Ayələrin Tərcüməs(n)i
Yüklə 6,43 Mb.
|
|
AYET LE RİN hədislər IŞI ĞIN DA şərhi Sü nen-i Əbu Da vud'da en sar lı bir ka dın olan Əsmə bin t-i Ye zid b. es-Se ken'in şöy le de di ği ri va yet edi lir: "Re su lul lah za ma nın da, ko cam be ni bo şa dı. O sı ra da bo şan mış ka dın üçün id det bek le me zo run lu lu ğu yok tu. Ko cam be ni bo şa yın ca, bo şan mış ka dın la rın id de ti ne iliş kin bu ayə in di: 'Bo şan mış ka dın lar ken di ken di le ri ne üç te miz len me sü re si bek ler ler.' Hak kın da id det hük mü enən ilk bo şan mış ka dın oy du.[120] Tefsir'ul-Ayyaşi'de, "Bo şan mış ka dın lar ken di ken di le ri ne üç te miz len me sü re si bek ler ler." aye ti ilə il gi li ola rak Zü ra re'nin şöy le de di ği ri va yet edi lir: Ra bi at'ur-Re'y'in şöy le de di ği ni duy dum: "Be nim gö rü şü me gö re, yü ce Al lah'ın Quranda be lirt miş ol du ğu "el-kuru" ke li me si, iki ay ba şı ka na ma sı ara sın da ki te miz lik halı an la mı na ge lir. Ay ba şı ka na ma sı de ğil." Bu nun üze ri ne İmam Məhəmməd Misin (ə.s) ya nı na git tim və Re bia'nın söz le ri ni ona ak tar dım. Ba na de di ki: "O ken di gö rü şü ilə ko nuş ma mış tır. Ona Əlidən (ə.s) bir ri va yet ulaş mış tır." O za man de dim ki: "Al lah, işlərini nizama qoysun, Əli (ə.s) mi bu nu söy le miş tir?" Bəli, de di. Əli, el-kuru, te miz lik hali dir. O sı ra da qan top la nır və vak ti ge lin ce də dı şa rı atı lır di yor du. Bu nun üze ri ne de dim ki: Al lah işlərini nizama qoysun. Bir adam iki ədalətli şa hi din hu zu run da, cin sel bir leş me de bu lun mak sı zın, te miz lik halindey ken bo şar sa, nə la zım ge lir? Bu yur du ki: Ka dın üçün cü ay ba şı halına gir di ğin de id de ti so na er miş olar. Ar tık ev len me si ne bir en gel kal ma mış olar. [121] Ay nı an la mı içe ren söz ler baş ka ka nal lar dan də İmam Məhəmməd Misdən (ə.s) ri va yet edil miş tir. Ra vi nin: "Al lah işlərini nizama qoysun, Əlimi bu nu söy le miş tir?" sö zü ne ge lin ce, bu so ru yu İma m'ın, "ONA Əlidən bir ri va yet ulaş mış tır." sö zün den son ra yö nel ti yor. Bu nun ne de ni də, Ehlisün net ara sın da, Hz. Əlinin (ə.s), "Ayet te ge çen el-kuru ke li me si ilə, ay ba şı ka na ma sı kas te dil miş tir, te miz len me halı de ğil." de di ği yay gın bir gö rüş tü." Ni te kim et-Dürr'ül-Mensur təfsirində, Şa fii, Ab dur rez zak, ABŞ b. Humeyd və Beyhaki Əli b. Əbu Ta lib'den (ə.s) şöy le ri va yet et miş ler dir: "Ka dın üçün cü ay ba şı halını gö rün ce ye və te miz le nin ce ye ka dar, ko ca sı onu ge ri ala bi lir. Yı kan dık tan son ra ev len me sin de bir sa kın ca kal maz."[122] An cak Ehlibeyt İmamları bu nu red det miş və bu ri va ye ti ona nisbət et miş ler dir: "el-Ku ru" kav ra mı, te miz len me dir, ay ba şı ka na ma sı de ğil. Ni te kim yu ka rı da sun du ğu muz ri va yet te bu na işa ret edil miş tir. Bu gö rü şü, Hz. Əlinin (ə.s) dı şın da Zeyd b. Sa bit, Ab dul lah b. Ömər və Ai şe gi bi sa ha be le re də nisbət edib ri va yet et mişler dir. Mecma'ul-Beyan tef si rin de İmam Cəfər Sadiğin (ə.s) "Al lah'ın ra him le rin de ya rat tı ğı nı sak la ma la rı on la ra halal ol maz." ifa de si ilə il gi li ola rak: "Ha mi le li ği və ay ba şı halını giz le me le ri halal olmaz." de di ği ri va yet edi lir. Tefsir'ul-Kummi' de şöy le de ni yor: "Yü ce Al lah, üç şe yi ka dın la rın təşəbbüsünə bı rak mış tır. Ay ba şı halından te miz len me, ay ba şı ka na ma sı və ha mi le lik." Yi ne Tefsir'ul-Kummi' de "Er kek ler üçün on lar üze rin de bir de re ce var." aye ti ilə il gi li ola rak şöy le de ni yor: İmam (ə.s) bu yur du ki: "Er kek le rin ka dın lar üze rin de ki hak kı, ka dın la rın er kek ler üze rin de ki hak kın dan da ha üs tün dür." Da ha ön ce də vur gu la dı ğı mız gi bi, bu de ğer len dir me ka dın və er kek hak la rı ara sın da ki eşit lik il ke si ilə çe liş mez. Tefsir'ul-Ayyaşi'de, "Bo şan ma iki de fa dır. Son ra ya iyi lik le tut mak ve ya gü zel lik le bı rak mak ge re kir." aye ti ilə il gi li ola rak İmam Məhəmməd Misin (ə.s) şöy le de di ği ri va yet edi lir: "Yü ce Al lah, ka dın lar iki de fa bo şa nır. Bun dan son ra sı, ya iyi lik le tut mak ya da gü zel lik le bı rak mak tır. Gü zel lik le bı rak mak üçün cü dəfə bo şa ma ye ri ne ge çer."[123] et-Teh zib ad lı eser de, İmam Məhəmməd Misin (ə.s) şöy le de di ği ri va yet edi lir: "Sün ne te uy gun bo şa ma şöy le dir: Adam ka dı nı, te miz lik halindey ken, cin sel iliş ki ye gir mek si zin iki şa hi din hu zu run da bo şar. Son ra onu, id de ti ni dol dur mak üze re ser best bı ra kır. İd de ti do lun ca, ka dın on dan ay rıl mış olar. Bu nok ta da ko ca sı onun la ev len mek is te yen herhan gi bir ta lip li gi bi olar. Əgər ka dın is ter se, adam onu tek rar nikah la ya bi lir. İs te mez se nikah la ya maz. Əgər adam ka dı nı ge ri al mak dü şün ce sin dey se, ka dı nın id de ti dol ma dan bu nu şa hit le rin hu zu run da ifa de et mek du ru mun da dır. Bu du rum da ka dın, geç miş bo şa ma dan son ra tek rar onun ka rı sı dır..."[124] Məhrum La Yah zu ru hu'l-Fa kih ad lı eser de Ha san b. Fad dal'dan şöy le ri va yet edi lir: İmam Rı za'dan (ə.s), üçün cü bo şa ma dan son ra bo şan mış ka dı nın bir baş ka er kek le nikah lan ma dık ça, es ki ko ca sı ilə ev len me si nin halal ol ma yı şı nın ge rek çe si nin nə ol du ğu nu soruşdum. Ba na de di ki: "Yü ce Al lah, iki ke re bo şa ma ya icazə ver miş tir. 'Bo şan ma iki ke re dir. Son ra ya iyi lik le tut mak ve ya gü zel lik le bı rak mak ge re kir.' bu yur muş tur. Gü zel lik le bı rak mak de yi miy le üçün cü bo şa ma kas te dil miş tir. Üçün cü dəfə bo şa ma, Al lah'ın hoş nut ol ma dı ğı şey le rin kap sa mı na gir di ği üçün, ka dın bir baş ka sıy la nikah lan ma dık ça, es ki ko ca sı na halal ol maz. Ki, in san lar bo şa ma yı ha fif se me sin ler və ka dın lar za ra ra uğ ra tıl ma sın."[125] Mən deyərəm ki: Ehlibeytin bo şa ma ilə il gi li gö rüş le ri şöy le dir: Bir la fız la ve ya bir otu rum da ger çek le şen bo şa ma, adam "se ni üç ke re bo şu yo rum" de se bi le, Şi a 'ya gö re bir bo şa ma dır. Ehlisün ne t'in me se le ye iliş kin ri va yet le ri ara sın da ih ti laf var dır. Ehlisün net kay nak la rın ca ak ta rı lan ba zı ri va yet ler, bir bo şa ma nın ger çek leş ti ği ne de la let eder ken, ba zı ri va yet ler də üç dəfə bo şa ma nın ger çek leş miş ola ca ğı na de la let et mek te dir. Bu gö rü şü Hz. Əli (ə.s) və Ca fer b. Mu ham med'den (ə.s) də ri va yet eder ler. An cak, Müs lim, Əbu Da vud və Nəsəs(n)i gi bi sü nen və sı hah sa hip le ri nin ak tar dı ğı ba zı ri va yet ler den bu hu sus be lir gin le şi yor: Üç bo şa ma nın bir ke re de ger çek leş me si, ikin ci ha li fe nin hi la fe ti nin baş la ma sın dan iki ve ya üç il son ra ce vaz ver di ği bir uy gu la ma dır. Ni te kim et-Dürr'ül-Mensur təfsirində şöy le de ni yor: Ab dur rez zak, Müs lim, Əbu Da vud, Nəsəs(n)i, Ha kim və Beyhaki İbn Ab bas'tan şöy le ri va yet eder ler: Bo şa ma, Re su lul lah (s. a. a) dö ne min de, Ebu be kir dö ne min de və Ömərin hi la fe ti nin ilk iki se ne sin de bir otu rum da üç ke re ger çek leş miş ol sa bi le, bir bo şa ma ka bul edi li yor du. Ömər "İn san lar, ken di le ri ne aid olan və müh let ta nı nan bir yet ki yi ace le ilə kul lan mak is ti yor lar. Biz də bu nu o-nay la sak ya." de di və bir otu ruş ta üç bo şa ma nın ge çer li li ği ni onay la dı. Sü nen-i Əbu Da vud'da İbn Ab bas'ın şöy le de di ği ri va yet edi lir: Əbu Ru ka ne Ab du Ye zid, Üm mü Ru ka ne'yi bo şa dı və Mu zey ne ka bi le sin den bir ka dın la ev len di. Ka dın Rəsulullahın ya nı na gel di və sa çın dan bir tel gös te re rek şöy le de di: "Bu saç te li nin şu na nə fay da sı var sa, Əbu Ru ka ne'nin də ba na o fay da sı var dır. (Ka dın Əbu Ru ka ne'nin ik ti dar sız ol du ğu nu an lat ma ya ça lı şı yor du.) İki mi zi bir bi ri miz den ayır." Bu nun üze ri ne Rəsulullah efen di mi zin (s. a. a) ca nı sı kıl dı və Ru ka ne və kar deş le ri ni ça ğır dı. Son ra ora da bu lu nan la ra sor du: "Siz ce bu ço cuk, bu bu hu sus lar da, şun lar də bu bu hu sus lar da Əbu Ru ka ne'ye ben ze mi yor lar mı? Mec lis te ki ler: "Bəli, ben zi yor lar" de di ler. Bu nun üze ri ne Re su lul lah (s.ə.s) Ab du Ye zid'e: "Bu ka dı nı bo şa" de di. O da bo şa dı. Son ra: "Ka rın Üm mü Ru ka ne yi ge ri al/götür" de di. Ab du Ye zid: "Amma onu üç ke re bo şa dım, ya Re su lal lah" de di. Re su lul lah:" Bi li yo rum. Onu ge ri al/götür." bu yur du və bu aye ti oku du: "Ey Pey gam ber, ka dın la rı bo şa dı ğı nız za man, id det le ri sü re sin de bo şa yın." (Ta lak, 1) ed-Dürr'ül-Men sur tef si rin de Beyhaki İbn Ab bas'tan şöy le nak le der: Ru ka ne, bir ka dı nı tək otu rum da üç ta lak la bo şa dı. Ar dın dan, yap tı ğı na çox üzül dü. Re su lul lah (s. a. a) ka dı nı na sıl bo şa dı ğı nı sor du: "Onu bir otu rum da üç ke re bo şa dım" de di. Bu nun üze ri ne Re su lul lah (s. a. a) "Bu sa de ce bir bo şa ma ye ri ne ge çer. İs ter sen onu ge ri ala bi lir sin." bu yur du. Ru ka ne də gi dip ka rı sı nı ge ri al dı. İbn Ab bas, bo şa ma nın an cak hər te miz lik halında ola bi le ce ği və bu nun, yü ce Al lah'ın uyul ma sı nı em ret ti ği ku ral: "on la rı id det le ri sü re sin de bo şa yın." ol du ğu gö rü şün dey di. Mən deyərəm ki: Ay nı an la mın baş ka ri va yet ler ce də ak ta rıl dı ğı nı gö rü yo ruz. Ömərin bir otu rum da üç ke re bo şa ma ya ce vaz ver me si üze ri ne ya pı la cak de ğer len dir me, temettü hac cı na iliş kin tav rı üze ri ne ya pı lan de ğer len dir me den fark sız ola cak tır. Ba zı bil gin ler bir otu rum da və tək bir la fız la üç ta lak lı bo şa ma nın ger çek leş me ye ce ği ni bu şe kil de isbat et me ye ça lış mış lar dır. Yü ce Al lah, "Bo şan ma iki de fa dır." bu yu ru yor. "İki de fa" və "üç de fa" ifa de le ri, tək bir la fız la di le ge ti ril miş söz ler le bağ daş maz. Ni te kim "li an" ola yın da də bu husus ta it ti fak var dır. Li an hu su sunda ka rı-ko ca nın hər bi ri si nin dörd dəfə Al lah'ı şa hit tut ma la rı ge re kir və bir de fa dörd de fa ye ri ne ge çer li sa yıl maz. Mec ma'ul-Be yan tef si rin de "Ve ya gü zel lik le bı rak mak ge re kir." ifa de si ilə il gi li ola rak bu açık la ma ya yer/yeyər ve ri lir. Bu de yi min an la mı hu su sun da iki gö rüş ile ri sü rül müş tür: a) Bu nun la üçün cü dəfə bo şa ma kas te dil miş tir. b) Adam ka dı nı id de ti ni dol dur mak üze re bı ra kır. Sü re do lun ca də ay rı lık ke sin le şir. Bu gö rü şü Süddi və Dah hak be nim se miş tir. Ben ze ri bir de ğer len dir me İmam Ba kır (ə.s) və İmam Ca fer Sa dık'tan (ə.s) də ri va yet edil miş tir. Mən deyərəm ki: Gör dü ğün gi bi "ve ya gü zel lik le bı rak mak ge re kir." sö zü nün an la mı na iliş kin ri va yet ler ara sın da ih ti laf var dır. Tefsir'ul-Kummi' de, "On la ra ver di ği niz bir şe yi ge ri al ma nız si ze halal de ğil dir; an cak iki si nin Al lah'ın sı nır la rı nı ayak ta tu ta ma ya cak la rın dan kork muş ol ma la rı du ru mu baş ka." aye ti ilə il gi li ola rak İmam Cəfər Sadiğin (ə.s) bu söz le ri ne yer/yeyər ve ri lir: "Hul" ni te lik li bo şa ma, an cak ka dı nın ko ca sı na: Se nin üçün et ti ğim heç bir ye mi ne sa dık kal ma ya ca ğım. Se nin iz nin ol ma dan dı şa rı çı ka ca ğım. Se nin ya ta ğı na baş ka bir er ke ği ala ca ğım. Se nin le cin sel iliş ki ye gir mek ten do la yı gu sül ab des ti al ma ya ca ğım." ve ya "ya be ni bo şar sın ya da se nin heç bir em ri ne ita at et me ye ce ğim." de me si ilə ger çek le şir. Ka dın bu sö zü söy le yin ce, adam ka dı na ver di ği ma lın tü mü nü ala bi lir. Ka dı nın ken di ma lın dan ver di ği mik ta rı də al ma sı halal olar. Bu şe kil de kar şı lık lı ola rak an laş tık la rı za man, adam ka dı nı şa hit le rin hu zu run da, ha yız dan te miz len miş ola rak bo şar. (Bu du rum da "ba in ta lak" ger çek le şir) Ka dın bir bo şan ma ilə on dan ay rıl mış olar. Ar tık adam ta lip li ler den bi ri ko nu mu na dü şer. Ka dın tek rar ev len mek is ter se ko ca sı ilə ye ni den ev le ne bi lir. İs te mez se ev len mez. Adam tek rar ka dın la ev le nir se, ka dı nın iki ta la kı ye rin de kal mış olar (id det sü re si içe ri sin de bi le ka rı sı na dö ne mez.) Bu du rum da, ko ca nın tıp kı ta lak-ı mü ba rat ta ol du ğu gi bi ya ni şid det li geçim siz lik ten do la yı ay rıl ma ya ka rar ve ren le rin yap tı ğı gi bi şu nu şərt koş ma sı iyi dir: Ba na ver di ğin bir şe yi ge ri ol mak is ter sen mən də tek rar se nin ko can olu rum.[126] İmam Cəfər Sadiq (ə.s) deyər ki: Hul' mü ba rat ya ni kar şı lık lı ay rıl ma ka ra rı və mu hay yer lik[127] şek lin de ki bo şan ma ka rar la rı, an cak cin sel iliş ki ol mak sı zın, ka dı nın te miz ol du ğu bir sı ra da və iki şa hi din hu zu run da ger çek le şe bi lir. Hul' ilə bo şan mış ka dın bir baş ka sı ilə ev le nir, on dan də bo şa nır sa, es ki ko ca sı onun la ev le ne bi lir. İmam Cəfər Sadiq (ə.s) şöy le deyər: Ko ca, hul' ve ya mü ba rat üsulu ilə bo şa nan ka rı sı na id det sü re si için de dö ne mez. An cak ka rı sı ka ra rın dan dö ner və piş man lık du yar sa o baş ka. Bu du rum da ka rı sın dan al dı ğı ma lı ge ri ver me su re tiy le ka rı sı na dö ne bi lir.[128] Məhrum La Yah zu ru hu'l-Fa kih ad lı eser de İmam Məhəmməd Misin (ə.s) bu söz le ri ne yer/yeyər ve ri lir: "Ka dın ko ca sı na, 'Se nin bir em ri ne ita at et me ye ce ğim.' de se, bu nun han gi əmr ol du ğu nu açık la sa də, açık la ma sa də, ada mın ka dı na ver dik le ri ni al ma hak kı do ğar. İd de ti sü re sin de ka dı nı tek rar ala maz də. "[129] et-Dürr'ül-Mensur təfsirində, Ah med, Sehl b. Əbu Has me den şöy le ri va yet edər: "Sehlin kı zı Ha bi be, Sa bit b. Kays b. Şam mas'ın nikahı al tın day dı. Ka dın adam dan tik si ni yor du. Sa bit kiçik te fek və çir kin yüz lü bi riy di. Ka dın Re su lul lah'ın (s. a. a) ya nı na gel di və şöy le de di: 'Bu ada mın yü zü ne ba ka mı yo rum. Əgər Al lah'tan kork ma say dım, yü zü ne tü kü rür düm.' de di. Bu nun üze ri ne Re su lul lah (s. a. a) ona, 'Me hir ola rak sa na ver di ği bah çe yi ge ri ver me ye ha zır mı sın?' di ye sor du. Ka dın, 'Bəli' de di və bah çe yi ge ri ver di. Rəsulullah da on la rı bir bi rin den ayır dı. İslamda ilk hul' şek lin de ki bo şan ma buy du." Tefsir'ul-Ayyaşi'de, "İş te bun lar, Al lah'ın sı nır la rı dır; on la ra te ca vüz et me yin." ifa de si ilə il gi li ola rak İmam Məhəmməd Misin (ə.s) şöy le de di ği ri va yet edi lir: "Yü ce Al lah, zi na edən kim se ye öf ke len miş və ona yüz/üz kır baç vu rul ma sı nı ön gör müş tür. Kim zi na ede ne kı zıp də ce za sı nı art tı rır sa, mən on dan be ri yim. Al lah'a sı ğı nı rım. '...Bun lar Al lah'ın sı nır la rı dır; on la ra te ca vüz et me yin...' aye ti ilə kas te di len bu dur."[130] el-Kafidə Əbu Ba sir ka na lıy la İmam Məhəmməd Misin (ə.s) şöy le de di ği ri va yet edi lir: "Bir baş ka sı ilə ev le nip bo şan ma dık ça es ki ko ca sı na halal ol ma yan ka dın, bir ke re bo şa nıp ge ri alı nan, son ra üçün cü dəfə bo şa nan ka dın dır. Üçün cü dəfə bo şa nan ka dın, bir baş ka sıy la ev len me dik çe və adam ta dı na bak ma dık ça es ki ko ca sı na halal ol maz."[131] Mən deyərəm ki: "Ta dı na bak mak (usey let)"la, cin sel iliş ki kas te dil miş tir. es-Sı hah də şöy le de nir: Cin sel iliş ki de bir zövq anı/xatirə var dır. Bu zövq ba lın ta dı na ben ze til miş tir. Ke li me nin ori ji na li nin so nun da ki kü çült me amaç lı "də"nin yer/yeyər al ma sı nın se be bi, bal ilə il gi li ke li me le rin ge nel lik le mü en nes ola rak kul la nıl ma sı dır. Ba zı la rı na gö re: Ke li me nin mü en nes kı lın ma sı nın se be bi, bir par ça zövq an la mı nı ifa de et me sin den dir. Al tı nın bir par ça sı na "ze he bet" de nilme si gi bi. "Ta dı na bak ma dık ça" ifa de si, Ru faa kıs sa sı kap sa mın da, Re su lul lah'ın söy le di ği bu söz den ik ti bas edil miş gi bi dir: "Sən onun ta dı na, o da se nin ta dı na var ma dık ça bu ol maz." Ni te kim ed-Dürr'ül-Men sur təfsirində, Bez zaz, Taberani və Beyhaki kana lıy la şöy le ri va yet edi lir: "Ru faa b. Sa mu el ka rı sı nı bo şa dı. Ka dın Rəsulullahın hu zu ru na ge le rek şöy le de di: 'Ya Re su lal lah, Ab dur rah man be nim le ev len di, amma onun şun dan (üze rin de ki el bi se den bir par ça gös te re rek) baş ka bir şe yi yok tur.' Re su lul lah isə, bu söz leri ne ku lak ver mi yor du. So nun da şöy le bu yur du: Ba na öy le ge li yor ki, sən tek rar Ru faa'ya dön mek is ti yor sun. Ha yır, sən onun ta dı na, o da se nin ta dı na bak ma dık ça bu ol maz." Bu ri va yet meş hur dur. Ehlisünnet' ten sü nen sa hip le ri və baş ka la rın dan olu şan ka la ba lık bir qrup ri va yet et miş ler dir. Şi a' dan də ba zı kim se ler bu ha di si ri va yet et miş tir. Ri va yet le rin la fız la rı ara sın da bir ta kım fark lar ol mak la bir lik te, ço ğu sun da də bu son cüm le ay nı la fız lar la iştirak