K S5 – S4; Olingan namunalar termostatda 1050 haroratda 6 soat davomida quritiladi.
Mutloq quritilgan tuproq namunasi solingan stakanchaning massasi (S6) aniqlanadi.
Stakanchadagi bug’lanib ketgan kapillyar suvning massasi yoki hajmi (V1) topiladi:
V1S5 – S6; Stakanchadagi mutloq quruq tuproqning sof massasi hisoblanadi:
R K – V1, Bu yerda: P - mutloq quruq tuproqning sof massasi, g; K-kapillyar to’yingandan keyingi tuproqning massasi, g; V1-tuproqdan bug’langan suvning massasi, g;
Qo’yidagi proporsiya yordamida mutloq quruq tuproqqa nisbatan foiz hisobida kapillyar kovaklik () aniqlanadi:
R - 100 V1100 bunda: -----------. V1 - R Umumiy va nokapillyar kovaklikni aniqlash Buning uchun:
Tuproqning qattiq qismi egallagan hajm hisoblanadi. Dastlab patron hajmidagi mutloq quruq tuproqning massasini qo’yidagi formulaga muvofiq aniqlanadi:
S3 100 R1----------------, 100 Bu yerda: R1 – patrondagi (silindrdagi) mutloq quruq tuproqning massasi, g; S3 – patrondagi tuproqning to’yingandan keyingi sof massasi, g; -kapillyar namlik sig’imi, %; 100 – o’zgarmas son.
Masalan, hajmi (V) 500 sm3 bo’lgan bo’sh silindr 100 g kelsa, suv bilan to’yingan tuproqli silindr 800 g, kapillyar namlik sig’imi 23 % bo’lsa, bunda silindrdagi tuproqning mutloq quruq massasi:
(800-100) 100 P1 ------------------------- 569,1 g bo’ladi.
100 23 Patrondagi mutloq quruq tuproq massasi belgilanib, olingan namunada bu tuproq qancha hajmni egallashi aniqlanadi. Buning uchun patrondagi mutloq quruq tuproqning massasi (P1) tuproq qattiq qismining solishtirma massasi (d) ga bo’linadi: