Baki döVLƏt universiteti

İkincisi,  hərbi  qüvvələrin  nisbəti  Antanta  ölkələrinin  xeyrinə  idi.  Belə  ki,  Antana 

ölkələrinin 48355 min. əsgər və zabiti və ya 525 diviziyası var idi. Almaniya bloku ölkələri 

isə  orduya  25160  min.  əsgər  və  zabit  çağıraraq  372  diviziya  yaratmışdılar.  Müharibə 

dövründə  Antanta  ölkələri  9  mindən  çox  tank  istehsal  etmişdilər.  Almaniya  bloku 

ölkələrində  isə  tanklar  yox  idi.  Antanta  ölkələri  aviasiya  sarıdan  iki  dəfə,  hərbi-dəniz 

donanması  sarıdan  daha  çox  üstün  idi.  Beləliklə,  Antanta  blokunun  hərbi  cəhətdən 

üstünlüyü müharibədə qələbəni təmin edən əsas amillərdən biri oldu. 

 

Üçüncüsü,  Almaniyanın  siyasi  üstqurumu  müharibə  dövründə  böhran  vəziyyətinə 

düşdü. Alman hakim dairələri və onun müttəfiqləri bu böhrandan çıxa bilmədilər. 

 

Dördüncüsü,  alman  bloku  ölkələrinin  hərbi  nəzəriyyəsi,  strategiyası  və  taktikası 

rəqiblərindən  zəif  idi.  Onlar  öz  qüvvələrini  şişirdərək  rəqibin  qüvvələrini  lazımınca 

qiymətləndirmirdilər, iki cəbhədə- Qərbdə Fransaya, Şərqdə Rusiyaya qarşı ildırım sürətli 

müharibədə  qələbəyə  ümid  edirdilər.  Alman  siyasi  rəhbərliyi  və  hərbi  komandanlığı  XX 

əsrdə  müharibə  aparılması  şərtlərinə  cavab  verməyən  Şliffen  planın  əsiri  oldu.  Bu  plan 

Almaniyanın mövcud iqtisadi, siyasi və hərbi imkanlarına cavab vermirdi.