Biznesda buxgalteriya hisobini tashkil etish, predmeti va metodi

15-modda. Buxgalteriya hisobi registrlari. Buxgalteriya hisobi registrlari ikki 
yoqlama yozuv usuliga muvofiq yuritiladigan jurnallar, qaydnomalar, kitoblar va 
tasdiqlangan blankalardan (shakllardan) iboratdir. 
Buxgalteriya hisobi registrlari texnika vositalaridan, axborot tizimlaridan va 
axborot texnologiyalaridan foydalanilgan holda elektron hujjat tarzida yaratilishi, 
ishlov berilishi va saqlanishi mumkin. 
Buxgalteriya hisobi registrlarida boshlang‘ich hisob hujjatlaridagi ma’lumotlar 
tizimlashtirilishi va to‘planishi kerak. 
Buxgalteriya hisobi registrining majburiy rekvizitlari quyidagilardan iborat: 
registrning nomi; 
buxgalteriya hisobi sub’yektining nomi; 
registrni yuritish boshlangan hamda tugallangan sana va (yoki) registr tuzilgan 
davr; 
xo‘jalik operasiyalarining xronologik va (yoki) tizimli guruhlanishi; 
xo‘jalik operasiyalarining o‘lchov birligi ko‘rsatilgan holda puldagi o‘lchov 
miqdori; 

---

registrni yuritish uchun mas’ul bo‘lgan shaxslarning lavozimlari, familiyalari 
hamda ismi va otasi ismining bosh harflari ko‘rsatilgan holdagi imzolari yoki ushbu 
shaxslarni identifikasiya qilish uchun zarur bo‘lgan boshqa rekvizitlar. 
Buxgalteriya hisobi registrlariga tasdiqlanmagan tuzatishlar kiritilishiga yo‘l 
qo‘yilmaydi. 
16-modda. Aktivlar va majburiyatlarni inventarizasiya qilish. Buxgalteriya 
hisobi va moliyaviy hisobot ma’lumotlarining to‘g‘riligi hamda ishonchliligi aktivlar 
va majburiyatlarni majburiy tarzda inventarizasiyadan o‘tkazish orqali tasdiqlanadi. 
Inventarizasiya obyektlari, uni o‘tkazish tartibi va muddatlari inventarizasiya 
bo‘yicha buxgalteriya hisobi standartida belgilanadi. 
17-modda. Aktivlar va majburiyatlarni baholash. Tovar-moddiy zaxiralarni 
baholash quyidagi ikkita bahoning eng pasti bo‘yicha — balans tuzilayotgan sanadagi 
haqiqiy tannarx (sotib olish narxi yoki ishlab chiqarish tannarxi) bo‘yicha yoki bozor 
bahosi (realizasiya qilishning sof qiymati) bo‘yicha amalga oshiriladi. 
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar ularning boshlang‘ich (qayta tiklanish) 
qiymati bo‘yicha hisobga olinadi. 
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar qiymatini hisobdan chiqarish ularning 
qiymati to‘liq qoplanguniga yoki obyekt hisobdan chiqib ketguniga qadar eskirishni 
(amortizasiyani) hisoblash yo‘li bilan amalga oshiriladi. Amortizasiya ajratmalari 
obyekt foydalanishga topshirilganidan keyingi oydan boshlab amalga oshiriladi. 
Yerning qiymati amortizasiya qilinmaydi. 
Moliyaviy qo‘yilmalar buxgalteriya hisobi standartlariga muvofiq hisobga 
olinadi. 
Majburiyatlar taraflarning kelishuviga muvofiq pulda ifodalangan holda aks 
ettiriladi. 
Sud qarori bo‘yicha yuzaga kelgan majburiyatlar tegishli summada aks ettiriladi. 
Shartli aktivlar va majburiyatlar buxgalteriya hisobi standartlariga muvofiq aks 
ettiriladi. 
Byudjet tashkilotlarining aktivlari va majburiyatlarini baholash byudjet hisobi 
standartlariga muvofiq amalga oshiriladi. 
Buxgalteriya hisobi milliy valyutada — so‘mda yuritiladi.