Abdumannonov Sardor 730-23 guruh Falsafa fanidan mustaqil ish Mavzu: Bilish metodologiyasi: asosiy tushunchalar


Bilish inson izchil va ijodiy faoliyatining ijtimoiy jarayoni bo‘lib, unda tashqi



Yüklə 63,27 Kb.
səhifə2/8
tarix07.01.2024
ölçüsü63,27 Kb.
#205708
1   2   3   4   5   6   7   8
Mavzu Bilish

Bilish inson izchil va ijodiy faoliyatining ijtimoiy jarayoni bo‘lib, unda tashqi
dunyoning ideal obrazlari yuzaga keladi va bilish maqsadi bo‘lgan bilim
shakllanadi.
Bilish predmeti – bu izlanayotgan fikrning diqqat markazidan o‘rin olgan
muayyan jihatlar. Masalan, inson juda ko‘p fanlar – biologiya, tibbiyot,
psixologiya, sotsiologiya, falsafa va hokazolarning tadqiqot ob’ekti
hisoblanadi. Biroq ularning har biri insonni o‘rganishga o‘z nuqtai nazaridan
yondashadi: masalan, psixologiya insonning ruhiyati, ichki olami, xulq-
atvorini, tibbiyot – insonning kasalliklari va ularni davolash usullarini
o‘rganadi va h.k. Binobarin, tadqiqot predmetiga tadqiqotchining muhim
mo‘ljali kiradi, ya’ni u tadqiqot vazifasi nuqtai nazaridan shakllanadi.
Ma’lumki, inson tarix yaratuvchisi, sub’ekti hisoblanadi, o‘z tarixiy
mavjudligining zarur shart-sharoitlari va asoslarini o‘zi yaratadi. Ijtimoiy-
tarixiy bilish ob’ekti odamlar tomonidan nafaqat o‘rganiladi, balki yaratiladi
ham, demak, ob’ektga aylanishdan oldin u yaratilishi, shakllantirilishi lozim.
GNOSEOLOGIYANING MOHIYATI VA MAZMUNI. «Gnoseologiya» - sof
falsafiy kategoriya. Uning nomi yunoncha gnosis – bilim, ilm va logos –
ta’limot, fan so‘zlaridan kelib chiqqan. So‘zma-so‘z ma’nosi - «bilish
haqidagi ta’limot (fan)», «ong haqidagi ta’limot (fan)». Falsafiy
adabiyotlarda, shu jumladan falsafiy qomuslar va lug‘atlarda
«gnoseologiya» atamasi «bilish nazariyasi» deb tarjima qilingan.
GNOSEOLOGIYADA QUYIDAGILAR O‘RGANILADI:
1)insonning dunyoni bilish imkoniyati;
2) insonning o‘zlikni anglash jarayoni;
3)bilishning bilmaslikdan bilim sari yuksalishi,
4)bilimlar tabiati va ularning mazkur bilimlarda aks etuvchi narsalar bilan

Yüklə 63,27 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin