A k ġ f k a m a L
Yüklə 10,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Həyat Ģirindir, can Ģirindir. onlardan da Ģirin Ģey var: o Vətəndir.
M ü ə l l i f güclü döyüş getdiyini gördük. Əvvəlcə nə baş verdiyini başa düşmədik. Kim idi oradakılar? Qarlı zirvədə iki nəfər dağın zirvəsindən qaçaraq özlərini qarlı dərəyə atdıqlarını və onlardan bir qədər sonra 15-20 silahlının onların arxasınca qaçdıqlarının şahidi olduq. Sonra həmin əsgərlərin qayıdaraq dağın zirvəsində oturduqlarını müşahidə etdik. Onların düşmən olduqlarını yəqin etdim. Bir neçə saniyə ərzində baş verən bu döyüşü uzaqdan izləyirdik. Düşmən keçdiyimiz yolun 200 metrliyində, arxa tərəfimizdə mövqe tutmuşdu. Orada düşmən mövqelərinin olmasını isə bizim kəşfiyyatçılar aşkar edə bilməmişdilər. Deməli biz gecənin qaranlığında dağın yamacı ilə düşmənin iki yüz metrliyindən keçmişdik. Məsafə uzaq olduğundan avtomat güllələri səmərəsiz idi. Birdən düşmənin mövqe tutduğu zirvədən xeyli aşağıdan dərədən baş leytenant Hicran Abbasovun məni və Xalidi çağırdığını eşitdik. O, düşmənin arxadan gəldiyini bizə bildirdi və qarlı dərədə görünməz oldu. Hər şey aydın oldu. Sən demə, artilleriya zabiti baş leytenant Hicran Abbasov iki əsgərlə-Qurban və Aqil Heydərovla dağa qalxarkən qəfildən ermənilərlə qarşılaşmışdı. Döyüşə-döyüşə geriyə çəkilərkən rabitəçi Aqil düşmən gülləsinə tuş gəlmiş və həlak olmuş, H.Abbasovla Qurban isə özlərini qarla dolu dərəyə ataraq xeyli aşağılara yumalanmış və labüd ölümdən xilas olmuşlar. Mən minatanı arxa tərəfə-həmin Susuzluq dağındakı ermənilərə tərəf-tuşlamağı əmr etdim. Dalbadal atılan mərmilərdən bir neçəsi düşmən mövqelərinə düşərək onları pərən-pərən saldı. Düşmən ölən və yaralananları qoyaraq qaçdı və dağın o biri üzünə aşaraq görünməz oldular. Lakin ermənilər dağın yüksəkliyini hələ də əllərində saxlayırdılar. Ratsiyada komandir bizi çağırırdı: “Göyçə-2, mən Göyçə birəm, qəbul”. Biz cavab verdik, komandir minaatanı kəndə gətirməyi əmr etdi. Biz arxa tərəfimizin-dağın zirvəsinin ermənilər tərəfndən tutulduğunu komandirə bildirdik. Komandir yenə əmr etdi ki, biz minaatanı söküb kəndə gətirək. Biz minaatanı cəld söküb kəndə tərəf endik və yenidən minaatanı quraraq düşmənin qaçıb uzaqlaşan döyüş maşınına atəş açdıq... Bozlu, Babaşlar və Təkəqayası kəndləri 20 dəqiqəlik döyüş zamanı düşməndən azad edildi. Düşmən 30 nəfər itki verərək qaçdı. Döyüşdə Telman Abutalıbov, Qalib Məmmədov, Nadir Əkbərov, Əziz Abbasov, Vidadi Allahverdiyev, Nemət Şükürov, Qənimət Süleymanov, Mürşüd Məmmədov, Mikayıl Rzayev daha çox qoçaqlıq göstərdilər. Iki əsgərimiz-Yusiflə, Vüqar yaralandı. Kəndin yüksəkliklərində mövqe 202 tutmuşduq. Biz-zabitlər bir-birimizi qələbə münasibəti ilə təbrik edirdik. Ac və yorğun idik. Dincəlmək əmri verildi. Mən komandirin yanına gələrək qələbə münasibəti ilə onu təbrik etdim. Təpəlikdə oturduq. Leytenant Z.Hüseynov mənə dedi ki, əmin oğlu Habil də burdadır. Əsgər Kamalov Habili çağırıb görüşdüm. O, bildirdi ki, hospitaldan qayıdaraq birbaşa döyüşə gəlib. Əsgər və zabitlər çantalarında olan axırıncı tikələrini çıxarıb bölüşdürdülər. Bu çox az idi: hərəyə bir tikə düşdü. Ermənilərdən az miqdarda yağ və şəkər əldə etmişdik. Çörək yox idi. Bundan da vacib olan isə güllələrimizin azalması idi. Yuxarı komandanlıqla ilə əlaqə saxladıq; tapşırığın yerinə yetirildiyini və hücumu davam etdirmək üçün çörək və patron lazım olduğunu bildirdik... Taborun qərərgah rəisi Fehruz Alışovla və onun dəstəsi ilə heç bir əlaqə yarada bilməmişdik. Onlar Alaxançallı istiqamətindən Murovdağ silsiləsini aşaraq İlyaslar və Lev kəndinə hücum etməli idilər. Onlar nə ratsiya ilə çağırışlara cavab verir, nə də İlyaslar kəndi istiqamətində görünürdülər. Axşamüstü ermənilər 4 ədəd zirehli texnika və 500 nəfərədək ehtiyatda olan canlı qüvvə ilə hücuma keçdilər; onlar itirilmiş mövqelərini geri qaytarmaq istəyirdilər. Lakin yüksəklik bizdə olduğuna görə düşməni yaxına buraxmır, itkilərə məruz qoyurduq. Minaatanın mərmisi və güllələrimiz azalmışdı. Yalnız pulemyotlardan atəş açırdıq. Düşmən artıq toplarla və minaatanla mövqelərimizi vururdu. Biz yuxarı komandanlıqdan patron və kömək istədik. Briqada qərərgahından bizə heç bir köməyin gəlməyəcəyini və sursatın göndərilməsinin qeyri- mümkün olduğunu bildirdilər. Biz vertalyotla yaxınlığa patron gətirilməsini xahiş etdik. Lakin vertalyotlarla da bizə patron göndərmədilər. Biz mühasirədə döyüş apardığımızı və vəziyyətin çıxılmaz olduğunu, bizə çörək yox, patron lazım olduğunu bir daha bildirdik. Bu vaxt ermənilər yenidən əks-hücuma keçdi. Düşmən minaatanla atəş açırdı. Mən kəndin içərisində bir evin qarşısına toplaşmış zabit və əsgərləri evin arxasına çəkilmələri üçün komanda verdim. Biz evdən bir qədər uzaqlaşmışdıq ki, düşmən mərmisi bayaq bizim dayandığımız yerə düşdü. Hər tərəf tüstü və toz içində qaldı. Tüstü çəkiləndə biz bir qədər yuxarı qalxmışdıq. Heç kim yaralanmamışdı, itki yox idi. Leytenant Əziz Abbasova minaatanı yuxarı təpəliyə çıxarmağı və düşmən mövqelərinə və yola atəş açmağı tapşırdım. Elə bu vaxt ermənilərin Bozdu kəndinin aşağısından dərə ilə irəlilədiyini gördüm. Düşmənin qarşısını kəsmək üçün Bozlu kəndinin quzey tərəfində dərənin kənarında qarlı meşədə mövqe tutmaq üçün dörd əsgərə-Vidadi, Nemət 203 Bu torpağı qoruya bilmirsənsə, deməli öz ailəni də qoruya bilmirsən. M ü ə l l i f və daha iki əsgərə tapşırıq verdim və özüm də onlarla qarlı dərəyə endim. Buradan kəndin aşağı tərəfi aydın görünürdü. Oradan arxa tərəfimizə keçmək istəyən erməniləri atəşə tutduq. Ermənilər pulemyotla bizə atəş açdılar. Tozağacına söykənib atəş açırdım. Düşmən bizim atəşimizlə dayandırıldı və yüksəklikdən istifadə edərək sağ cinahda nəzarəti öz əlimizə aldıq. Bizim durduğumuz yerdən bizimkilər görünmürdü, lakin atəş səslərindən məlum olurdu ki, sol cinahımızda-kənddə güclü döyüş gedir. Bir azdan batareyanın əsgərləri minaatanla da atəş açmağa başladılar. Ermənilər yaxınlaşmağa cürət etmədilər. Bir neçə dəqiqədən sonra atəş səsləri kəsildi və Bozlu və Təkəqaya dərəsinə sükut çökdü. Əsgərlərdən birini göndərib komandirə məlumat vermək istədim. Meşənin yuxarısına qədər qara bata-bata çıxmış əsgər oradan bizi çağırdı ki, tabor geriyə çəkilir, tez yuxarı çıxın. Biz qarlı meşə ilə ağac və kol budaqlarından tutaraq yuxarı qalxdıq. Bozlu kəndini məcburi olaraq tərk etmiş tabor artıq dağ cığırı ilə Murovdağın ətəklərinə qalxırdı. Tabora əlavə qüvvə və sursat verilmədiyindən geriyə çəkilməyə məcbur idi. Biz də onların arxasınca Murov dağına tərəf üz tutduq. Geriyə çəkilməyi biz heç vaxt ağlımıza gətirməzdik. Çünki əzab- əziyyətlə, 60-70 km məsafədə qarlı dağları aşaraq bir neçə kəndi düşməndən azad etmişdik. Döyüşü davam etdirmək üçün bizə sursat lazım idi. Hərbi sursatı göndərmək üçün yuxarı komandanlıq heç bir iş görmədi. Ələ keçirdiyimiz mövqeləri tərk etmək bizim üçün çox çətin idi. Mühasirə vəziyyətindən çıxmaq və bundan başqa ac, yorğun, yuxusuz, şaxtada, qarın içərisində təzədən amansız Murov dağına qalxmaq-ölüm demək idi. Əfsanəvi bir yürüş edib, döyüşərək azad etdiyimiz mövqelərdən geriyə-Murova doğru çəkilirdik. Mərmisi qurtarmış minaatanı götürməyə taqətimiz qalmadığı üçün onu Bozlu kəndinin üst tərəfində qarın içərisində gizlətdik. Susuzluq dağının yamacı ilə gedir, dağın zirvəsində mövqe tutmuş ermənilərlə hər an qarşılaşacağımızı fikirləşirdik. Başqa yolumuz yox idi. Aşağı uçurum, qarla dolmuş keçilməz dərə idi. Döyüşə-döyüşə dağ yamacını keçməli idik. Düşmən mövqelərinə 5-6 yüz metr qalmışdı. Bu zaman qar çovğunu başladı. Hər tərəfi qar-boran bürüdü. 5-6 metr məsafə güclə görünürdü. Külək qar dənələrini üzümüzə çırpır, hərəkətimizə maneçilik törədirdi. Lakin bu çovğun düşməndən yayınmaq üçün bizə tanrı tərəfindən verilmiş bir fürsət idi. Biz ermənilərin mövqe tutduqları Susuzluq dağının zirvəsindən 200 metr aşağıdan yarım saat ərzində keçdikdən sonra qar-boran dayandı. Yaylaq damlarının yanına çatanda artıq qaranlıq düşmüşdü. Düşmən bizi 204 top atəşinə tutmuşdu. Ünvansız olaraq atılan və dağ yamaclarında Yüklə 10,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|