“Uzun müddətli məqsədlərə nail olmaq üçün özünü nə-
dənsə məhrum etmək bacarığı və sözsüz bu bacarığı təmin
edəcək iradə idarə heyəti üçün mükəmməl treninqdir.”
Jon Viney
İnsanların çox hissəsi ya biznesə malikdir, ya da
kiminsə biznesi üçün işləyir. Biznesdə uğur qazanmaq
üçün, biznesin böyüklüyündən və kiçikliyindən asılı ol-
mayaraq hər bir sahəsində intizam tələb edir. Daxili-
intizam və özünənəzarət olmadan heç bir biznes uğurun-
dan söhbət gedə bilməz. İndiki iqdisadi vəziyyətdə, uğur-
lu biznesə başlamaq və davam etdirmək kimi daxili –
intizam tələbedən ikinci bir fəaliyyət sahəsi yoxdur.
İqtisadiyyatın birinci qanunu çatışmazlıqdır. Bir
qayda olaraq, heç nə hamıya kifayət edəcək qədər olmur.
Xüsusəndə müştəri kifayət qədər olmur. Heç vaxt, pulla
bağlı bütün məqsədlərinizə nail olacaq qədər satış dövriy-
yəsi etmək mümkün deyil. Biznesinizi istədiyiniz kimi
genişləndirməyə kifayət edəcək qədər gəlir əldə etmək
mümkün deyil. Xüsusəndə heç vaxt, tərəfdaşlıq etmək və
biznesinizə dəvət etmək üçün kifayət qədər insan tapmaq
mümkün deyil.
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
148
Yarışma qanunu.
Əgər biznesin birinci qanunu çatışmazlıqdırsa, ikin-
ci qanunu yarışdır. Müştərinin pullarını özünüzə və ya öz
biznesinizə cəlb etmək üçün tələb olunan işləri görmək
güclü diqqət və intizam tələb edir. Sadəcə baş çıxarmaq
deyil, həm də müəyyən nailiyyətlər əldə etmək üçün sizin
səviyyənizdə olan rəqiblərinizlə daim yarışma ruhunda
olmalısınız.
Biznes uğurunun əsas qaydası insanlara lazım olan
və istədikləri məhsulu, onlara sərf edəcək qiymətə - hə-
min müştərinin pulunu əldə etmək niyyətində olan digər
şirkətlərlə rəqabətə davam gətirəcək qiymətə təklif etmək-
dir. Bazardakı vəziyyətə tam uyğun gəlməsi üçün siz
məhsul və xidmətinizə qarşı tam səmimi olmalısınız.
Məhz bu fakt, məhsul və xidməti lazımınca qiymətləndir-
məmək (öz təklifin haqda həddən artıq yüksək fikirdə
olmaq) və ya yalnış hesablamalar biznesin uğursuzluğu-
na səbəb olur. Qiymətləndirmə və hesablamalardakı fərqi
müştəri məhsulda hiss edir.
Müştəri həmişə haqlıdır.
Mən hər həftə, satış və gəlirdən narazı biznesmen-
lərlə ünsiyyətdə oluram. Onlar, məhsul və xidmətlərinin
mükəmməl olmasını və müştərilərin məhz onlara müra-
ciət etməli olduqlarını iddia edirlər. Hər dəfə mən onlara
nəzakətlə xatırlatmalı oluram ki, onların məhsul və xid-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
149
mətləri mükəmməl olsaydı müştəri daim onlara müraciət
edər və dostlarınada məsləhət görərdilər.
Ekspertlərin fikrincə biznes sahəsində verilən qərar-
ların 70%-i müəyyən zamandan sonra yalnış olur. Bu orta
rəqəmdir. Əgər siz biznesdə yenisinizsə və ya sizin üçün
yeni olan bir sahədə biznesə başlayırsınızsa onda siz daha
çox səhvlər edirsiniz. İşə yeni başlayan bir adam üçün
90% səhv etmək qeyri-adi deyil. Ən dəqiq bildiyiniz mə-
sələlərdə belə səhv etmək ehtimalını qəbul etmək üçün
güclü intizam və xarakter lazımdır. Buna baxmayaraq,
səhvlərinizin qarşısını almaq, müştərinin ehtiyacını və
bazarda təklif edilən oxşar məhsulları yaxşı öyrənərək
rəqabətə davamlı təklif etmək üçün həmin bu intizam və
güclü xarakter mütləq lazımdır.
Hər növ yatırım və biznes başlanğıcı yüksək səviy-
yəli optimizm tələb edir. Siz, biznesinizin, məhsul və xid-
mətinizin gələcəyinə inanmalısınız. Uğura o qədər inan-
malısınız ki, heç bir təminat olmadan bu işə hər şeyinizi
qoymağa və illərlə zəhmət çəkməyə hazır olmalısınız. Ey-
ni zamanda siz bu inamı ram edəcək və vəziyyətə obyek-
tiv qiymət verəcək qədər obyektiv olmalısınız. Biznesdə
həddindən artıq inam səhvlərə, maliyyə itkilərinə və hətta
müflisliyə səbəb ola bilir.
Siz daha yaxşı olmalısınız.
Yarışın aqressiv və qətiyyətli təbiətinə görə siz ən
azı baş çıxarmaq üçün özünüzü rəqiblərinizə bərabər və
ya onlardan daha yaxşı olmağa vadar etməlisiniz. Çünki
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
150
rəqibləriniz hər səhər yuxudan oyanıb bütün günü sizi bu
biznesdən uzaqlaşdırmaq üçün vasitələr axtarırlar. Onlar
sizin müştəri və satış dövriyyənizi əlinizdən almağa can
atırlar. Payınızın mümkün qədər çox hissəsinə sahib ol-
maq istəyirlər. Bu cür maneələrə və rəqabətə rəğmən baş
çıxarmaq və uğur əldə etmək üçün siz onların (rəqibləri-
nizin) düşüncələrini qabaqlamalısınız.
Yeni biznesə başladıqda, “ev tapşırığı”nızı öncədən
yüksək keyfiyyətlə yerinə yetirmək üçün kifayət qədər
intizamlı olmalısınız. İşə başlamazdan öncə biznes plan
tərtib etəli və gələcəkdə bütün fəaliyyətiniz dövründə onu
nəzərdən keçirərək yeniləməlisiniz. Öncədən planlaşdır-
ma bacarığı uğur və uğursuzluq arasındakı fərqi müəy-
yən edir.
Ehtimallarınızı sınağa çəkin.
Biznes ideyaların çoxu praktikada işə yaramır, ən
azından öz ilkin formalarında. Piter Drukerin dediyi kimi:
“Uğursuzluqların çoxunun əsasında qeyri-müəyyən ehti-
mallar dayanır”. Biznes uğursuzluqlarının əsas səbəbi sa-
hibkarların və ya icraçı direktorların yoxlanılmamış ehti-
mallara arxayın olmaqlarıdır. Onlar məhsul və ya xidmət-
lərinin digərləri ilə müqayisədə yaxşı olmasını ehtimal
edirlər. Və bu məhsul və ya xidmətin hesabına iri həcmli
dövriyyə edib yüksək gəlir əldə edəcəklər. Onlar daha ar-
tıq ehtimal edərək bu gəlirin sərf edilmiş kapital və vaxtın
ən səmərəli yatırım olduğunu düşünürlər. Bütün bu ehti-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
151
mallar praktikada tətbiq edilməzdən öncə diqqətlə yoxla-
nılmalıdır.
Kaufmanın Sahibkarlar fondunun təhqiqatlarına
əsasən Amerikanın orta səviyyəli sahibkarları və kiçik
biznesmenlərın 95% - nin illik gəliri 50 000 $ - dan az olur.
Nə üçün? Səbəb onların enerji, intellekt və ya qazanmaq
qabiliyyətlərinin azlığı deyil. Bir insanın yeni biznesə baş-
lamaq üçün cəsarət və resurslarının olması faktı özü artıq
onun orta səviyyədən yüksək istedada malik olduğunu
göstərir. Bu qədər sahibkarın kifayət qədər uğur qazana
bilməməsinin səbəbi intizamın lazımi səviyyədə olmamsı-
dır. Onlar, biznes fəaliyyətinə başlamazdan öncə həmin
sahəni lazımi dərəcədə öyrənəcək qədər intizamlı deyil-
lər. Dərhal işə girişməzdən və ən yaxşı nəticəyə sadəcə
ümid etməzdən öncə ehtimallarını yoxlayacaq qədər
intizamlı deyillər. Bunun sizin də başınıza gəlməsinə yol
verməyin.
İdeal müştərinizi müəyyən edin.
İdeal müştərinizi müəyyən etmək üçün sizə intizam
lazımdır: məhsul və ya xidmətinizi sizə sərf edəcək qiy-
mətə lazım olan miqdarda alacaq adam sizin ideal müştə-
rinizdir.
Biznesinizin davamlı inkişafını təmin edəcək biznes-
plan qurmaq və onun əsasında işləmək üçün intizam la-
zımdır. Effektiv marketinq üçün, digər şirkətlərlə rəqabət-
dəki üstünlüyünüzü və özünəməxsus satış taktikanızı
aydın bilməlisiniz. Sizin məhsul və ya xidmətinizi müştə-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
152
rilər üçün digərlərinin təqdim etdiyi məhsul və xidmət-
dən üstün edən cəhət nədir?
Bütün detallarına kimi hesablanmış satış planı ya-
ratmaq üçün intizam lazımdır. Nə qədər biznesmenin,
məhsulun sadəcə öz-özünə satılacağını ehtimal etməsi
heyrətamizdir.
Əsl xərclərinizi bilin.
Məhsul və xidmətinizin real qiymətini müəyyən et-
mək üçün xərclərinizi dəqiq bilməlisiniz. Məhz bu sahəni
mükəmməl bilmək sayəsində Val – Mart pərakəndə satış
tarixinin ən böyük dövriyyəsinə malik olmuşdur. Nə qə-
dər şirkətin, məhsulun satışa çıxarılması prosesindəki
xərclərini dəqiq hesablamadığından bu məhsulu zərərlə
satması heyrətamizdir. Yəqin ki, belə bir deyim eşitmiş-
siniz: “Biz satdığımız hər bir malda ziyana gedirik, lakin
bu ziyanı dövriyyə hesabına örtməyə çalışırıq”. Aydın
məsələdir ki, bu mümkün deyil!
Müştərilərin daim sizin məhsuldan razı qalaraq al-
maları və dostlarına məsləhət görmələrini təmin etmək
üçün keyfiyyət nəzarəti sisteminiz olmalıdır. Müştəri xid-
məti siyasəti tətbiq etmək üçün intizam lazımdır ki, bu
sistem hesabına müştərilərinizə yaxşı xidmət göstərəsiniz
və onlar da sizin rəqiblərinizin yanından ötüb məhz sizin
məhsulu almağa gəlsinlər.
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
153
Əziz qadınlar Sizi 8 Mart qadınlar günü münasibəti ilə
təbrik edirik. Can sağlığı, xoşbəxtlik, uğur arzulayırıq!
Biznesin məqsədi müştəriləri razı
salmaqdır.
Biznesin məqsədi nədir? Biznesin məqsədi sərfəli
müştərilər qazanmaq və əldə saxlamaqdır. Gəlir, malını-
zın təqdim etdiyiniz qiymətə alacaq müştərilərin qazanıl-
ması və onların əldə saxlanmasının nəticəsidir.
Biznes uğurunun həlledici ölçü vahidi nədir? Cavab
müştərinın razı qalmasıdır. Biznesinizin bütün fəaliyyəti,
müştəriyə rəqiblərinizdən daha yaxşı xidmət göstərməyə
yönəlməlidir.
Bəs müştərinin razı qalmasının ölçüsü nədir? Cavab
onun yenidən sizə müraciət etməsidir. Yalnız müştəri
ikinci dəfə sizə müraciət etdikdə, sizin ona birinci dəfə
vəd etdiyiniz keyfiyyətin doğru olması təsdiqlənir. Razı
qalmış daimi müştəriyə qulluq etmək yeni müştəriyə qul-
luq etməkdən on dəfə ucuz başa gəlir. Bütün uğurlu biz-
neslər, yüksək səviyyəli xidmətin nəticəsi olan daimi
müştərilərə əsaslanır. Bu güclü intizamın nəticəsidir.
Üzunömürlü səmərənin həlledici amili nədir? Ca-
vab digərlərinin rekamendasiya və məsləhətidir. Bütün
bu iş sadə bir sualın əsasındadır: “Siz bizi dostlarınıza və
tanışlarınıza məsləhət görərdinizmi?” Biznesinizin da-
vamlı uğuru yalnız, müştərilərinizin sizin xidmətdən,
dost-tanışlarına da məsləhət görəcək qədər razı qaldıqları
halda təmin edilir. Razı qalmış müştərinin məsləhəti ilə
müraciət etmiş müştəriyə qulluq etmək “soyuq zəng”
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
154
müştərisinə qulluq etməkdən əlli dəfə sərfəlidir. Daim
sizə müraciət edəcək və sizi dostlarına da məsləhət gö-
rəcək müştərilərin əldə edilməsini təmin edən müştəri
xidməti siyasəti formalaşdırmaq nəhəng diqqət və inti-
zam tələb edir.
Yüksək standartlar qoyun.
Biznesinizin hər bir sahəsində yüksək standartlar
qoymaq və onlara nail olmaq üçün səylə işləyəcək intiza-
ma malik olmalısınız. AHTİ formulundan istifadə etməli-
siniz ki, bunun da açıqlaması “Aramsız və Heç zaman
Tükənməyən İnkişaf”dır. Məhsulunuzun nə qədər keyfiy-
yətli olmasından asılı olmayaraq siz buna qane olmamalı-
sınız. Siz daim standartları qaldırmalısınız.
Biznesinizdə ən yaxşı olmaq üçün aylar və hətta il-
lərlə ağır zəhmət çəkəcək qədər intizamlı olmalısınız.
Amerikada hər bir uğurlu biznesmen və öz hesabına mil-
yoner olmuş adam həftədə əlli beş saat işləyir. Bəziləri isə
biznesin ilk illərində yetmiş və hətta səksən saat işləyirlər.
Ən yaxşılardan olmaq üçün siz də özünüzü bu qədər zəh-
mət çəkməyə vadar etməyi bacarmalısınız.
Həlli yolu haqda düşünün.
Biznesdə uğur qazanmaq üçün reaktiv deyil, aktiv
olmaq lazımdır. Diqqətinizi problemlər deyil, həlli yolları
üzərində cəmləşdirməlisiniz. Diqqətinizi mənasız işlər de-
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
155
yil, hər gün hər saat görməli olduğunuz, xeyir verəcək
əhəmiyyətli üzərində cəmləşdirməlisiniz.
Ən əsası isə, uzun müddətli məqsədlər qoymaq inti-
zamına malik olmaq, biznesinizin gələcək perspektivləri-
ni müəyyən etməkdir. Yarışmanın intensivliyinə görə,
biznesdə uğur illərlə ağır zəhmət nəticəsində qazanılır. Bu
işin kəsə yolu yoxdur. Uğur qazanmaq heç vaxt asan ol-
mur. Yalnız bir yol var ki, bu da ağır zəhmət, intizam və
iradə hesabına keçilir.
Yeni biznesi tam hərəkətə gətirmək üçün orta hesab-
la iki il lazımdır. Sonrakı iki ilin gəlirini əvvəlki illərdə
borc götürdüyünüz pulları qaytarmağa gedir. Və nəhayət
uğurlu biznesmen pilləsinə yüksəlmək üçün əlavə üç il
tələb olunur.
Bu statistikaya baxdıqdan sonra, yeni biznes sizin
nəyinizə gərəkdir? Çünki vaxt istənilən halda keçəcək!
Beş ildən sonra siz beş il, on ildən sonra isə on il daha yaş-
lı olacaqsınız. Bu zamanın sonunda isə siz ya öz sahənizin
yüksək gəlirli 20% - i, ya da hər dollar üçün narahatlıq ke-
çirən az gəlirli 80% - i arasında olacaqsınız. Seçim yalnız
sizindir. Açar İntizamdır!
Növbəti hissədə siz, biznesinizin həyat mənbəyini
oksigenini nizamlayan intizam – satış haqda öyrənəcək-
siniz. Yekun olaraq Piter Drukerin sözlərini yada salmaq
istərdim: “Biznesin məqsədi müştəriyə yiyələnmək və əl-
də saxlamaqdır.”
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
156
Tapşırıq:
1. Kənar müşahidəçi imiş kimi arxaya durun və biznesi-
nizin hər bir sahəsinə nəzər yetirin. Hansı dəyişiklik-
ləri məsləhət görərdiniz?
2. Təsəvvür edin ki, biznesinizi yenidən başlayırsınız.
İndiki bazara çıxarmayacağınız hansısa məhsul və ya
xidmət varmı?
3. Satış və gəlirinizin 80 % - ni təşkil edən 20 % məhsulu-
nuzu müəyyən edin. Daha çox onlardan satmaq üçün
nə edə bilərsiniz?
4. Biznesinizi bir, iki və beş il sonra təsəvvür edin. Və-
ziyyət necə olacaq? Müştəriləriniz gələcəkdə nə ala-
caqlar?
5. Müştərilərinizin sizə qayıtmasını və sizin məhsulları-
nızı dostlarına məsləhət görmələrini təmin etmək üç-
ün müştəri xitmətini yaxşılaşdıracaq üç vasitə sadala-
yın.
6. Reklam və Marketinq sahəsində daha çox və aparıcı
mütəxəssisləri cəlb etmək üçün üç vasitə sadalayın.
7. Satış dövriyyəsini artırmağa imkan verəcək üç üsul
sadalayın.
Brayan Treysi
Daxili İntizamın Gücü
Brian Tracy
The Power of Self-Discipline
157
XI HİSSƏ
Daxili – İntizam və Satış
Dostları ilə paylaş: |