Benzoyetil efir. C6H5cooh c2H5-oh ⇆ C6H5cooc2H5 + H2o reaktivlar

52. Furfurildietilamin.

Reaktivlar. 52 ml dietilamin, 8,3 ml furfurol (yangi haydalgan), 22 ml chumoli kislota (85 protsentli), natriy gidroksid, dietil efir.
Mexanik aralashtirgich, tomizgich voronka va kaytarma sovitgich bilan jihozlangan 200 ml sigʻimli tubi yumaloq kolbaga (48-rasm) 22 ml 85 protsentli chumoli kislota solinadi. Tomizgich voropkadan asta-sekin 2,5-3 soat davomida 52 ml dietilamin qoʻshiladi. Dietilamin qoʻshilganda reaksiya juda shiddatli boradi, shuning uchun reaksion aralashmali kolba so- vitiladi. Soʻngra qaytarma sovitgich oqimini pastga saratib ulanadi, tomizgich voronka esa termometr bilan almashtirilib, 135°C gacha haydaladigan suyuqlik haydaladi. Reaksion ara- lashma xona temperaturasigacha sovitilganidan keyin unga 8,3 ml furfurol suyiladi. Kolbaga yana qaytarma sovitgich ulanadi va moy hammomida 150°C da 5 soat davomida sizdiriladi. Soʻngra aralashma xona temperaturasigacha sovitilib, unga 100 ml suv qoʻshiladi va 1 l sigʻimli, tubi yumaloq kolbaga ag’dariladi. Suv bilan sovitib turilgan holda reaksion aralashmaga oz-ozdan 25 g oʻyuvchi natriy sushiladi va aralashma suv bugʻi bilan haydaladi (33-rasm). 250 ml suyuqlik haydab boʻlingandan soʻng haydash toʻxtatiladi va distillat toʻliq qavatlarga ajralguncha unga 25-30 g natriy gidroksid solib eritiladi. Ustki qavat ajratgich voronka yordamida ajratib olinadi, pastki (suvli) qavat esa efir bilan (15 ml dan) 3 marta ekstraksiya qilinadi. Reaksiyaning asosiy maxsuloti ekstraktlar bilan qoʻshilib, natriy gidroksid yordampda quritiladi, efir haydaladi va soʻngra asosiy mahsulot, 165-173°C da qaynaydigan fraksiya yigʻib olinadi. Mahsulotni ikkinchi marta haydab juda toza, 169-172°C da qaynaydigan furfurildietilamin yigʻib olinadi. Uping miqdori 10 g.
Sifat reaksiyalari (119- bet, 2- va 3- punktlar, «Dietilanilinlna qarang).

53. Metilamin
CH₃CONH₂ + Br₂ + 4KOH → CH₃NH₂ + 2KBr + 2H₂O +K₂CO₃
CH₃NH₂ + HCl → CH₃ + ⁺NH₃^-Cl