Qamusi TÜRKİ ŞƏMSƏDDİn sami etimolojiK İŞ aparan həSƏNBƏy hadi 2008 TƏBRİZ

qırqır usandırıcı vızıltı, qor qor səs. - bütün günü qırqır etdi.

qırqırşmaq vızıltı ilə qavqalaşmaq, savaşmaq. - axşamacan qırqırşdılar.

qırqıtıtlıq qıtlıq > qıqıtlıq. qəhti.

qırqlamaq qırxın keçitmək. - bir para hüyvan balaları qırxlamayanca dışarı çıxmaz. - yeni doğan cocuq qırxladımı.

qırqlar - qırxlara qarışmaq: {1. meydanda olmaq. 2. yox olmaq}.

qırqlı 1. qırx paraçası olan. 2. bir cocğun qırxı çıxmadan, başqa bir cocuğun doğulması (bir evdə, qonşuluqda), bu iki uşağı birbirinə "qıxlı" edir. - bizim uşaqla qonşununki qırxlıdırlar.

qırqlıq qırx ölçüsündə olan. - qırxlıq bir kişi, bir qadın. - qırxlıq ağac.

qırqmaq qırmaq. qırpmaq. nərsənin kökündən olmayıb, ucundan, yanından, başından kəsmək. - ağacı qırx. - qoyunu qırx. - saqqalıvı qırx. - saçıvı qırx.

qırqmaq qırmaq. qırtmaq.

qırlağan yumrucaq taun urı. - qırlağan sürisi: pozuq kişilər dəsdəsi.

qırlanğıc - bir çeşit qırlanğıc: ağ göt.

qırlanqıc 1. köçəbə quşlardan olub, boynu, yanaqları al qırmız, quyruğu çatallı olan. 2. döğüş gəmilərində olmuş, yelkənli, iti gedən təknələr.
- qırlanqıc otu: sarı kök.
- qırlanqıc balığı: əti dadlı, uzun qanatlı, gözəl al boyalı balığ çeşiti.
- qırlanqıc çeşiti: qar quşı.
- qırlanqıc fırtınası: martın sonunda olan boran, fırtına.

qirləmək girləmək. girə salmaq. yaxa tutmaq. tuqa salmaq.

qirlənmək girlənmək. girə düşmək. bağlanmaq. tutulmaq. qapılmaq. - nə bağlanmısan bu işə. - yaman yerə bağlandıq.

qirləntilmək girləntlmək. oynatılmaq. mübtəla olunmaq.

qirlətmək kirlətmək.yağlatmaq. bataqlamaq. batırmaq.

qirli kirli. ləkəli. bulaşıq. müləvvəs. pasaq. pasaqlı. paslı. barlı. yağlı. - yağlı paltar.

qırlığ qırac. çöllük. işlənməmiş. abad olunmamış. boş. - qırac topraq.

qırlı 1. çavuşun bir kiçik cürü. - qırlı quşı. 2. vızıltılı. dinc durmayan. 3. qırtıq. qıvraq. nazlı. - qıvraq qız.

qırlım 1. qıvrım. bükim. büklüm. qatım. qatlım. sancı. əzab. dərd. 2. qıvrım. bükim. büklüm. qırlım. qatım. qatlım. - saçın qırlımı: qıvrımı.
- qırlım qırlım: qıvrım qıvrım: çoq qıvırcıq. - saçı qıvrım qıvrım.
- qırlım qırlım qırılmaq: qıvrım qıvrım qıvrılmaq: sandıdan bükülüb durma.

qırmaçı kağızları büküb kitab eliyən işçi.

qırma 1. qatlaq. büklək. bükək. 2. parçanın bükülən yerində tapılan çizgi, xətti. 3. pozma. çözmə. nəqz. 4. potur. sason. - qırmalı don, köynək. - qırmalı potlı: potur. potur çotur. buruşuq. buruşmuş. qırışıq. qırışmış. 5. kəsmə. aralıq. inqita. 6. qat. qırım. bükmə. - parçanı, kağazın qat yeri.
- qırma yazı: şikəstə xətt.
- qırma daş: sokaklarda döşəməyə sərilən kiçik daş.

qırmaq qırqmaq. qırpmaq. qırtmaq. 1. qırqmaq. nərsənin kökündən olmayıb, ucundan, yanından, başından kəsmək. kəsmək. biçmək. qısatmaq. nərsənin əl qolun yığıb, qırıb kiçitmək. oyan bu yanın kəsmək. oramaq. uramaq. vurmaq. oraqlamaq. sındırmaq. pozmaq. batırmaq. məğlub edmək. simək. siqmək. sıymaq. kəsmək. əzmək. pozmaq. basıb yox edmək. qıymaq. doğramaq. əsirgəməmək. rəhmisizlik edmək. 2. isqonta edmək. bir tapını, sənədi, çəki, süfdəni, qiyməti olan nərsəni, alıb, qiymətin kəsib, endirərək pulun vermək. - yüzdə igirmi əksinə sənin malıvı qıraram. - sərra mənim çəkimi üzə otuzla qırdı. 3. gücəndirmək. könlünə dəğmək. üzmək. xətrinə dəğmək. xatir yapmaq. - bu qədərlik az nərsədən ötrü ürəyin qırmayın. - mən səni qırmam. - gülən ürəklər qırılmasın. 4. bükmək. qatlamaq. - bu kağızları qırıb toplayıb. 5. təsgin vermək. - ağrı qıran: müsəggin. - ağrını qırmaq. - qulunci qırmaq. - bel qırmaq: yormaq. - burun qırmaq: alçatmaq. burnun əzmək. qururuna dəğmək. - qoz qırmaq: yanılmaq. lakırdı qaçırmaq. - qırdığı çözbəyi keçdi: etdiyi uyqunsuzluqlar sınırın aşdı. 6. batırmaq. qəhərləmək. qələb çalmaq. məğlub edmək. - tanrı qırsın. - tanrı batırsın. endirmək. tənəzzül edmək. - qiymətləri qırdı. - günəş soyuqu qırdı. - yağmır tufanı qırar.
- qulunc qırmaq: çox oğmaq.
- qoz qırmaq: yanlış, suç, xəta yapmaq.
- ağacı qırx. - qoyunu qırx. - saqqalıvı qırx. - saçıvı qırx.
- qışın soyuğun uşaqların saçın qırpdırmayın. - bu kağazın ursalanmış qıraqlarını qırpdırmlaı. - yazın sıcaqlığında qoyunları qırpdırmalıyıq. - yeməyin çoxluğuna baxmayaraq, qırpa qırpa heç bir nə qalmadı.
- iticə qırmaq, qoparmaq: uçurtmaq.

qırmalamaq doğramaq. ufalamaq.

qırmalı qırığı, büküyü çox olan.

qirman kirman. qoruq. çəpər. hisar.

qirmək girmək. 1. batmaq. dalmaq. qaruqmaq. düşənmək düşmək. qoyulmaq. - yola düşənmək: yola qoyulmaq. 2. işləmək. keçmək. nifuz edmək. - bu ağrı içimə işlədi. - onun ölümü bizə çox işlədi. 3. dəxalət edmək. sataşmaq. təərrüz edmək. dinc, rahat buraxmamaq. - bu işə sataşma. - mənim işlərimə sataşma.
- damarına girmək: damarın tutmaq: birin göylün alıb, qılığına girib, əldə edib işlətmək, kullanmaq.
- içinə girmək: alınmaq. sığmaq.
- araya girmək: tıqılmaq. soxlaşmaq.
- qulağa girmək: maraqla dinlənmək. - onun qulağına söz girməz.

qırmış qorixtə_fars. gərixtə. gerixtə. qoğqun. qaçmış. qaçqın.

