161
Lirik əsərdə sənətkarlığın mühüm elementləri olan peyzaj detal-
ları, portret təsvirləri, əşya obrazları, məcazlar da əsərdəki ovqatın,
qəhrəmanın xarakterinin, yaşantılarının aydınlaşdırılması baxımın-
dan əhəmiyyətlidir. Məsələn, M.P.Vaqifin “Pəri” qoşmasında gözə-
lin bədii portretinin, daxili aləminin təsviri, etnoqrafik detallar,
M.Müşfiqin “Yağış”, “Yenə o bağ olaydı” şeirlərindəki təbiət təs-
virləri ideyanın açılmasında mühüm rol oynadığına görə dərsdə təh-
lil obyektinə çevrilməlidir.
Lirik əsərlərin ifadəli oxusu üzrə işlər bədii mətnin vəzn və janr
xüsusiyyətləri, mövzusu nəzərə alınmaqla aparılmalıdır. Bu
məqsədlə aşağıdakı məqamlar diqqət mərkəzində saxlanılmalıdır:
1.Əsərin oxuzuna, öyrənilməsinə maraq oyadılması.
2. Şagirdlərdə emosional ovqat yaratmaq üçün müəllimin
nümunəvi ifadəli oxusu və ya bədii oxu ustasının ifasının (səs
yazısı, video) dinlənilməsi.
3. Əsərin məzmununun mənimsənilməsi üzrə iş (şagirdlərin
oxusu).
4. Əsərin ideya-bədii xüsusiyyətlərinin təhlili.
5. Əsərin ifadəli oxusu.
Lirik əsərlərin ifadəli oxusu vəznin və janrın xüsusiyyətləri
nəzərə alınmaqla aparılır. İfadəli oxu zamanı səslər, səs uyuşmaları,
sözlər, cümlələr vasitəsilə yaranan obrazlılıqla bağlı aşağıdakı
cəhətlərə diqqət yetirilməlidir:
1.
Dostları ilə paylaş: