ohangida kecha jimgina pinakka ketgan. Yupqa oy nuriga o ‘raigan bog‘chalar kuzning salqin nafasidan yengil titraydi. Xonalarda chiroqlar yoqig‘liq. Mulozimlar, xizmatkor ahli, har vaqt bo'lib turadigan mehmonlar, yaqinlar biron narsa bilan mashg‘ullar. Sohib Doro qalamni siyohdonga botirib, ko‘zlarini yumib, qofiya qidiradi. Xizmati va sadoqati bilan bu dargohda soqolini oqartirgan Shayx Bahlul o ‘z xo‘jasining devonini o ‘qiydi. Bir xonada shatranj havaskorlari qizg‘in o ‘yin bilan band. Bir xonada hisob-kitobga epchil mulozimlar shoirning kundalik xayri ehsonlari uchun sarf bo‘lgan mablag‘larini daf- targa yozib, hisoblaydilar. Hovlida otboqar sodda xalq qo‘shig‘ini kuylab, asta kezadi. Shoir o ‘z xonasida tanho o ‘tiradi. Nechundir umr quyoshining shomga kirayotganini u keyingi vaqtlar- da, yolg‘iz qolarkan, ko‘proq o ‘ylay boshladi. 0 ‘lim do‘stlami bir-bir chaqirmoqda. Hasan Ardasher qani? Pir Muammoiy, jonajon Muhammad Said pahlavon qani? Jomiy qani? Bulami o ‘ylarkan, qalbida dard 482
mavjlanadi. Bu — o'iimdan qo‘rqqanidan emas, balki hali qilmoqchi bo‘lgan ishlaming, yozilmagan mavzu- laming ko‘pligidan... So‘nggi yillaming tashvishlari, iztiroblari, mehnat oltmishdan oshgan shoimi oyoq- dan chalayozgan edi. U taqdiming rang-barang jil- valarini ko‘rdi. Nash’asini ham, qayg‘usini ham ayni donishmandona tur va qarash bilan kechirdi: Gahi topdim falakdin notavonlig‘, Gahi k o ‘rdim zamondin komronlig‘. Base isig sovuq ko ‘rdim zamonda, Base achchig\ chuchuk totdim jahonda.