qırmız 1. qızıl boya. bir kiçik böcəkdən çıxan al qızıl boya. 2. qızmır. qızıl. al. alıq.
- qırmızya çalar: qızılca. qırmızımsı.
- qırmız böcəyi: bu al qızıl boyanı törətən böcək.
- qırmızı soğan: dadlı soğan çeşiti.
- qoyu qırmızı: tuğla alı.
- qoyu qırmızı: yipin_ka. - qızıl bayın: yipqil. yipqin.
- quyu al, qırmızı. tünd, qoyu gilanar boyalı: qomıt - qomıt suci: qırmızı şərab. - qomıt at.

qırmızıca qırmızımsı. qızılca.

qırmızılıq qızıllıq.- yanqın qızıllığı: alovun yanqıtı, inikası.

qırmızımsı qırmızıca. qızılca. qırmızıya çalan. qızılca. qızılca. qırmızya çalar.

qırna 1. qatal. qırtıl. su şiri. 2. qolluqçu. qolluqçu. aralıqçı. araçı. - baş qırna. - ikinci qırna.

qırnaq qaravaş. qıravaş. kiçkincə varlıqlar (xəlayiq). qart kəniz.

qırnalıq qulluq. qolluq. aralıq. ara. xaqanların sarayında, iç ağası, nökər qulluqçuların bulunduğu yer, özgü dayrə.

qırpalamaq xırpalamaq. - dartıb çəkərək xırpalama: tartaqlamaq. didikləmək.

qırpdırmaq qırdırmaq. kəsdirmək. biçdirmək. qısatmaq. nərsənin əl qolun yığıb, qırıb kiçitmək. oyan bu yanın kəsmək. - yeməyin çoxluğuna baxmayaraq, qırpa qırpa heç bir nə qalmadı. - qışın soyuğun uşaqların saçın qırpdırmayın. - bu kağazın ursalanmış qıraqlarını qırpdırmlaı. - yazın sıcaqlığında qoyunları qırpdırmalıyıq.

qirpi kirpi. qırpıq. tikənlə örtülü, yatanda tos tomalaqlanan kiçik heyvan. - oxlu kirpi: tikənləri ox kimi uzanan kirpi. - kirpi kimi: çox sərt könülü qalan kimsə. simitən.

qirpik kirpik. qırpıq (< qırpmaq). göz qapaqlarını yanında olan sıra qıllar, bunları bəhəri.

qırpıq qıpıq. qırpılmış. kəsik. kəsilmiş. - qıpıq saçlı. qıpıq saqqal.

qirpilənmək kirpilənmək sərtləşmək. kirpi kimi büzülmək. üzü asılmaq.

qırpılmış qırpıq. qıpıq. kəsik. kəsilmiş. - qıpıq saçlı. qıpıq saqqal.

qırpın qırın. 1. qıtmır. çinis. 2. çəkingən.

qırpıntı qırqındı. kəsinti. tikə. - dırnaq kəsintisi.

qırpıntı qırıntı. qırqındı. qırıq döğük. kəsik tökük. - saç qırpıntısı.

qırpma sığırın dil altı. qurbağacıq.

qırsıq hər nəyin köhnəlmişi, qrılmışı. (> qurazə).

qırt qart. xırt. xarp. xırp. 1. sərt nərsəni ısırırkən, qaba qaba qaşınırkən eşidilən səsi yansıtır. 2. boğazın hava borusundan çıxan səs. kəsilən nərsənin güc səs çıardığın yansıtır. - qırt qırt kəsiverdi.

qirtgün kirtgün. 1. kirtük. güvah. pənah. 2. sənəd. tapı. 3. şahid. - kirtgünüm aldı məndən, təkcə kirgünüm sənidin oğlum. - kirtgünün qırılsın: pənahsız qalasın.

qırtı qıtrı > qədri_ərəb. < qırıq. az.

qırtıq qıtıq. qırxım. (< qırmaq. qırqmaq). 1. yun, ip, kətən kədir qabuğı qırıntıları ki yastıq kimilərə doldurmağa yarar. - qıtıq doldurmaq. 2. qırlı. qıvraq. nazlı. - qıvraq qız.

qırtıl qatal. qırna. su şiri.

qırtılmaq 1. qıvrılmaq. əğrilmək. bükülmək. qatlanmaq. çəkilib toplanmaq. - iplik, saç, qıl qıvrıldı. - bu kitabın yapraqları qıvrılmış. - qıvrıla qalmaq: gəbərmək. 2. qurtulmaq. olduğu yerdən fırlayıb qaçmaq. - onun əlindən heç nə qurtulmaz: onun əlindən hər nə gəlir.

qırtlaq boğazın hava borusundan çıxan səsin yeri. ökkənin başı. - qırtlağına basdı. - qırtlağıma qaçdı. - qırtlağını sıxdı.

qırtmaq qırqmaq. qırmaq. almaq. kəsmək. qısmaq. - boyundan alda, əninə qoy.

qırtuq qartuq. dımrıq. kiçik sürgü.

qirtük kirtük. 1. kirtgün. güvah. pənah. 2. sənəd. tapı. 3. şahid. - kirtgünüm aldı məndən, təkcə kirgünüm sənidin oğlum. - kirtgünün qırılsın: pənahsız qalasın.

qirvə kirvə. kürvə. sağdıc. ərkək cocuğu sünnət etdirməyi, daha onun sünnət toyunun gedişini ödəyən kimsə. xiristiyanlarda babtem (qutsal su tökmək) edilən uşağı tutub, onun babtem gedişini ödəyən kimsə."qumbaros". - sağdıc əməyi: boşa gedən əmək, iş, zəhmət.

qıryal kiryal. timsah.

qıs 1. qas. qos. "q" ilə başlayan bir sıra sözlərin başına gəlib, anlamın güclətir. - qas qatı. - qos qoca. - qıs qıvraq. 2. sıq. ziq. tar. sıxıntılı. azlıqda bulunan. gərəklik, zərurət çəkən. - dar qaldıq. 3. gizli gizli gülməyi yansıtır. - qıs qıs gülmək. 4. itləri quşqutub boğuşmağa yarar söz. 3. bir çeşit "q" ilə başlayan sözlərin başına gəlib, anlamı vurqulur. - qıs qıvraq. 5. vurqulandıran sözlərdən. - qıs qıvraq. 6. kəsdirmə. xülasə. muxtəsər. tulaşmaz. dolaşmaz. - kəsdirmə yol. 7. qısın. pərhiz.
- qıs qıvraq: sıxıq bərk. ip iti. bərk bərkinə. bək bəkinə. kip kipinə. - ilan qıs qıvraq olmuşdu. - qıs qıvraq bağlamaq: kipə kip bağlamaq.

qısac 1. qısıq. zalim. 2. işgəncə. 3. qısqac. əmbir. kəlbətin.

qısaclamaq 1. qısıqlamaq. işgəncələmək 2.zülm edmək.

qısa muxtəsər. muxtəsərən. - dilli qısa: anlatmağa sözü olmayan. anlamaqdan aciz. - qısa keçmək: danşığı çabıq qapamaq. - qısa kəsmək: uzatmamaq. xulasə edmək ixtisar edmək. - qısa tutmaq: qısa yapmaq.
- qısa boylu, tıqnaz, topac olan: top topuz.
- qısa kəsən: qıtan. qıran. qurtaran. bitirən. - sıtma qıran.

qısalmaq çəkilmək. xülasələnmək. - ucu kəsilsə qısalar.- dili çox qısalmış. - günlər ged gedə qısalır.

qısaltmaq kəsdirmək. güdətmək. budatmaq. budaqdadmaq. budaqlatmaq. budaxlatmaq.

qısan qısır. qısar. qısqır. qısqar. (< qısmaq. sxmaq)zalim. zülm edən. zorlaq.

qısar qısır. qısqır. qısqar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq nitəliyi olan). 1. etgiləyən. müəssir. 2. kimsəni bir işə gücləyən, zorlayan. 3. zalim. zülm edən. zorlaq.

qısasın güdəsin. qısırın. - qısırın sözlər.

qısatmaq qırpdırmaq. qırdırmaq. kəsdirmək. biçdirmək. nərsənin əl qolun yığıb, qırıb kiçitmək.

qısatura süngi yerinə, qıssa yalın qılınc olub, belə, tüfəngin başına taxılır.

qısdırmaq qısmaq. 1. sıxıb tutmaq. sıxışdırmaq. - qapı barmağımı qısdı. 2. təzyiq edmək. 3. ayırmaq. həsr edmək. - bu yığva qoşuya, şe'rə qısmışıq. - kitaba qısılan evə kitan evi deyilir. - bu işlərə para qısdırın: qısın, ayırın. 4. azaltmaq. kiçiltmək. darlaşdırmaq. 5. qıymamaq. əsirgəmək. diriğ edmək. 6. yatırmaq. endirmək. - qulaqların qısdı. 7. qalxıq, dışarda, açıq olan nərsəni içəri almaq. - quyruğun apışlarının içinə qısıb getdi. 8. tutdurməq. tutmaq. ələ keçirmək. qapsalamaq. yaxalamaq. dar yerə gətirib tutmaq. 9. qapsatmaq. bir yerə soxub sıxışdırmaq. - əlimi, barmağımı qapıya qısdırdım. 10. sıxdırmaq.
- qısdırıb zorlamaq: sıq boğaz edmək.

qisə kisə. 1. çiqin. çıqın.- para çiqini. 2. qoyun. kəsə. cib. kəski. kəsi (< kəsmək).- qoynuna qoydu. - qoynundan çıxardı. 3. balış. tumaç. tobra. sandıq. kes. 4. qaplaq. bağıl. örtük. buxca. 5. kələk. börk. - kisə sürünmək: kisə sürmək: kisə çəkmək, çəkinmək.
- kisəyə girmək: asılanmaq. fayda görmək. - o mənim kisəmə girməz.
- kisə aqça: balış aqça: çağında beş yüzlük quruş.
- tor kisə: iki başı qapalı, ortası yarıq, hörmə kisə.
- böyük kisə: tobra. torba.

qisəçi kisəçi. 1. vəkilxərc. 2. bir bölümün sənədlərin saxlayan. 3. gündəlik qazancdan payın götürən kimsə, işçi.

qisəçilik kisəçilik. 1. kisəçəkmək işi. 2. sandıqçılıq. 3. kələkçilik.

qisələmək kisələmək. aldatmaq. tobralamaq.

qisələnmək kisələnmək. aldanmaq. tobralanmaq.

qisi - kisi. artırılan sözün durumun, olcağın, vəziyyətin göstərir. - bizimkisi çöndü. - onunkusu gündən günə iyiləşir, sizinkisi kötüləşir.

qısı qısım. zülm.

qısı qısqıq. qatı. sərt. bərk. - qısı ürək.

qısıq (qıs < _met > sıq). sıqıq. 1. qısac. zalim. 2. pərdə. küsük. örtü. 3. sıxıq. tutuq. tutulmuş. - tutuq səs. 4. kəsət. kasad. sürümsüz. yağsız. yaxımsız. yaxmaz. rivacsız. 5. qısılmış. sıxılmış. məziqə. 6. çətinliklə çıxan. zorla xırıltı ilə çıxan. darsuq. tartsuq. bol olmayan. boğuq. 7. çatmaz. yetməz. - bu işdə çox qısıqlar (çatmaz. yetməz) görünür. - işin qısığın (çatmazın. yetməzin) çıxarmalıyıq. - hər nəyin qısığın (çatmazın. yetməzin) çıxarıb, aradan qaldırmalıyıq. - sizin yaşamda çatmaz (qısıq. yetməz) nə var ki. 8. işlərində qıssa gələn. işini bitirməyən. 9. zülm.
- qısıq səs.
- qısıq boğaz.
- oyluğun (budun) yuxarısında qatlaq yerləri. - cocuğun qısıqları pişmiş.

qısıqlamaq qısaclamaq. işgəncələmək

qısıqlı sıx su. qayadan çır çır ağan. - qısıqlı su. - qısıqlı bulaq.

qısıqlıq sıqıqlıq. 1. sıxışmış. təzyiq. 2. boğuqluq. xırıldı. - boğazın qısıqlığı. 3. sıxıqlıq. tutuqluq. tutqunluq.

qısılmaq 1. sıxılmaq. sıxıda qalmaq. darılmaq. dara gətirilmək. təzyiq olunmaq. - barmağım qapıda qısıldı. - güc, zor altında qısıldıq. 2. tutulmaq. sərbəst işləməmək. - səsim qısıldı. - boğazım qısıldı. - çox çığırmadan səsim qısıldı. 3. qasılmaq. çəkilib daralmaq. - donum qasıldı.

qısılmış qısıq. sıqıq. sıxılmış. məziqə.

qısım 1. bölük. parça. cüz'. 2. no'. növ'. cins. qəbil. - bu qısımlar. - kişi qısımı. - qadın qısımı. - uşaq qısımı. 3. budaq. dal. bölük. takım. qaç. şö'bə. 4. sıxım. avuc. tutam. qapsa. qəbzə. - bir qısım buğda. 5. qısı. zülm.

qısın qıs. pərhiz.

qısınlı yonumlu. qonumlu. orınlı. sanalı. mə'qul.

qısır qısar. qısqır. qısqar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq nitəliyi olan). 1. etgiləyən. müəssir. 2. kimsəni bir işə gücləyən, zorlayan. 3. qısan. zalim. zülm edən. zorlaq. 4. bi ədəb. külük (kövlük). 5. əksik. naqis. - qısır oyulu (fikirli). 6. güdə. qıssa. - əlim qısır qaldı: əlim səndən güdə qaldı. 7. yakın. yakır (< yaxmaq). verimsiz. doğmaz. doğurmaz. əqim. 8. qısraq. doğurmaz. əqim. - qısır topraq. - qısır tarla. - qısır il. - qısır qadın.
- əli qıssa: gücsüz.
- qısır bolmaq: 1. (qısraqtan başqa heyvan) qısır qalmaq. 2. yozamaq qısırqanmaq.
- qısır qalmaq: qısır bolmaq.

qısırın 1. əksikinə. naqisanə. 2. güdəsin. qısasın. - qısırın sözlər.

qısırqanmaq yozamaq. qısır bolmaq.

qısırqanmaq əsirgəmək. darqınmaq. diriğ edmək.

qısırqanmamaq muzayiqə edməmək. - qıyına (zülmə) qısırqanmamaq: muzayiqə edməmək. acınmadan qılınmaq. qıymaq. qədər edmək.

qısıs xəsis. kibritçi. qısmır. qıtmır.

qısıt qısıt (> qest). 1. kəsi. pay. nəsib. 2. məzlum. qısığa, gücə, zora konu olan.

qısqac qısac. əmbir. kəlbətin. qapan. qabıq. qapıq. tutan. alan.
- burnu bir çeşit çəngəlli qısqaç.- qarğa burnu:

qısqanan rəqabətli.

qısqanc qısqanclıq. 1. qeyrət. - yersiz qısqanc olma: boşuna quyrət göstərmə. 2. rəqabət. 3. cicikli. həsədli. həsud. 4. qısqanma. güni. 5. cicik. qibtə. həsəd.

qısqanclıq - qısqanclıq duymaq: qısqanmaq. güniləmək. ciciklənmək. qibtə, həsəd edmək.

qısqanclıq qısqanc. 1. qeyrət. - yersiz qısqanc olma: boşuna quyrət göstərmə. 2. rəqabət. 3. cicikli. həsədli. həsud. 4. cicik. həsəd. qibtə.
- qısqancılıq qavğası: qarı qoca qavğası.

qısqandırmaq 1. qeyrətə düşürmək. 2. rəqabətə düşürmək.
- cocuqları qısqandıracaq ayrı seçidən qıraq edməli.

qısqanılmaq 1. qeyrətə gəlinmək. çəkiləməmək. çəkəmməmək.
- bu işə qısqanılmaz. - belənədənsiz yerə qısqanılırmı. 2. rəqabət olunmaq. 3. əsirgəlinmək. diriğ edinmək.

qısqanma qısqanc. güni. cicik. qibtə. həsəd.

qısqanmaq qısqınmaq . qısınqanmaq. sığqınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. 1. çəkəməmək. qısqanclıq duymaq. güniləmək. ciciklənmək. qibtə, həsəd edmək. 2. qeyrətə gəlmək. 3. rəqib olunmaq. rəqabətdə bulunmaq. 4. əsirgəmək. əsirgənmək. darıqtınmaq. diriğ edmək. - qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox qısqanırı. 5. rəşg edmək. qibtələnmək. həsədlənmək. çəkəməmək. - mən sizdən bir nəsə qısqanmamam.

qısqar qısqır. qısır qısar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq nitəliyi olan). 1. etgiləyən. müəssir. 2. kimsəni bir işə gücləyən, zorlayan. 3. zalim. zülm edən. zorlaq.

qısqıq qısı. qatı. sərt. bərk. - qısı ürək.

qısqın Cə'bə < cım + bə. cumbə. kumbə. komba. qabırqa: qutu. bəsdə. qabırcak₈.

qısqınmaq qısqanmaq. qısınqanmaq. sığqınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. 1. çəkəməmək. 2. qeyrətə gəlmək. 3. rəqib olunmaq. rəqabətdə bulunmaq. 4. əsirgəmək. əsirgənmək. darıqtınmaq. diriğ edmək. - qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox qısqanırı. 5. rəşg edmək. qibtələnmək. həsədlənmək. çəkəməmək. - mən sizdən bir nəsə qısqanmamam.

qısqır qısqar. qısır qısar. (< qısmaq. sxmaq. qısmaq, sıxmaq nitəliyi olan). 1. etgiləyən. müəssir. 2. kimsəni bir işə gücləyən, zorlayan. 3. zalim. zülm edən. zorlaq.

qıslatmaq bir şeyi üzərinə alıb saxlamaq.

qısmaq qısdırmaq. 1. sıxıb tutmaq. sıxışdırmaq. - qapı barmağımı qısdı. 2. təzyiq edmək. 3. ayırmaq. həsr edmək. - bu yığva qoşuya, şe'rə qısmışıq. - kitaba qısılan evə kitan evi deyilir. - bu işlərə para qısdırın: qısın, ayırın. 4. azaltmaq. kiçiltmək. darlaşdırmaq. 5. qıymamaq. əsirgəmək. diriğ edmək. 6. yatırmaq. endirmək. - qulaqların qısdı. 7. qalxıq, dışarda, açıq olan nərsəni içəri almaq. - quyruğun apışlarının içinə qısıb getdi. 8. qıymamaq. asrağamaq_cığa. asramaq_cığa əsigətmək. əsirgəmək. almaq. kəsmək. qırtmaq.- boyundan alda, əninə qoy. - sözi əsirgədi: asradı: ağzın açıb danışmamaq. düşünb daşınıb danışmaq. - parasına əsigəməyən: asramayan: xərcləmək. 9. qasmaq. çəkilib daraltmaq. - donumu qas. - qasmalı nərsə.
- çəkib qısmaq: qanğtarmaq. qantarmaq
- quyruğı qısmaq: qorxub toplanmaq, qaçmaq.
- quyruq qısmaq: dimməz olmaq. səs çıxararamaq. alğılanmaq.

qısmır qıtmır. qıtmır. kibritçi. qısıs. xəsis. pinti. xəsis. kəsmük. ağın. axın.

qısnaq iqnə işi.

qısraq qısır. doğurmaz. əqim. - qısır topraq. - qısır tarla. - qısır il. - qısır qadın.

qısrıq 1. tutuq. götrük. bəcəriksiz. yazıq. miskin. aciz. - qısrıq kimsə. 2. bəfalı. abırlı.