Sinergetik metodlar iqtisadi təhlillərdə, o cümlədən,
iqtisadi problemlərin mətbuatda işıqlandırılmasında sosial
elmin və fəaliyyətin digər sahələrinə nisbətən bir qədər
əvvəl istifadə olunmağa başlanılmışdır. İlk vaxtlar
iqtisadiyyatın tarixi və keçmiş dövrün iqtisadi strukturları
ilə maraqlanan mütəxəssis və jurnalistlər bu metodlara
müraciət etmişlər. Beləliklə, qiymətli kağızlar bazarının,
fəhlə bazarı dinamikasının təhlilinə həsr olunmuş tədqiqat
işləri və mətbuat yazıları meydana gəlir.
Ümumiyyətlə, sinergetika ideyalarının sosial sahəyə
gətirilməsi V.Vaydlixin adı ilə bağlıdır. O, German Hakenin
sinergetik yanaşma metodunu (qayda-qanun parametrlərini
müəyyən etməklə və tabeçilik prinsipindən istifadə etməklə)
tətbiq edərək, uzun illər ərzində (sinergetikanın
başlanğıcındın) cəmiyyətdə baş verən kollektiv proseslərin
kəmiyyət təsvirini verə bilən modellər işləyib hazırlamışdır.
Bunun sayəsində bir tərəfdən, cəmiyyətdə makrofenomen-
lərin inteqrativ dinamikası, digər tərəfdən isə mikrososial
səviyyədə ayrı-ayrı fərdi elementlərin davranışının tənzim-
118
lənməsinə və həllinə nail olmaq mümkündür. Bir sözlə,
sinergetika cəmiyyətdə fərdi qərarların mikrosəviyyəsi ilə
dinamik kollektiv proseslərin makrosəviyyəsi arasında əlaqə
yaradır.
Qlobal iqtisadi problemlərin həlli üçün təklif olunan
formalardan biri və demək olar ki, birincisi, beynəlxalq