edər. et-Teh zib ad lı eser de, İmam Cəfər Sadiğə (ə.s) şöy le bir so ru yö nel til di ği ri va yet edi lir: "Bo şan mış ka dın, bi ri ilə muta nikahı ilə ev len se, son ra ilk ko ca sı na dö ne bi lir mi?" İmam bu yu ru yor ki: "Ha yır. Çün kü yü ce Al lah, 'Yi ne onu bo şar sa (üçün cü de fa) ka dın onun dı şın da bir baş ka ko cay la nikah lan ma dık ça ona halal ol maz. Əgər bu ko ca də onu bo şar sa, on la rın... bir bir le ri ne dön me le rinde iki si üçün bir gü nah yok tur." bu yu ru yor. Hal bu ki mütə ev li li ğin de bo şan ma yok tur."[132] Yi ne ay nı eser de, Mu ham med b. Mu da rib'in şöy le de di ği ri va yet edi lir: İmam Rı za'ya (ə.s), "Üç ta lak la bo şan mış ka dın, iğ diş edil miş bir adam la ev le nip bo şa nır sa, es ki ko ca sı na halal olarmı?" di ye sor dum." Halal ol maz." ce va bı nı ver di.[133] Tefsir'ul-Kummi' de, "Ka dın la rı bo şa dı ğı nız da, bek le me sü re leri ni ta mam la mış lar sa... hak la rı nı ih lal edib za rar ver mek üçün on la rı tut ma yın." aye ti ilə il gi li ola rak, İmamın (ə.s) şöy le de di ği ri va yet edi lir: "Adam ka dı nı bo şa dık tan son ra, əgər ka dı nı is te mi yor sa, onu ge ri al ma sı ken di si ne ca iz ol maz." Məhrum La Yah zu ru hu'l-Fa kih ad lı eser de İmam Cəfər Sadiqdən (ə.s) şöy le ri va yet edi lir: "Bir ada mın, ka rı sı nı bo şa ma sı ar dın dan heç də ih ti yaç duy ma dı ğı hal de tek rar ge ri al/götürüb bo şa ma sı, uy gun düş mez. Bu, yü ce Al lah'ın ya sak la dı ğı za rar amaç lı bir bo şa yıp ge ri al ma dır. An cak ada mın ka rı sı nı bo şa yıp də, ar dın dan nikahı al tın da sü rek li tut mak mak sa dıy la ge ri al ma sı baş ka."[134] Tefsir'ul-Ayyaşi'de, "Al lah'ın ayet le ri ni oyun ko nu su edin me yin." ifa de siy le il gi li ola rak, Ömər b. Ce mi, bir ri va yet zin ci ri ne yer/yeyər ver meksi zin, doğ ru dan Emir'ül-Mümi nin'den şöy le ri va yet edər: "Bu üm met ten olub da Quran oku duk tan son ra ate şe gi ren ler, Al lah'ın ayet le ri ni oyun ko nu su edi nen ler dir." Bu ha ri, "Sa hih"in de, "Ka dın la rı bo şa dı ğı nız da, bek le me sü re le ri ni ta mam la mış lar sa..." aye ti nin içer di ği an lam la il gi li ola rak şöy le bir ri va ye te yer/yeyər ve rir: "Ma'kıl b. Ye sar'ın kız kar de şi ni ko ca sı bo şa dı. Son ra ka dı nı, id de ti ni dol du ra na ka dar ge ri al ma dı. Son ra tek rar onun la ev len mek is te di. Amma Ma'kıl bu na icazə ver me di. Bu nun üze ri ne bu ayə in di: On la ra, ken di le ri ni ko ca la rı na nikah la ma la rı na en gel çı kar ma yın."[135] Bu ha dis ed-Dürr'ül-Men sur təfsirində Buxaridən, Nəsəs(n)i, İbn Ma ce, Tirmizi və Əbu Da vud gi bi di ğer ba zı sü nen sa hip le rin den ri va yet edil miş tir. Yi ne ed-Dürr'ül-Men sur təfsirində, Süddi ka na l Yüklə 6,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|