. Logopediya tarixi kursining maqsad va vazifalari Ma’ruza rejasi 1

logopediyasi, o’smirlar va katta yoshdagilar logopediyasiga bo’linadi.

Logopediyaning asosiy maqsadi nutkida nuqsoni bor shaxslarni ukitish,
tarbiyalash va qayta tarbiyalashning ilmiy asoslangan sistemasini ishlab chiqish,
shuningdek nutq nuqsonining oldini olishdan iboratdir. Logopediya fani optimizm
va chuqur insonparvarlik bilan yo’g’rilgandir. U nutqida nuqsoni bor bolalarning
shaxs sifatida har tomonlama rivojlanishi uchun qulay imkoniyatlar yaratib beradi.

---

---

I.P.Pavlovning birinchi va ikkinchi signal sistemalari orasidagi o’zaro ta’sir

haqidagi, shartli reflektorlik aloqalarining shakllanish qoidalari haqidagi
nazariyalari, P.K.Anoxinning funktsional sistemalar haqidagi ta’limoti, ruhiy
funktsiyalarni dinamik tarzda cheklash haqidagi ta’limot (I.M.Sechenov,
I.P.Pavlov, A.R.Luriya) va nutq faoliyatining zamonaviy neyropsixolingvistik
nazariyalari haqidagi ta’limot logopediyaning tabiiy-ilmiy, psixofiziologik
asosidir. I.P.Pavlov ta’limotiga muvofiq nutq bosh miyaning murakkab
psixofiziologik funktsiyasini, uning ikkinchi signal sistemasini o’zida namoyon
etadi. Bu esa signallarning signali sanaladi.
Birinchi va ikkinchi signal sistemalari bir-biri bilan uzviy bog’langandir.
Ikkinchi signal sistemasi birinchi sistema asosida shakllanadi. Ammo
keyinchalik ikkinchi signal sistemasining birinchi signal sistemaga tartibga
soluvchi ta’siri namoyon bo’ladi. So’z alohida xususiyatning signali,
umumlashtirish, mavhumlashtirish qurolidir. Birinchi va ikkinchi signal sistemalari
orasidagi o’zaro murakkab aloqalarni hisobga olish nutq buzilishini tuzatish,
buzilgan nutq va nutqsiz funktsiyalarning o’rnini bosish ustida samarali logopedik
ish olib borish uchun imkoniyat yaratadi.
Logopediya fanining quyidagi vazifalarini ajratib ko’rsatish mumkin:
1. Nutq buzilishining turli shakllarida nutq faoliyatining ontogenezini o’rganish.