albalı, gavalı, Ģaftalı, ərik və qara qarağatdan hazırlanır.
~ 533 ~
adını da buradan götürmüĢdür.
KeçmiĢ Ġttifaqda Kalvados istehsalına ilk dəfə 1960-cı ildə
Litvada baĢlanmıĢdır. Sonralar Ukrayna, Moldova və Rusiyada da
Kalvados istehsal olundu.
Rusiya kalvadosu an azı iki il yetiĢdirilmiĢ alma spirtindən
hazırlanmaqla, 40h.% spirtə və 1,5% Ģəkərliyə malik olur.
Kalvados tipli tünd içkilər aĢağıdakı mərhələlər üzrə hazırlanır:
1) QıcqırmıĢ alma Ģirəsinin hazırlanması;
2) Ondan xam spirtin alınması;
3) Xam spirtdən kalvados spirtinin hazırlanması;
4) Kalvados spirtinin yetiĢdirilməsi;
5) Kalvados istehsalı.
Kalvados hazırlamaq üçün payızlıq və qıĢlıq alma sortlarından
istifadə olunur. Alma yeyilən yetiĢkənlikdə, baĢqa sözlə,
maksimum Ģəkər topladıqda yığılır. YetiĢib ötmüĢ meyvələr artıq
metil spirtinə malik olduğundan onlardan istifadə olunmur.
Almadan Ģirə və Ģərab hazırlanması məlum qaydada gedir (bax:
Meyvə-giləmeyvə Ģərabları). Sağlam Ģərab materialından destillə
yolu ilə, əvvəlcə xam spirt, sonra kalvados spirti alınır. Bu məq-
sədlə fasiləli və fasiləsiz iĢləyən destillə aparatlarından istifadə
olunur. Fasiləli iĢləyən UPKS və Pistorius tipli nimçəli aparatlar,
fasiləsiz K-5M markalı aparatlar yayılmıĢdır.
Təzə alınmıĢ spirtlər, keyfiyyətinə görə sortlaĢdırılır və bir cinsli
spirt partiyası almaq üçün eqalizasiya olunur. Alınan spirt analiz
olunduqdan sonra yetiĢdirmək üçun palıd çəlləklərə, yaxud emal
olunmuĢ metal rezervuarlara vurulur. Çəlləkərdə spirti yetiĢdirən
zaman, spirtin üzərində çəlləyin həcminin 2%-i qədər boĢ yer
saxlanılır.
Metal qablarda isə bu boĢluq 5% təĢkil edir və bu boĢluğa ildə 2
dəfə balondan oksigen vurulur. Metal qablarda yetiĢdirmə zamanı,
onun daxilinə 1 litr spirtə 80-100sm
2
hesabı ilə palıd taxtası
düzülür.
YetiĢdirilmiĢ alma spirti yüksək tündlüyə malik olur. Kalvados
hazırlamaq üçün onu tələb olunan kondisiyaya çatdırmaq lazımdır.
~ 534 ~
Bu məqsədlə kupaj aparılır. Kupajda spiridən baĢqa yumĢaldılmıĢ
sudan və Ģəkər Ģərbətindən də istifadə olunur. Əgər kalvadosun
rəngi normaya uyğun gəlmirsə, koler əlavə edilir. Hazır kupaj,
yapıĢqanlama ilə duruldulur. Bu məqsədlə jelatin, balıq yapıĢqanı
və bentonitdən istifadə olunur.
YapıĢqanlanmanın yerinə, kupayın soyuqla iĢlənməsi də aparıla
bilər. Kalvados-5-10
0
C-yə qədər soyudulur və həmin Ģəraitdə 10
gün saxlanır.
Ġstər yapıĢqanlama, istərsə də soyuqla iĢlədikdən sonra,
kalvados dekantasiya olunur (çöküntüdən ayrılır), yaxud süzülür.
Kupajdan və durulduqdan sonra kalvados palıd çəllək, but,
yaxud çənlərdə-ordinarlar üçün 90 gün, markalılar üçün ən azı bir
il yetiĢdirilir. Sonra süzülərək, butulkalara doldurulur.
Alma arağı, Bolqarıstan, Macarıstan, Rumıniya, PolĢa, Ġtaliya,
ABġ, Almaniya və dikər ölkələrdə də istehsal olunur. Onların
texnologiyası kalvadosun hazırlanma texnologiyasına yaxındır.
Bununla belə, ABġ-da almaya baĢqa meyvələr əlavə edilməklə,
qıcqırmadan əvvəl Ģirəyə Ģəkər, yaxud Ģərab turĢusu vurula bilər.
Almaniyada spirtin minimum yetiĢdirmə müddəti 6-8 həftədir.
Alma Ģərabları - Bolqarıstanda alma rakisi, Rumıniyada meyvə
rakisi, PolĢada-alma vinyakı, ABġ və Ġngiltərədə-alma Ceki
adlandırılır.
Çəyirdəkli meyvələrdən (albalı, gavalı və ərikdən) də araq
hazırlanır. Albalı arağı Almaniyada, Fransa və Ġsveçrədə hazırlanır.
Gavalı arağı Maçarıstan, Çexiya və Slovakiya, Almaniya,
Ġsveçrə və baĢqa ölkələrdə, ərik arağı isə Macarıstan, Çexiya və
Slovakiya, və Ġsveçrədə məĢhurdur.
Dostları ilə paylaş: