Nuriyeva Sevinc Qürbət qızı “Azərbaycanda fəaliyyət göstərən xidmət müəssisələrində işgüzar adaptasiya və kariyera sisteminin formalaşması”
Yüklə 1,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Ənənəvi Karyera yolları: Karyeranın inkişaf prosesində fərdin üst mövqeyə
yüksəlməsi. Şəbəkə Karyera yolları: Karyeranın inkişafı zamanı şaquli və üfüqi imkanlardan faydalana bilmək. Horizontal Karyera yolu: Karyera inkişafında yalnız üfüqi imkanlar yaradır. Yəni işçiyə yeni öhtəliklər və ya əlavə vəzifələr verilməsinə imkanlar açır. Orta Karyera Yolları: Bu üsulda, texniki mütəxəssislər Profesional mütəxəssislər idarəçi olmalarına rəğmən müəssisənin inkişafı məqsədilə öz üzərilərinə məsuliyyətin götürülməsi öz əksini tapır. Karyeranın idarə edilməsi – Fərdin özü və ətrafı ilə əlaqədar məlumatlılığı artıraraq karyera məqsədlərinin təyin edilməsi, rəy alması və karyeradakı irəliləmələri idarə edən bir prosesdir. Karyera idarəçiliyində ehtiyacların müəyyənləşdirilməsi və karyera axtarışları başlanır. Bu mərhələdə şəxs özü və ətrafı barədə məlumatları bir araya gətirməyə çalışır. Özünü tanıyır; fərdi dəyərlər, inanclar, ehtiyaclar, məqsədlər, fərdlər və onların bacarıqları. Karyera idarəetmə prosesləri: 1. İnsan resursları planlarının və sisteminin inteqrasiyası; 2. Bariyerlərin müəyyən edilməsi; 3. Karyera biliklərini artırmaq üçün açıq işlərin təşviq edilməsi; 4. İşçilərin işinin qiymətləndirilməsi; 5. Karyera məsləhətləri; 6. İş təcrübəsinin artırılması; 7. Təhsil proqramlarının tənzimlənməsi; - 41 - Karyera idarəçiliyinin əsas mərhələsi bəzən fiziki şəxslər, bəzən təşkilatlar tərəfindən, bəzən isə ümumi qərarlar əsasında həyata keçirilir. Karyera rəhbərliyi insanların doldurduğu formalar, nə etmək istədikləri, məqsədləri ilə başlanır. Təşkilat diaqramı və şəxsin təlim və ixtisaslarına uyğun olaraq kariyer yolu iş sahəsində çəkilir. Plana paralel olaraq, işçinin işində bir çox amillər meydana çıxır. Bunların ən əhəmiyyətlisi işdə göstərdiyi performansdır. Performansın qiymətləndirilməsi nəticəsində əldə olunan məlumatlar karyera idarəetməsini həyata keçirmək və ya yenidən işlətməkdə istifadə olunan mühüm meyarlardır. Karyera planlaşdırma prosesində çalışanların özləri bütövlükdə özlərinə baxmaq və tez-tez onların natamam aspektlərini, bacarıqlarını, biliklərini və bacarıqlarını qiymətləndirməlidirlər. Digər tərəfdən; təşkilat daxilində şəxslərin təşviq imkanları, formaları və şərtləri təşkilat tərəfindən müəyyənləşdirilməlidir. Bununla yanaşı, işçilərin necə və harada getdiyini izləmək və xüsusilə də performansın qiymətləndirmə nəticələrini karyera idarəçiliyində istifadə etmək lazımdır. Karyera planlaşdırılması prosesində təsir göstərən ən vacib şəxsin bacarıqları, işin yerinə yetirilməsi və performans səviyyəsidir. Karyera idarəçiliyi işçiləri, təşkilatın tərkibində hərəkətliliklə təmin olunur, belə ki insanlar motivasiya edir. Karyera rəhbərliyinin tətbiq olunduğu təşkilatlarda insanlar bir müddətdən sonra hansı vəziyyətdə olacağını bilir və ya proqnozlaşdırırlar. Bunu bilmək, onu işə və quruma bağlayır, motivasiya verir. Karyera Menecmenti, gələcək və sonrakı addımın nə olacağını bilmək, gələcəyi görmək və bu gələcəyə uyğun hazırlıqların edilməsi baxımından çox faydalı bir işdir. |