♦ Oxuyun. Cəm şəkilçili sözlərin tələffüzünə diqqət yetirin.
Nərgiz müəllimə bu səhər lap tezdən durmuşdu. O, tarlaları gəzmək,
tənəffusdə
k
olxozçulara qəzet oxuyub, ikinci növbəyə
qədər dərsə qayıtmaq
istəyirdi. Hava olduqca xoş idi. Çisələmə yağışdan sonr
a
bütün ağaclar, çöllər,
taxıl zəmiləri par-par parıldayırdı. Hər şey adamın üzünə gülürdü. Elə bil təbiət
yuyunmuş, indi də nazlı gəlinlər kimi səhər-səhər xumarlanırdı. Çiçək açmış
meyvə ağaclarının qoynunda yerləşən kəndi ətirli səhər havası bürümüşdü.
Kəndin ortası ilə bir dəstə qız gedirdi. Yaşıl,
b
ənövşəyi, sarı, qırmızı, yelənli
kəlağayıların ucları yellənirdi. İpək koftalar, güllü donlar adamın gözünü
qamaşdırırdı. Çiyinlərində kətmən
q
ızlar gülüşür, arabir də zarafat edib bir-birini
qovurdular.
Bağlardakı ağacların budaqları çəpərin üstündən aşıb yola kölgə salmışdı.
Qızlar ağacların altından keçdikcə, çiyinlərində
çal-çarpaz kölgələr oynaşırdı.
Yolun dar yerlərində ağacların budaqları o tay-bu taydan bir-birinə qarışmışdı.
Yollar ala-bəzək idi, ağ, çəhrayı çiçəklər
yerə səpələnmişdi.
Nərgiz müəllimə qızlardan bir az aralı asta-asta gedir, hərdən başını qaldırıb,
damların üstündə oxuyan sığırçınlara
baxırdı. Günəşin şuaları altında parıldayan
bu quşlar tüklərini qabardıb dimdiklərini şaqqıldada-şaqqıldada oxuyurdular. Elə
bil onları titrətmə tutmuşdu. Boynu göy qurşağı kimi yüz rəngə çalan sığırçınlar
susmamış bülbüllər cəh-cəh vururdular
(İ.Şıxlı).
♦ Oxuyun. Ke hərfinin tələffüz variantlarında müxtəlifliyi səbəbini izah
edin.
kasıbçılıq, hakimiyyət, müvəkkil, kənd, kağız, kainat, kam, kamal, Kamil,
kamança, kar, karvan, karxana, kasıb, katib, kafir, keyfiyyət, keçi, kəbin, keşik,
kəklik, kələf, kimya, kötük, koma, kövşən.
***
çiçək, məktəb, dilək, ürək, köynək, nazik, nəmişlik, ümidsizlik, çörək,
təmizlik, böyrək, mixək, köpük, xörək, dirək, gödək, kəsmik, çəltik, örtük, sönük,
dimdik, önlük, pencək.
***
karnaval, konsert, kazak, kabare, klarnet, kadr, kaktus, kakao, kayut,
kalliqrafiya, kaleydoskop, kamera, kantata, kapitalizm, karamel, karikatura,
68
kassa, kafe, komandir, kombinezon, komediya, konstruktor, kurort, kukla, klub,
krossvord, krallıq, kristal, kraliça, knyaz.
Dostları ilə paylaş: |