kiyim va zamonaviy kostyumlarda xalq san’ati motivlarini qo’llash xozirgi kunda
bu sohaning xodimlariga ancha vaziyat berdi. Bugun
milliy urf-odatlarni,
qadriyatlarni tiklash uchun milliy kiyimga, uni zamonaviy elementlar bilan
bezashga (kashta tikish: zarduzlik, patduzlik), zamonaviy moda yunalishiga
asoslangan holda yo’l berildi.
Moda bir o‘rinda to’xtab turmay,
kundan kunga yangilashadi, o‘zgaradi, qaytib
keladi. Lekin, bu modellashtirish va badiy bezash asosida rivojlanadi va ruyobga
keladi.
Shuning uchun milliy ko’ylaklarni tikishda zamonaviy kiyim elementlarini
qo’llashda nimalarga e’tibor berish, qanday tikish texnologiyalarini qo’llash
lozimligini aniqlash lozimdir:
Ko’ylaklarga kashta choklari bilan bezak berish.
Kiyimlar qadim qadimdan kashta
choklari bilan bezab kelinadi, Lekin kashta chok
bilan bezak berishda xar doim ham kiyim tashqi ko’rinishiga zeb bermaydi. Chunki
kiyimga kashta chok solishda uni texnologiyalariga,
rang tasvir qoidalariga, kishi
salohiyatiga e’tibor berish lozim bo’ladi. Ayrim tikuvchilar bu kashta xozir modaga
kirgan deb barcha kiyimlarga ham uni tikaveradi. Kiyimni tashqi ko’rinishini
ochgan bilan kiyimni kim kiyganiga qarab kashta chok bezagini tanlash zarur
xisoblanadi. Kiyimga kashta chok solishda qo’yidagilarga e’tiborni qaratish lozim
deb topamiz:
-kiyimga kashta chok bilan bezak berishda kashta
gullarini kiyim gazlamasi
gullariga moslash, gazlama gullarini bug’masdan uni yanada yorqinroq, chiroyloroq
qilib ko’rsatadigan gul elementlarinin tanlash;
-kashta gullarini rangini tanlashda gazlama gullarini ranglaridan
birini tanlash yoki
gazlama gullarini ochadigan ranglarni tanlash lozim;
-
agar gazlama gulsiz sidirg’a rang bo’lsa kashta gullarini rangini gazlama
rangini ochadigan, yoshi katta kishilar uchun bo’lsa sal siporoq rangni tanlash
lozim;
-kashta ornamentini kiyimni qayerda kiyilishiga
qarab tanlash lozim, masalan kiyim
to’ylarga mo’ljallangan bo’lsa kashta ornamentlari to’laroq bo’lishi kerak, agar
kiyim odatiy kiyiladigan bo’lsa gullari siyrakroq bo’lishi lozim qo’yida kashtalar
bilan bezatilgan ko’ylak namunalarini keltiramiz;
-kiyimga kashta chok bezagini tanlashda
albatta kishini yoshi, tashqi ko’rinishi,
kiyimni qayerda kiyishi, kim kiyishiga e’tiborni qaratish lozim. Yoshi katta
kishilarga mo’ljallansa sal rangsizroq, oddiroq kashtalarni tanlash kerak. yoshlarga,
kelinlarga kiyim tikishda kashta gullari yorqinroq, rang-barang bo’lishini ko’zda
tutuish lozim.
-
milliy ifrixorimiz bo’lmish atlash gazlamadan tikiladigan
kiyimlarga kashta
chok bilan bezak berish yanada e’tiborliroq bo’lishlikni talab etadi. Chunki bilasizki
atlasda kamalak ranglarini barchasi mujassam bo’lim. Noto’g’ri rang va kashta
ornamenti tanlansa atlasni tashqi ko’rinishiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.
-atlasdan tikilgan kiyimlarga kashta chok bilan bezakk berishda yaltiroqligi kam
bo’lgan iplarni tanlash maqsadga muvofiqdir.
7-rasm. Kashta chok bilan bezatilgan milliy ko’ylak namunalari.
Dostları ilə paylaş: