Benzoyetil efir. C6H5cooh c2H5-oh ⇆ C6H5cooc2H5 + H2o reaktivlar

49. Asetamid (etilatsetat va ammiakniig suvdagi eritmasidan olish)

CH₃COOC₆H₅ + NH₄OH → CH₃CONH₂ + C₂H₅OH + H₂O

Reaktivlar. 19,5 ml etilatsetat (sirka kislota etil efiri), 200 ml ammiak (25 protsentli).
Ish moʻrili shkafda bajariladi!
Shliflangan probkali qalin devorli 450 ml sigʻimli sklyankada 19,5 ml sirka kislotaning etil efiri va 35 ml ammiakning 25 protsentli suvdagi eritmasi aralashtnriladi. Sklyankaning og’zi paxta bilan berkitiladi va tuzli muzda sovitiladi. Sovitilgan reaksion aralashma 300 ml sigʻimli qaytarma sovitgich ulangan tubi yumaloq kolbada (52- rasim) 165 ml 25 protsentli ammiak eritmaspni qizdirib hosil qilingan gaz holidagi ammiak bilan tuyintiriladi. Suyuqlik gomogen holatga oʻtgach, toʻyintirish tuxtatiladi, sklyankaning og’zi probka bilan berkitiladi va sovuq joyda ikki kun qoldiriladi.





52-rasm. Konsentrlangan ammiak olinadigan asbob.
1-Tubi yumaloq kolba 2-qaytarma sovitgich, 3-shisha nay, 4- reaksion aralashmali sklyanka, 5-muzli xammom.
Soʻngra sklyaikadagi aralashma 100 mlʻsig’imli Vyurs kolbasiga quyiladi va oldin 130°C gacha suv sovitgichi orqali, kalta havo sovitgichi orqali haydaladi. Bugʻlarniig temperaturasi 190°C ga yetganda sovitgich tezda olinadi, Vyurs kolbasining yon naychasiga suv bilan sovitib turiladigan konussimon kolba ulanadi. Asetamidning asosiy massasi 210-216°C da haydaladi. yigʻgich-kolbada qotib qolgan atsetamid qizdirilib suyuqlantiriladi va oldindan eksikatorda quritilgan, tarozida tortilgan chinni kosachaga quyiladi va quritish uchun sulfat kislota solingan eksikatorga qoʻyiladi. Asetamidning miqdori 9,5 g ga teng.Yanada toza atsetamid hosil qilish uchun atsetamid yana haydaladi (qaynash temperaturasi 221-222°C) yoki efirda qaytadan kristallantiriladi.
Asetamid (sirka kislotaning amidi, amid, etanamid) -• rangsiz kristall modda, xloroformda ignasimon kristallar hosil qiladi, glitserinda, qaynoq etanolda oson, efirda qiyin eriydi, 60°C da 100 g suvda 178 g atsetamid eriydi. Molekulyar massasi 59,07; suyuqlanish temperaturasi 222° C
Sifat reaksiyalar. 1. 0,5 g atsetamid suvda eritiladi, unga ozroq simob (II)-oksid qoʻshiladi va aralashma qizdiriladi. Simob (II)-oksid eriydi: