Atalar deyir
Yüklə 13,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
r:
şanslar
. t ə sadüfl ə r ). d əğişmə yi ist ə y ə n, d
əğintilər yardımı . (
d əğintilə r: şanslar
. t ə sadüfl ə r).
d əğişmə
zi unuts ən, yalnız ölmüş dəğişmə z. d
nd ə
dünyavı , dünya d əğişmiyə c ə k. d əğmə ( ras g
ə l ə ) kişi öz olmaz, , yadla yağuq düz olmaz: h ə r g ə l ə n ə öz dem ə , h ə r ged
ə ni, qov dem ə .
əğmə bana, d
əğmə yim sana: sana zarar verm ə y
n ə s ə nd ə dokunma, zarar verme. (Bayram Özdemir). d əğməz kişi sevdinsə, sayqısızlıq gördünsə, unut sil at yadından . d əğmə zini sev ərsin, acıların çə k ərsin, aldandığın görə rsin. 422. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d əğsə ə li altun olur tansuq n ə, bassa ayağ kanğu olur tansuq yə r.
(h ə r n ə y ə
əl vurur altun olur, ayaq basdığı kana (kanğa, mə ’d ə n ə ) dönür). (kanğu : kan. m ə ’d ə n). (tansuq: müq ə dd
s). (n ə : n ənğ . varlıq)
. d ə hl ə
gözün sakıncana bax mə n ə, çaşma ə lin tuta bil ə r özg ə sin
. (d ə hl ə : tarazla). ( sakıncana : ehtiyatla). d ə
ə z ə n tox g ə z ə r.
(yaşamda insafı güdən, dinc yaşar) . d ə k g
ə z ə n, tox durar. ( d ə k: g ə ə n ). d ə l ə k yoxsa dolab dönm ə z. (
dünyanın işi fuzulsuz açımdan düşə r). (dolab: dünya ).
d ə li ( abdal ) toydan, uşağ oyundan doymaz . d
li ''bizd ən'' gen durmaz, ''biz'' tapmasa, diş durmaz . d
. d ə li d ə li görünc ə, sobasın saxlar . (saxlar: işlə tm ə z. gizl ə d ə r) (soba: d əğə n ə k) ( əş netə likd ə
olan iki kişi, birbirinə
qarşı durmaqdan çə kin ə r). d ə li d ə liçi, xoca ölüçü. d ə
ə lid
ən xoşlanar, xoca ölüdə n.
d ə li d ə lil aramaz!. d ə
ə lini gör
ə nd ə çomağın gizlə d ə
d ə li d ə liy
ə
qoşulsa, göydə n d ə y ə n ək yağar . 423. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d ə li g əzir dünyanı, uslu onun bayranı . (
: heyranı) . d əli hoyu, qız toyu sevə r. d ə li il ə
qudurmuş ortaqdılar . d ə li il
ə
ötüşmə n, ell ə r onil ə
düşmə n. ( ötüşmə n: ötüşmə
y ə n. keçinm ə y ə n ) . {d ə liy ə
qarşı yanqılanmaz . ( yanqılanmaz : şikayə tl ə n ə m ə z)} . d ə li il
ə
uşaq yarqac ( m ə hk ə m ə ) götürm ə z. d ə li il ə , n
ə axdar, n ə
. d ə li in ə yin, d ə li d
ə buynuzu olar. d əli könlüm darıxma çox yurdunda, yad ellə rd ə yurd salma, göb ək qanım yurdumda. , yaslı günüm, gülə r üzüm, h ə rn
varım
yurdumda. d əli könlüm sevinsizin kişidən, dış eyləyib, ıraq eylə özünü. (sevinsizin: m ə
ə bb ə tsiz). d ə li könlüm talvasama, dinc ə k yerim yurdumda, oxu öğrə n çin ür
ə kd ən, adım sanım yurdumda, qış qutarıb gögrə p gil ən, coşqun yazım yurdumda yazım , yaslı günüm, gülə r üzüm h ə rn ə
varım yurdumda, yad ell
ə rd ə yurd yasalma, göb ək qanım yurdumda . d
. 424. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d əli qız deyə r: anasız olaydım, bə d ə
ə lin dey
ə r:
qaynanasız . d ə li özün oda, g ə nc özün moda vurar. d ə li vurqunun gec ə si, qara çill ə d
yerinin ışığın saçar . d əli yadına daş salmayın . d ə li yel yelk ən yırar, dəli at ovsar qırar . (
yırar : cırar ). d ə li, törün verm ə z ( d əli başköşə sin verm ə z ). d ə lic ə sev ə n, itic
ə
qırılır . d ə lic ə sin ə sev
ə nl ə r, kötüc ə sin ə
ayrılır . d ə liçinin dosdu çox olar. ( d ə liçinin: d ə li sevicinin. d əlibazın ).
d ə lid ə dinm
ə y ə n ə d ək, ağıllı görünür . d ə lik qulaq n ə
z ?. d əlik tava yağ tutmaz, çürük taxda mıx tutmaz . d əliqanlı qorxu, oğru doğru bilmə z. d əliqanlılar ölə r ölm ə k üçün. d əliqanlıya yaş yazılmaz, evlə nm ə
ə
sayılmaz . d əliqanlıya yaş yazılmaz, evlə nm ə k günl ə
sayılmaz . d ə lil ər edmiş, tə lb ə
ər baxmış . (d ə lil ə r: d əliqanlılar . igidl ə
ə lb ə l ə r: t ə mb ə ll ə r).
425. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d ə lil ə r önün yel ə qoy.
(d ə lilik ed ə n ə qarşılıq vermə ). d
lil ə r sözü, - sevs ə nd ə sev ə c ə m, sevm
ə s ə nd ə . ( d ə lil ə r: aşıqlar
. vurqunlar ).
d ə liligin donu var, h ə r n
ə yins
ə yolu var. d əlini oynatmağada, gə r ə kli b aş gə r ə k. d əlinin daşı, çə lik d ə l ə r.
d ə linin gücün ə
bax, başına yox . d ə linin könlü dilind ə , bilg ə nin dili könlünd ə .
ə lirm
ək inanmaq deyil, sevişmə k d
ə lirm
ə k deyil. eşq bir durum durur, yox inanc olur. d ə
ə lisiz toy. ( on kişi bir ara gə li, arada var biri d ə li).
d ə lisiz el olmaz. elsiz d ə li.
d ə liy ə
baxıb də li olma. d ə liy ə h ər yanda yer tapılar . d ə liy
ə hoy ver, ə lin
ə bel ver. d ə
ə isti soyuq d əğişmə z. (
d əğişmə z: f ərq edmөz ). d
liy ə
qanun yazılmaz . d ə liy
ə
qarşı yanqılanmaz . (
: şika
y ə tl ə n ə m ə z). {d ə li il
ə
ötüşmə n, ell
ə r onil
ə
düşmə n. ( ötüşmə n: ötüşmə
y ə n. keçinm ə y ə n)}. d ə liy ə öz b ə lasi b
ə sdir.
426. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d ə liy ə
savaş bayram, iğidə
savaş qayrağ . ( qayrağ : qeyr ə t. qayırma, başarma, edm
ə gücü). (d əli üçün savaş dalaş toy gə lir. d
əlinin işi qavqa sava
şdır, ama igid, ərkişi üçün savaş, kimliyin, qeyrə tin
qorumaqdır ).
d ə liy ə yel ver, ə lin
ə
bel, dünyanı bellə sin töksün ora. d ə liy ə yel ver, ə lin
ə bel.
d ə liy ə yel,
ə lin
ə bel.
d ə liyl ə
dalaşma, çalıya dolaşma . d ə liyl ə
uşaq, düşük quşaq . ( düşük quşaq : tumanı düşük . burda anlam gen
ə tm ə si, onlardan n ə des ən, çıxar . gözl
ə nilm
ə lidirl
ə r).
d ə liyl ə
uşaq, sıçanla muşaq . ( muşaq : pişik ). (evr
ən başa çevrilir) . d əm alınsın, qəm qavılsın . d ə m bu d
ə mdi, yey içib dünd ə n dem
ə , ertiki günd ə ə m yem
ə . (ertiki günd ə n: q abağki gündə n. keç ə
ə n dün
ə nd ə n). (ötün: keç). d ə
ə k ə n q ə m ç ə km ə z . (d ə m ver ə n: d ə m ç ə k ə n: yaşamla ayaq olan) . d
m ver ə n q ə m ç
ə km ə z . (d ə m ver ə n: d ə m ç ə k ə n: yaşamla ayaq olan) . d
mi var d ərmanı yok . (tiry
ə k).
d ə mir d əmiri döğə r, biri isdi biri soyuq. d əmir döğə n d ə mirçi, g ə p g
ə pl ə y ə n g ə pirçi (
olur ).
427. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d ə mir islanmaz, d ə li uslanmaz ( ağıllanmaz ).
d ə mir islanmaz, d ə li uslanmaz. ( uslanmaz: ağıllanmaz ). d
r. ( dil əyi düşmə k: işi düşmə k). d
b ə rkiy ə r.
d ə mir tav ında, hə rn ə çağında
. (qırnadan su axırkən qabı doldur) . (çeşmə
d ə n su axark ən qabı doldur . (hern ə
zamanında yapılır) . d əmir tavında, iş çağında . d ə mir, tovla b ə kiy
ə r.
d əmirçi atı, taxovsuz olur . (
d ə mirçid ə
altın dəğə r tapanmaz. d ə
ə mirl
ə y umuşat . d ə miri döy ə n d ə mirçi olar. d əmiri oğraq edə r olsa ç ə kic altundan. d əmiri tavında döy . d
miri tovday t əp, işi yoxlay yap . (tovday: tavday. tovunda. tavında . isti isti). d ə
əmir yumşatar . d əmiri, tavında bas . d ə n ç
əkib salar duzağa, könlə uyma ç
ə k ər uzağa . ( könl ə : h
ə v ə s ).
d ən daşlısı də rman bil ən dartılar . (
əğirman
). 428. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d ə n s əpilir duzağa, quş gedməsin uzağa . (çin: d ə n. d
ə n ə ). d ə n ək, iki daşlı, sevgi, iki başlı . (h ə
ə yi d
ə n ə m ə y ə d ə n ək daşı, ölçüt, me'yar g ə
ə kir. çin sevgid ə
. (sevgi daşı, tə
kc ə
başda daşınmaz, iki könül çırpınmasa alınmaz) . d ə n ə n ə miy ə n n
ə rsiy
ə n ə giriş, nə inan, n ə güv ə n.
d ə n ənmiş iş, də n ə nm əmiş bilgidən yeğ basar . d
ng əli qıl qarşılıq, giley uçsun aradan . d
ngi yoxdur evr ə nin h ə r g
ə l ə nl ə çevr ə nir.
(d ə ngi: m ədarı
. e'tibarı) . (çevr ə n ə r: fırlanar) . d
nglikl ər aranmaqla tapılmaz, də nglikl ə
( d ə nglikl ə r: ə dal ə t dediyin ). d
ni bizd ən, başqası dartar, özgə si yey ə
d əni görmüş, quş olan, yox duzağı . (quş beyinli, sadə , d ə ni görür). d ə niz çömç ə il
ə
boşalmaz . d əniz dalqasız, dağ dumansız olmaz . d əniz daşsa, dalay boğular . (dalay: çöl. s ə hra).
d ə niz döndü x əşil (xaş) oldu, uğursuza qaşıq çatmadı . d əniz görür meşə
eşidir . 429. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d əniz kimi xoşgörülü, topraq kimi alçaqkönül, yuturqan, dağ kimi ulqarlı, sel kimi ilqarlı, eykuluq, yardamda axarsu tə k,
ısıq ısğutda
gün əş kimi, dos kə s kütün örtm ə d ə gec
ə kimi,
qızıb öfgə d ə ölü kimi ol. ( Yüklə 13,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|