Xulosalar. Jamiyatning ehtiyojlari, fan va amaliyotning
rivojlanishi, inson shaxsini rivojlantirishga tobora
ortib borayotgan talablar, o‘zgaruvchan ijtimoiy
jarayonlar va vaziyatlarga tez va adekvat javob berish
qobiliyati, o‘z faoliyatini qayta qurishga tayyorligi va
yangi, yanada murakkab muammolarni mohirona
hal qilishga tayyorligi bilan belgilanadi. O‘z-o‘zini
rivojlantirishning ma’nosi bilim faoliyati qoniqishida,
o‘qituvchining ortib borayotgan ehtiyojida, uzluksiz
ta’lim orqali o‘zini o‘zi anglashda namoyon bo‘ladi.
O‘z-o‘zini rivojlantirishning mohiyati aqliy mehnatning
texnikasi va madaniyatini, muammolarni bartaraf etish,
mustaqil ravishda o‘z ustida ishlash, shu jumladan
kasbiy mahoratni o‘zlashtirishdir.
O‘rganilgan ilmiy tadqiqot natijalari va tahlillari
hamda kuzatishlarimiz natijasida, malaka oshirish
jarayonida o‘qituvchilarda kasbiy rivojlanishning
quyidagi komponentlarining rivojlanishini inobatga
olish lozim degan xulosaga keldik:
– pedagogik faoliyatdagi boshqaruvchanlik,
texnologik usul va uslublarni ishlab chiqish;
– pedagogik faoliyatning har bir aniq turini
loyihalash, tashkillashtirish va amalga oshirish;
– o‘qitish jarayoniga mantiqiy yakunlangan
pedagogik texnologiyalarni loyihalashtirish va amalga
oshirish;
– pedagogik masalalarni ilgari surishda
o‘quvchilarning ta’limiy ehtiyojlari va bilim darajasini
hisobga olish;
– o‘quvchilarning faoliyati natijalarini baholash
va hisobga olish;
– o‘quvchining motivatsiyasini rivojlantirish;
– o‘quvchi bilan ta’lim jarayonida o‘zaro
munosabatlarni shakllantirish;
– o‘quvchilarning ta’limiy ehtiyojlarini va
jamiyatning talablarini ko‘ra bilish;
– kasbiy
kompetensiyaning
shakllanish
istiqbolini belgilash va uni amalga oshirish;
– o‘quvchining samarali ta’lim olishi va natijaga
erishishi uchun metodik tizim yaratish;
62
МАКТАБ ТАЪЛИМИ / ШКОЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