Biotexnologiya asoslari

Trixotesin ishlab chiqarish. 
Trixotesin antibiotigi - kislorod geterosiklli birikmalar 
gruppasiga kirib, keng fungisidli ta’siri va kam toksinli ekanligi bilan xarakterlanadi. Trixotesin 
suvda kam eruvchan, organik eritmalarda yaxshi eriydi, qizdirishga va kislota ta’siriga chidamli. Bu 
antibiotikning produsenti Trichothecium roseum zamburug’i hisoblanadi. 
Tayyor holdagi namlanuvchan kukun holdagi trixotesin krem rangida bo’lib, 10% trixotesin, 
3% OP-t emulgator va 87% kaolindan iborat. Trixotesin tamaki, bodring, mevali daraxtlar va 
uzumdagi barg sarg’ayishi va donli ekinlarning ildiz chirishi kasalligiga qarshi qo’llaniladi.
O’simlikshunoslikda foydalaniladigan antibiotiklarni tanlashda preparatga qo’yiladigan asosiy 
talablar quyidagilardir: 
ƒ
Antibiotik o’simlik zararkunandasiga qarshi maxsus biologik faollikga ega bo’lishi; 
ƒ
U o’simlik to’qimasiga oson kirishga va uning ichida biologik faollik ko’rsatishi; 
ƒ
Antibiotikning davolash miqdori o’simlikka zararsiz bo’lishi; 

---

ƒ
Antibiotik, o’simlik to’qimasi ichki qismida va ustki qismida bo’la turib, nisbatan uzoq 
vaqt biologik faollikka ega bo’lishi, tuproqga tushganda oson va tez faolligini yo’qotishi 
maqsadga muvofiqdir. 
ƒ
Antibiotikga qo’yilgan asosiy talablarning yana bittasi qishloq xo’jaligida 
foydalaniladigan preparat tibbiyot amaliyotida ishlatilmasligi zarur. 
Oziq-ovqat va konservalash sanoatida
- maxsulotlarni buzadigan mikroorganizmlarga 
qarshi kurashish uchun fizik va kimyoviy usullar bilan bir qatorda qo’llaniladi. Lekin bu maqsadlar 
uchun tibbiyotda qo’llaniladigan antibiotiklardan foydalanib bo’lmaydi. Antibiotiklar orasida oziq-
ovqat va konserva sanoatida ishlatiladiganlari subtilin, nizin va boshqalarni keltirish mumkin. 
Subtilinni Bacillus subtilis kulturasi hosil qiladi, kimyoviy tarkibi polipeptiddir. Grammusbat va 
grammanfiy mikroorganizmlarga nisbatan, shular qatorida kislotaga chidamli basillalar ham faol 
ta’sir ko’rsatadi. 
Sabzavotlarni konservalashda subtilinni qo’llab, termik ishlov berishdan birmuncha 
saqlaniladi, bu konservada vitaminlar saqlanishi va mazasini yo’qotmasligida katta ahamiyatga ega. 
Nizin
- yuqori molekulali peptid, Str.lactis sintezlaydi. Nizindan tibbiyot amaliyotida 
foydalanilmaydi, uni pomidor, ko’k no’xat, gul karam va boshqa maxsulotlarni konservalashda 
qo’llaniladi. Pishloq saqlashda ham samarali natija beradi. Antibiotik bir qancha termofil spora 
hosil qiluvchi bakteriyalar taraqqiyotini to’xtatadi. Odam uchun zararli emasligi bilan 
xarakterlanadi.